Hoe cybercriminelen de antiphishing-oplossingen kunnen omzeilen

Gepubliceerd op 3 augustus 2021 om 15:00

Om zakelijke e-mailgegevens van werknemers van een bedrijf te stelen, moeten aanvallers eerst langs de antiphishing-oplossingen  op de e-mailservers van het bedrijf zien te komen. Vaak gebruiken ze legitieme webdiensten om niet op te vallen, en steeds vaker gaat het dan om Google Apps Script, een op JavaScript gebaseerd scriptingplatform.

De 'App script aanval'

Apps Script is een op JavaScript gebaseerd platform voor het automatiseren van taken binnen producten van Google (bijv. het maken van add-ons voor Google Docs) en in toepassingen van derden. Het is in feite een service voor het creëren van scripts en om deze vervolgens in de Google-infrastructuur uit te voeren.

In e-mailphishing gebruiken aanvallers deze dienst voor redirects. In plaats van de URL van een schadelijke website rechtstreeks in een bericht te plaatsen, kunnen cybercriminelen een link naar een script plaatsen. Op die manier omzeilen ze de anti-phishing-oplossingen van de mailserver, want een hyperlink naar een legitieme Google-site met een goede reputatie komt eenvoudig door de meeste filters heen. Een bijkomend voordeel voor cybercriminelen is dat onopgemerkte phishing-sites langer in de lucht kunnen blijven. Deze truc biedt aanvallers ook de flexibiliteit om het script zo nodig te wijzigen (voor het geval beveiligingsoplossingen aanslaan), en om te experimenteren met de levering van inhoud (bijvoorbeeld door slachtoffers naar verschillende versies van de site te sturen, afhankelijk van hun regio).

Het enige dat de aanvallers hoeven te doen, is ervoor zorgen dat gebruikers op een link klikken. Onlangs was het meest voorkomende voorwendsel een “volle mailbox”. Dat klinkt in theorie best plausibel.

Een typische phishing-mail met de “volle mailbox”-truc

De Microsoft Outlook 'App script aanval'

In de praktijk zijn aanvallers soms onzorgvuldig en laten ze tekenen van fraude achter die zelfs voor gebruikers die niet zo vertrouwd zijn met echte meldingen duidelijk zouden moeten zijn:

  • De e-mail lijkt van Microsoft Outlook te komen, maar het e-mailadres van de afzender heeft een buitenlands domein. Een echte melding over een volle mailbox zou van de interne Exchange-server afkomstig moeten zijn. (Bonusteken: in de naam van de afzender, Microsoft Outlook, ontbreekt er een spatie en er is een nul gebruikt in plaats van de letter O.)
  • De link die verschijnt als u met de cursor over “Fix this in storage settings” beweegt, leidt u naar een Google Apps Script-site:

E-maillink naar Google Apps Script

  • De limieten van mailboxen worden niet plotseling overschreden. Outlook waarschuwt gebruikers al lang van tevoren dat hun opslagruimte op begint te raken. Als die limiet plotseling met 850 MB is overschreden, zou dat waarschijnlijk betekenen dat u in één keer zoveel spam ontvangt, wat hoogst onwaarschijnlijk is.

Hoe dan ook, hier volgt een voorbeeld van een legitieme melding van Outlook:

Legitieme melding over een mailbox die bijna vol zit

  • De link met “Fix this in storage settings” verwijst naar een phishing-site. Hoewel het in dit geval een vrij overtuigende kopie is van de inlogpagina van de web-interface van Outlook, blijkt uit een blik op de adresbalk van de browser dat de pagina wordt gehost op een vervalste website en niet binnen de infrastructuur van het bedrijf.

Hoe voorkomen

Uit ervaring blijkt dat phishing-mails niet noodzakelijkerwijs phishing-links hoeven te bevatten. Daarom moet betrouwbare zakelijke bescherming anti-phishing-functies bevatten, zowel op het niveau van de mailserver als op de computers van gebruikers.

Daarnaast moet verantwoordelijke bescherming ook regelmatige bewustzijnstraining voor werknemers omvatten, waar wordt ingegaan op huidige cyberdreigingen en phishing-trucs.

Bron: kaspersky.nl | Roman Dedenok

Meer info over Phishing

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Phishing gerelateerde berichten

Phishingaanval op iPhone-gebruikers via configuratieprofiel

IPhone gebruikers zijn het doelwit van een phishingaanval geworden waarbij aanvallers het slachtoffer zover proberen te krijgen om een configuratie profiel te installeren. Configuratieprofielen zijn eigenlijk bedoeld voor ontwikkelaars en beheerders en maken het mogelijk om allerlei instellingen aan te passen.

Lees meer »

Belastingdienst "Recht op teruggave"

Nu Nederland bezig is met de belastingaangifte over 2018, ontvangen sommige ‘mazzelaars’ een e-mail (phishing) van de fiscus met de mededeling dat de betrokkenen recht hebben op een teruggave. Die kan oplopen tot 4.550 euro. Daar wil je wel even op je laptop een formulier voor invullen.

Lees meer »

Recordaantal Belgen slachtoffer fraude met internetbankieren

Ondanks alle waarschuwingen, steeg het aantal gevallen van oplichting via internetbankieren verder in 2018. Toen werden er maar liefst 9747 gevallen van phishing opgetekend. Bij deze vorm van fraude hengelen oplichters naar bankcodes of andere persoonlijke gegevens door zich voor te doen als een bank, de politie, een telecomoperator, een geïnteresseerde koper op een zoekertjessite, enz.

Lees meer »

Aanhouding voor phishing

Op 5 maart 2019 heeft het cybercrimeteam van politie Midden-Nederland een 24-jarige man uit Diemen aangehouden voor phishing. De verdachte richtte zich op telecomproviders en banken, blijkt uit politieonderzoek.

Lees meer »