First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑
Nederlanders die zich schuldig maken aan cybercrime, zijn vaak erg jong. Ongeveer de helft van hen is 21 jaar of jonger. Het aantal jonge verdachte is de afgelopen jaren fors toegenomen tot 1.329. Zowel de politie als het Openbaar Ministerie is bang dat deze jongvolwassenen verder afglijdt in de criminaliteit.
Explosieve stijging van jeugdige cybercriminelen
Het cijfermateriaal toont aan dat er de afgelopen jaren sprake was van een explosieve stijging van jeugdige cybercriminelen. Vier jaar geleden, in 2018, was één op de drie verdachten van cybercriminaliteit (33 procent) 21 jaar of jonger. Vorig jaar was dat aandeel al gestegen naar 47 procent.
Ook het totaal aantal jeugdige verdachten in absolute zin liet de afgelopen jaren een forse stijging zijn. In 2018 arresteerde de politie 278 verdachten die 21 jaar of jonger waren. In 2021 steeg dat aantal tot 1.329. Een deel van deze toename is te verklaren doordat de manier van registreren is veranderd.
Het besef lijkt te ontbreken
Het Openbaar Ministerie zegt zich zorgen te maken om deze trend. “Het besef lijkt bij jonge daders soms te ontbreken dat ze echte slachtoffers treffen”, zo zegt de officier van justitie in een schriftelijke reactie tegenover de NOS. Naast het aantal neemt tevens de ernst van de digitale misdrijven toe.
Volgens de officier gaat het niet enkel om ‘eenzame jongeren op een zolderkamer’, maar gaat er een georganiseerde criminele bende schuil aan het fenomeen. “Cybercrime heeft zich vermengd met de georganiseerde misdaad, die heeft ontdekt dat er flink te verdienen valt”, aldus het OM.
De verdachten die voor het Openbaar Ministerie verschijnen, maken zich schuldig aan uiteenlopende vormen van cybercrime. Denk aan WhatsApp-fraude, marktplaatsfraude, helpdeskfraude, phishing en jongeren die DDoS-aanvallen uitvoeren. “Dit zal ook in de toekomst een groter probleem worden”, vreest Theo van der Plas, programmadirecteur Digitalisering & Cybercrime bij de Nationale Politie.
Aangiften aan elkaar koppelen
De politie probeert verdachten op het spoor te komen door aangiften aan elkaar te koppelen. Door patronen te herkennen hoopt de politie alle aangiften te herleiden tot één of twee daders. “Zo komen we bij de grote vissen terecht, en niet enkel bij de geldezels”, zo zegt Van der Plas.
Geldezels of katvangers zijn mensen die hun bankrekening of betaalpas ter beschikking stellen in ruil voor een deel van de opbrengst. De echte criminelen blijven vaak buiten beeld, omdat transacties niet via hun bankrekening plaatsvindt. Geldezels zijn in praktijk vaak eenvoudig op te sporen en zitten met de gebakken peren. Naast een strafblad belanden ze op een fraudelijst. Het openen van een nieuwe bankrekening is dan nagenoeg onmogelijk. Dat geldt ook voor het afsluiten van een hypotheek of een lening.
Tot slot riskeren geldezels een gevangenisstraf tot vier jaar en kunnen slachtoffers de financiële schade op hen verhalen.
De politie en het Openbaar Ministerie denken dat het voor jongeren aantrekkelijk is om een cybercrimineel te worden. Doordat er kant-en-klare tools beschikbaar zijn om bijvoorbeeld DDoS-aanvallen uit te voeren of spamberichten te versturen, is de opstap naar het criminele pad klein. De politie is echter bang dat dat de stap van cybercrime naar reguliere misdaad klein is.
“Crimineel geld maakt crimineel geld. Jongeren verdienen kapitaal en gebruiken dat vervolgens weer om drugs mee te kopen en te verhandelen”, aldus Van der Plas.
Het is een soort hype
"Hoi mam, m'n telefoon is kapot en heb een nieuw nummer. Kun je een paar duizend euro overmaken?" Met dit soort appjes proberen online fraudeurs geld los te peuteren van potentiële slachtoffers. Steeds vaker gaat het om jonge verdachten. Online noemen zij dit 'F-game'.
De jongeren maken geen geheim van hun criminele activiteiten en plaatsen, anoniem, video's waarin ze laten zien hoe ze hun geld verdienen. NOS Stories vond op TikTok 260 Nederlandse video's met hashtags als "fgame", "swipen" en "geldezel", samen goed voor ruim honderdduizend likes.
Beelden van grote sommen geld en pinpassen komen voorbij, maar ook van chats met slachtoffers en de software die ze gebruiken om mensen op te lichten. "Het is een soort hype geworden. Vroeger wilden mensen drugsdealer zijn, nu F-gamer", zegt één van de jongens achter deze video's.
NOS Stories sprak voor deze video met meerdere jongeren die meedoen aan de 'F-game':
Bron: politie.nl, nos.nl, vpngids.nl
Alle begrippen en vormen van A tot Z
Meer actueel nieuws
Nederlandse politie haalt tientallen websites op het darkweb offline
De Nederlandse politie heeft afgelopen week tientallen websites die via het darkweb toegankelijk waren uit de lucht gehaald. Bezoekers van de sites dachten langs deze weg anoniem vals geld te kunnen kopen. Wie nu naar de sites surft, krijgt een splashpage te zien: een pagina met daarop de boodschap dat de domeinnaam in beslag is genomen.
Pas op met "updaten van Kaseya"
Hackers proberen munt te slaan uit de crisis rondom de VSA-software van ICT-dienstverlener Kaseya. Ze hebben een spamcampagne opgezet waarbij ze potentiële slachtoffers proberen over te halen om een beveiligingsupdate te installeren die de kwetsbaarheid in VSA verhelpt. In werkelijkheid halen nietsvermoedende slachtoffers een Cobalt Strike payload binnen die een achterdeur toevoegt aan het bedrijfsnetwerk. Op deze manier proberen ze het netwerk binnen te glippen en malware te installeren.
Vishing in combinatie met fysiek bezoek door bankmedewerker
Een 23-jarige man uit Den Helder en een 19-jarige man uit Den Haag moesten zich woensdag verantwoorden voor hun oplichtingspraktijken. Ze deden zich voor als 'helpdeskmedewerkers' van een bank en probeerden op deze manier senioren uit de omgeving Alphen aan den Rijn te bedonderen. Sommige slachtoffers gingen voor duizenden euro’s het schip in met de daders. De officier van justitie eist twaalf maanden gevangenisstraf, waarvan vier voorwaardelijk.
Cyberweerbaarheid verhogen op 'automatiserings- en control systemen' met de 'Security Checker'
Een publiek-privaat samenwerkingsverband introduceerde afgelopen maandag de 'Security Check Procesautomatisering'. Dit is een interactieve zelfscan die is ontwikkeld om Nederlandse organisaties met ICS-SCADA systemen handvatten te bieden in het weerbaarder maken van deze systemen. Het samenwerkingscollectief presenteert de tool aan Hester Somsen, plaatsvervangend Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en aan Jos de Groot, directeur van de Directie Digitale Economie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Onderhandeling tussen slachtoffer en cybercriminelen van REvil
Terwijl computeranalisten van over de hele wereld hun vaardigheden ter beschikking stellen voor de gemeenschap, heeft REvil de afgelopen dagen geprobeerd rechtstreeks zaken te doen met enkele van hun slachtoffers.
2 juli 2021: '721' grootste ransomware aanvallen ooit
Duizenden bedrijven in minstens zeventien landen zijn het afgelopen weekend getroffen door een massale aanval met gijzelsoftware. Het gaat om een van de grootste ransomware-aanvallen ooit. Ook een aantal Nederlandse bedrijven is getroffen. Ze worden door de politie benaderd.