Explosieve stijging jeugdige cybercriminelen in Nederland

Gepubliceerd op 15 december 2022 om 10:44

First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑

Nederlanders die zich schuldig maken aan cybercrime, zijn vaak erg jong. Ongeveer de helft van hen is 21 jaar of jonger. Het aantal jonge verdachte is de afgelopen jaren fors toegenomen tot 1.329. Zowel de politie als het Openbaar Ministerie is bang dat deze jongvolwassenen verder afglijdt in de criminaliteit.

Explosieve stijging van jeugdige cybercriminelen

Het cijfermateriaal toont aan dat er de afgelopen jaren sprake was van een explosieve stijging van jeugdige cybercriminelen. Vier jaar geleden, in 2018, was één op de drie verdachten van cybercriminaliteit (33 procent) 21 jaar of jonger. Vorig jaar was dat aandeel al gestegen naar 47 procent.

Ook het totaal aantal jeugdige verdachten in absolute zin liet de afgelopen jaren een forse stijging zijn. In 2018 arresteerde de politie 278 verdachten die 21 jaar of jonger waren. In 2021 steeg dat aantal tot 1.329. Een deel van deze toename is te verklaren doordat de manier van registreren is veranderd.

Het besef lijkt te ontbreken

Het Openbaar Ministerie zegt zich zorgen te maken om deze trend. “Het besef lijkt bij jonge daders soms te ontbreken dat ze echte slachtoffers treffen”, zo zegt de officier van justitie in een schriftelijke reactie tegenover de NOS. Naast het aantal neemt tevens de ernst van de digitale misdrijven toe.

Volgens de officier gaat het niet enkel om ‘eenzame jongeren op een zolderkamer’, maar gaat er een georganiseerde criminele bende schuil aan het fenomeen. “Cybercrime heeft zich vermengd met de georganiseerde misdaad, die heeft ontdekt dat er flink te verdienen valt”, aldus het OM.

De verdachten die voor het Openbaar Ministerie verschijnen, maken zich schuldig aan uiteenlopende vormen van cybercrime. Denk aan WhatsApp-fraude, marktplaatsfraude, helpdeskfraude, phishing en jongeren die DDoS-aanvallen uitvoeren. “Dit zal ook in de toekomst een groter probleem worden”, vreest Theo van der Plas, programmadirecteur Digitalisering & Cybercrime bij de Nationale Politie.

Aangiften aan elkaar koppelen

De politie probeert verdachten op het spoor te komen door aangiften aan elkaar te koppelen. Door patronen te herkennen hoopt de politie alle aangiften te herleiden tot één of twee daders. “Zo komen we bij de grote vissen terecht, en niet enkel bij de geldezels”, zo zegt Van der Plas.

Geldezels of katvangers zijn mensen die hun bankrekening of betaalpas ter beschikking stellen in ruil voor een deel van de opbrengst. De echte criminelen blijven vaak buiten beeld, omdat transacties niet via hun bankrekening plaatsvindt. Geldezels zijn in praktijk vaak eenvoudig op te sporen en zitten met de gebakken peren. Naast een strafblad belanden ze op een fraudelijst. Het openen van een nieuwe bankrekening is dan nagenoeg onmogelijk. Dat geldt ook voor het afsluiten van een hypotheek of een lening.

Tot slot riskeren geldezels een gevangenisstraf tot vier jaar en kunnen slachtoffers de financiële schade op hen verhalen.

De politie en het Openbaar Ministerie denken dat het voor jongeren aantrekkelijk is om een cybercrimineel te worden. Doordat er kant-en-klare tools beschikbaar zijn om bijvoorbeeld DDoS-aanvallen uit te voeren of spamberichten te versturen, is de opstap naar het criminele pad klein. De politie is echter bang dat dat de stap van cybercrime naar reguliere misdaad klein is.

“Crimineel geld maakt crimineel geld. Jongeren verdienen kapitaal en gebruiken dat vervolgens weer om drugs mee te kopen en te verhandelen”, aldus Van der Plas.

Het is een soort hype

"Hoi mam, m'n telefoon is kapot en heb een nieuw nummer. Kun je een paar duizend euro overmaken?" Met dit soort appjes proberen online fraudeurs geld los te peuteren van potentiële slachtoffers. Steeds vaker gaat het om jonge verdachten. Online noemen zij dit 'F-game'.

De jongeren maken geen geheim van hun criminele activiteiten en plaatsen, anoniem, video's waarin ze laten zien hoe ze hun geld verdienen. NOS Stories vond op TikTok 260 Nederlandse video's met hashtags als "fgame", "swipen" en "geldezel", samen goed voor ruim honderdduizend likes.

Beelden van grote sommen geld en pinpassen komen voorbij, maar ook van chats met slachtoffers en de software die ze gebruiken om mensen op te lichten. "Het is een soort hype geworden. Vroeger wilden mensen drugsdealer zijn, nu F-gamer", zegt één van de jongens achter deze video's.

NOS Stories sprak voor deze video met meerdere jongeren die meedoen aan de 'F-game':

Bron: politie.nl, nos.nl, vpngids.nl

"Ze zij zijn hun gewicht in goud waard. Hierdoor konden we twee verdachten op heterdaad aanhouden”

Bank helpdesk fraude en babbeltrucs komen dagelijks voor en heeft een grote impact op de slachtoffers. Dinsdag 10 november was het helaas ook weer raak. Een 70-jarige vrouw uit Dordrecht is het slachtoffer geworden van Bank helpdesk fraude en een poging tot babbeltruc. Door adequaat optreden van de buren van het slachtoffer, konden de verdachten op heterdaad worden aangehouden. Ook in andere babbeltruc zaken in Dordrecht zijn aanhoudingen verricht. Mooie resultaten in impact volle zaken.

Lees meer »

De gevaren van IoT zichtbaar in Rotterdam

Tot dinsdagmiddag was het voor iedereen mogelijk om de kleuren van de Erasmusbrug aan te passen via zijn tablet, smartphone of laptop. Door een gat in de beveiliging was het mogelijk om zonder gebruikersnaam en wachtwoord in te loggen op het systeem dat de lichtkleuren regelt. De gemeente Rotterdam heeft het bedieningssysteem uitgeschakeld en contact opgenomen met de leverancier van het systeem om herhaling te voorkomen.

Lees meer »

Tweede Kamerverkiezingen 2021 met behulp van "niet" hackbaar OSV systeem?

De Kiesraad kiest eieren voor zijn geld. Bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen, die in maart 2021 plaatsvinden, gaat ze extra controles uitvoeren om de uitslagen vast te stellen. De 'Ondersteunende Software Verkiezingen' (OSV) is hiervoor ontwikkeld en veilig bevonden, maar de Stichting 'Tegen Hackbare Verkiezingen' waarschuwt voor fraude en manipulat

Lees meer »

"Binnen minuut alles kwijt"

Internetcriminelen maakten dit jaar miljoenen euro's buit via spoofing. Dit is een gewiekste vorm van oplichting, waarbij slachtoffers hun zuurverdiende centen zelf overhevelen naar zogenaamd veilige rekeningen. "Achteraf bleek alles fake."

Lees meer »