De laatste tien jaar worden internet en sociale media steeds meer ingezet bij praktijken die vormen van mensenhandel en -uitbuiting bevatten. Daarom kwamen verschillende experts uit twintig Europese landen naar Nederland om tijdens een hackathon samen online op zoek te gaan naar signalen van seksuele uitbuiting en mensenhandel.
Actiedag gericht op criminele netwerken
Op 6 september 2022 coördineerde EMPACT samen met de politie een online actiedag gericht op criminele netwerken die websites en sociale media gebruiken om slachtoffers voor seksuele en arbeidsuitbuiting te werven. Deze eerste EU-brede* hackathon** tegen online mensenhandel werd uitgevoerd door experts uit 20 landen en Eurojust en ondersteund door Europol.
Verzameld in één ruimte in de Nederlandse Politieacademie te Apeldoorn controleerden 85 rechercheurs uit heel Europa 114 platforms op mensenhandel. De verschillende experts staken de koppen bij elkaar om op Europees niveau in kaart te brengen of naast de al bekende seksadvertentiesites ook andere internetplatformen gebruikt worden om seksuele diensten aan te bieden. En zo ja, of deze dan online signalen van seksuele uitbuiting bevatten.
Zowel het internet als mensenhandel is niet gebonden aan landsgrenzen. Veel sociale media platforms, dating apps en online privé-groepen worden ‘gekaapt’ door mensen die zich bezighouden met mensenhandel voor seksuele of arbeidsuitbuiting. Tijdens COVID-19 hebben criminelen de pandemie aangegrepen om hun activiteiten op het gebied van mensenhandel te versterken en nog meer winst te maken. Het is essentiëler dan ooit om online mensenhandel op te sporen. De internationale samenwerking tijdens deze hackaton en de uitwisseling van kennis, expertise en technologie draagt bij aan het beter in kaart brengen van dit criminele landschap en heeft nieuwe onderzoeken opgeleverd. Een van de acties was gericht op mensenhandelaars die Oekraïense vluchtelingen proberen te lokken.
De belangrijkste cijfers
- 114 online platforms gemonitord, waarvan er 30 gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 53 online platforms gecontroleerd die verdacht worden van betrokkenheid bij mensenhandel, waarbij er 10 uitsluitend gericht waren op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 5 online platforms gecontroleerd die betrokken zijn bij mensenhandel, waarvan er vier gericht waren op de seksuele uitbuiting van kinderen via het darkweb;
- 11 verdachten van mensenhandel van wie de identiteit is achterhaalt, waaronder 5 betrokkenen bij mensenhandel gericht op kwetsbare Oekraïense burgers;
- 45 mogelijke slachtoffers ontdekt, onder wie 25 met de Oekraïense nationaliteit;
- 20 platforms die mogelijk betrokken zijn bij mensenhandel ontdekt, die verder onderzocht en gemonitord zullen worden;
- 80 personen/gebruikersnamen gecontroleerd, waarvan er 30 betrokken zijn bij mogelijke uitbuiting van kwetsbare Oekraïense burgers.
Vormen van uitbuiting
Hoewel de acties zich vooral richtten op mensenhandel met seksuele uitbuiting als doel, zochten de rechercheurs ook naar aanknopingspunten voor andere vormen van uitbuiting, waaronder arbeidsuitbuiting. De rechercheurs hebben een breed spectrum aan websites en andere online platforms voor mensenhandel en andere criminele activiteiten doorzocht. Deze platforms zijn o.a. sociale media, datingsites, advertentie- en hulpverleningsplatforms, fora en berichten-apps. Rechercheurs hebben ook darkwebplatforms onderzocht die in verband gebracht worden met mensenhandel en seksuele uitbuiting van kinderen online.
Europol
Europol ondersteunde de coördinatie van de operationele activiteiten, faciliteerde de informatie-uitwisseling en verleende analytische assistentie. Op de actiedag heeft Europol een virtueel commandocentrum ingericht om real-time informatie-uitwisseling te faciliteren, terwijl een gespecialiseerde analist de operationele informatie vergeleek met de informatie in de databases van Europol. Dit heeft de rechercheurs van de deelnemende handhavingsinstanties aanwijzingen voor verder onderzoek opgeleverd.
Over EMPACT THB
EMPACT Trafficking in Human Beings (THB) is een EU-project met als belangrijkste doel om mensenhandel aan te pakken. Nederland is als eindverantwoordelijke hiervan nauw betrokken. Door het bundelen van internationale krachten kwamen vorig jaar 1250 onderzoeken naar mensenhandel tot stand. De volledige analyse kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Video bron: consilium.europa.eu
*Deelnemende landen
Albanië, België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Finland, Griekenland, Hongarije, Litouwen, Nederland, Oekraïne, Oostenrijk, Portugal, Polen, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden.
**Hackathon
Als een groep experts samenkomt, in dit geval online, en samen gericht zoekt naar manieren om binnen een beperkte tijd een bepaald vastomlijnd probleem op te lossen of te onderzoeken.
Bron: europol.europa.eu, eurojust.europa.eu, politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Blijf op de hoogte en schrijf je in voor de wekelijkse nieuwsbrief op zondag om 19:00
Meer actueel nieuws
Microsoft Exchange cyberaanval: "Alleen Patchen van Exchange niet voldoende"
De afgelopen dagen zijn enorm veel cyberaanvallen gesignaleerd door een opening in 'Microsoft Exchange servers'. Deze lek was al enige tijd bekend, maar de laatste dagen is zichtbaar geworden dat cybercriminelen hier massaal gebruik van willen maken of al gemaakt hebben.
Microsoft Exchange cyberaanvallen wereldwijd in opmars
De massa-uitbuiting gericht op 'Microsoft Exchange-e-mailservers' is in minder dan een week uitgebreid en omvat zowel aanvallen van statelijke actoren als cybercriminelen.
"Word je zomaar gebeld door een helpdesk, dan moeten de alarmbellen afgaan"
Intensieve samenwerking met zowel bedrijven als opsporingsdiensten levert bij de bestrijding van de zogenoemde 'Tech Support Scam' goede resultaten op. Tech Support Scam, ook wel bekend als de 'helpdeskfraude', is een vorm van cybercrime die enige jaren geleden in onder andere Nederland veel slachtoffers maakte. De totale schade nam met 59 procent af ten opzichte van 2017, en het aantal slachtoffers stabiliseerde.
Patchen alleen is niet voldoende!
Door een ernstig "Cyberlek" in Microsoft Exchange zien we momenteel over de hele wereld massale hack aanvallen die gebruik maken van deze kwetsbaarheid.
Politie slaagt opnieuw erin om aanbieder van cryptografische versleuteldienst te kraken
De politie is opnieuw erin geslaagd om een aanbieder van een cryptografische versleuteldienst te kraken. Ditmaal gaat het om 'Sky ECC'. Naast Belgische opsporings- en handhavingsdiensten zouden ook Nederlandse overheidsinstanties betrokken zijn geweest bij het kraken van de dienst.
VS: Over drie weken eerste ‘heimelijke’ cyberaanvallen tegen Rusland en China
De Amerikaanse president Joe Biden bereidt zich voor op digitale vergeldingsacties tegen Rusland en China. Over drie weken zouden de eerste ‘heimelijke’ cyberaanvallen tegen Rusland uitgevoerd worden. Ook China kan rekenen op Amerikaanse aanvallen vanwege haar aandeel in de supply-chainaanval op SolarWinds.