Cybercriminelen hebben een nieuwe manier bedacht om slachtoffers te maken. Ze sturen berichten naar nietsvermoedende slachtoffers waarin staat dat ze recht hebben op energietoeslag om de energierekening te betalen. In werkelijkheid is het een phishingbericht, bedoeld om bank- en andere privégegevens van mensen te bemachtigen en geld van hun rekening te stelen. Dat blijkt uit onderzoek van RTL Nieuws. Volgens de nieuwszender zijn honderden Nederlanders in deze valstrik getrapt.
Cybercriminelen springen in op actualiteit
Wie het nieuws volgt, weet dat de energieprijzen momenteel de pan uitrijzen. Vrijwel wekelijks horen we dat de gas- en olieprijzen nieuwe records bereiken. Dat heeft zijn impact op transport- en distributiekosten en de prijzen aan het pompstation en in de supermarkt. Uiteindelijk is de consument degene die de prijs hiervoor betaalt.
Om de huidige koopkrachtdaling enigszins te verlichten, heeft het kabinet diverse maatregelen bedacht. De accijns op de benzineprijs is tijdelijk verlaagd en Nederlanders met een kleine beurs krijgen een energietoeslag. De hoogte daarvan bedraagt 1.300 euro, maar is afhankelijk van je inkomen en thuissituatie.
Cybercriminelen springen gretig in op actuele ontwikkelingen om slachtoffers te maken. Dat is precies wat ze nu ook doen. Ze sturen, zogenaamd uit naam van de Rijksoverheid, een e-mail of sms-bericht naar mensen. Daarin zeggen de oplichters dat de ontvanger recht heeft op de aangekondigde energietoeslag.
Het nepbericht is nog maar het begin van de online oplichting. Het bericht bevat de knop ‘Aanvraag toeslag’. Als je daar op klikt, word je doorgestuurd naar een pagina waar je je privégegevens moet invullen. Het gaat om je voor- en achternaam, telefoonnummer, woonadres, geboortedatum, postcode en bankrekeningnummer.
Cybercriminelen bellen slachtoffers
De volgende stap is dat je door de cybercriminelen telefonisch wordt benaderd. Ze doen zich voor als medewerker van de fraudeafdeling van de bank waar je je rekening hebt. Deze vorm van fraude noemen we ook wel helpdeskfraude. De fraudeurs vragen of je zojuist je gegevens hebt ingevuld op een phishingwebsite.
Om te voorkomen dat je (een deel van) je zuurverdiende spaarcenten kwijtraakt, is het essentieel dat je direct in actie komt. De oplichters proberen hun slachtoffer te overtuigen om geld naar hun bankrekening over te sluizen, zogenaamd om hun spaargeld te beschermen tegen hackers. In werkelijkheid belandt hun geld in de handen van de oplichters.
Nu al honderden slachtoffers
RTL Nieuws slaagde erin om toegang te krijgen tot de achterkant van de website. Zo weet de nieuwszender dat al meer dan 550 mensen op de knop ‘Aanvraag toeslag’ hebben gedrukt. Hoeveel mensen daadwerkelijk hun bank- en privégegevens hebben ingevuld, is onbekend.
Rik van Duijn, beveiligingsonderzoeker bij Cybersecuritybedrijf Zolder, zegt tegenover RTL Nieuws dat de oplichtingstruc met energietoeslag nieuw is. Hij benadrukt dat er geen digitale knop bestaat om energietoeslag aan te vragen. Van Duijn zegt dat senioren vaak het slachtoffer zijn van dergelijke oplichtingspraktijken. Zij zijn immers goedgelovig en hebben beperkte digitale vaardigheden. Hij verwacht dat deze scam de komende tijd meer slachtoffers gaat maken.
Phishing nog steeds populair
De laatste tijd zien we met grote regelmaat de meest uiteenlopende phishingmails voorbijkomen. Zo zagen we nepberichten van onder meer de GGD, PayPal, DigiD en de Rijksoverheid. Het bedrijf wiens naam het vaakst wordt misbruikt om phishingberichten te versturen, is koeriersbedrijf DHL.
Uit onderzoek van cybersecuritybedrijf Check Point blijkt dat de merknamen Microsoft en WhatsApp regelmatig door cybercriminelen worden gebruikt om slachtoffers te maken. Eén op de negen nepberichten (11 procent) wordt uit naam van de chatapplicatie verstuurd.
Google en LinkedIn maken de top vijf compleet met een aandeel van respectievelijk 10 procent en 8 procent. Op plaats zes tot en met tien vinden we achtereenvolgens Amazon (4 procent), FedEx (3 procent), Roblox (3 procent), PayPal (2 procent) en Apple (2 procent).
Bron: checkpoint.com, rijksoverheid.nl, rtlnieuws.nl, vpngids.nl
Meer info over phishing en veilige kluis rekening fraude
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer phishing nieuws
Fraude met online betalingen stijgt met 208% tijdens Black Friday
In aanloop naar de Black Friday-periode werd een duidelijke toename van phishingaanvallen die online betaalpagina’s nabootsen opgemerkt. Dit aantal is meer dan verdubbeld met 208%. Deze en andere bevindingen staan in Kaspersky's rapport'Black Friday 2021: How to Have a Scam-Free Shopping Day'.
Netflix, Disney en Amazon Prime zijn makkelijk te gebruiken voor phishing-scams
Scammers doen zich sinds kort voor als Netflix en andere streamingdiensten. Dat meldt cybersecuritybedrijf Kaspersky in zijn rapport woensdag.
“De daders van phishing zijn vaak jong, hanteren steeds slimmere methoden en spelen in op de actualiteit”
De schade als gevolg van phishing en bankhelpdesk fraude neemt toe, meldde De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) gisteren. De daders van phishing zijn vaak jong, hanteren steeds slimmere methoden en spelen in op de actualiteit. Zo hoorde op 12 november een 22-jarige verdachte van phishing voor de Amsterdamse rechtbank een straf van drie jaar cel tegen zich eisen. Hij lichtte zijn slachtoffers op door zich voor te doen als een medewerker van WoningNet.
Aantal dreigingen via mobiele phishing met 161 procent toegenomen in 2021
Securitybedrijf Lookout heeft een nieuw rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat gebruikers in de energiesector tussen de tweede helft van 2020 en de eerste helft van 2021 161 procent meer pogingen tot mobiele phishing zagen.
17 jarige phisher aangehouden die woningzoekende in de val lokte
Op 12 oktober 2021 heeft de politie een 17-jarige jongen uit Amsterdam aangehouden op verdenking van phishing. De verdachte deed zich onder andere voor als WoningNet en heeft zo in de afgelopen maanden vermoedelijk tientallen slachtoffers in heel Nederland opgelicht voor tot dusver bekend minimaal 20.000 euro. De aanhouding kwam mede door een nauwe samenwerking met verschillende banken tot stand.
“Phishing bestaat al meer dan 25 jaar en blijft een effectieve aanvalstechniek”
Sophos presenteert zijn nieuwste onderzoek, Phishing Insights 2021, die de ervaringen met en het begrip van phishing bij bedrijven wereldwijd belicht.
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.