Stelling: Het gebruik van wachtwoorden is een verouderde beveiligingstechniek die zijn langste tijd heeft gehad

Gepubliceerd op 29 juli 2021 om 07:00

Iedere seconde vinden er ergens ter wereld wel nieuwe pogingen plaats van cybercriminelen om websites, diensten, bedrijven of consumenten te hacken. Niet geheel onverwachts is er dus ook een toenemende kans op gelekte wachtwoorden, waardoor cybercriminelen eenvoudig toegang tot bedrijfsgegevens krijgen, aldus Beyond Identity, een leverancier van wachtwoordloze oplossingen voor identiteitsbeheer. Vorige maand meldde CyberNews dat er een bestand met de naam 'RockYou2021.txt' op een populair hackersforum is gezet. Daarbij gaat het om een verzameling van 8,4 miljard wereldwijd gelekte wachtwoorden. Ook in Nederland is het lekken van wachtwoorden schering en inslag.

Het wachtwoord

Wachtwoorden zijn al een geruime tijd in omloop als beveiligingsmaatregel, maar helaas blijkt deze maatregel niet meer te werken. Volgens het ‘Verizon Data Breach Incident Report’ liggen gestolen wachtwoorden ten grondslag aan 81% van alle hacks. Volgens een onderzoek door Google geeft minstens 65% van alle respondenten toe hetzelfde wachtwoord te gebruiken voor verschillende, zo niet alle accounts. De combinatie van het gebruik van zwakke wachtwoorden en steeds slimmere hackers, zorgt voor een vergrote kans op gelekte wachtwoorden en hacks.

Hoe je het ook wendt of keert, wachtwoorden zijn en blijven een beveiligingsrisico. Hoe meer werknemers en dus meer wachtwoorden je organisatie heeft, des te groter de kans op onveilige en gelekte wachtwoorden. Het gebruik van wachtwoorden is een verouderde beveiligingstechniek die zijn langste tijd heeft gehad.

Toch kun je werknemers het gebruik van zwakke wachtwoorden niet verwijten. Zij worden geacht om wachtwoorden te onthouden voor tientallen gebruikersaccounts. In de loop der jaren zijn er een aantal wachtwoordalternatieven ontwikkeld. Common Access Cards (CAC), smartcards en biometrie gezien, maar nog steeds worden er wachtwoorden als back-up voor deze methoden gebruikt. Zolang organisaties wachtwoorden inzetten, blijven ze kwetsbaar voor wachtwoord-gebaseerde bedreigingen, zoals phishing-aanvallen of SIM-swaps.

Vooruitstrevende organisaties gebruiken al passwordless oplossingen of MindYourPass, maar nog lang niet iedereen is daarop overgestapt. Totdat dit moment is aangebroken, is het verstandig de volgende maatregelen toe te passen:

  • Google Password Checkup

Gebruikt je organisatie Google voor het beheer van zakelijke e-mail? Dan heb je ook toegang tot de password manager van Google. En daarvan maakt Password Checkup deel uit. Password Checkup zet de aanmeldingsgegevens van gebruikers af tegen een database van bekende datalekken en een aantal onderdelen van het dark web die actief door Google worden gemonitord. Alle activiteit vindt daarbij plaats op het lokale apparaat, zodat de resultaten van deze controles nergens anders kunnen worden ingezien of opgeslagen. Als gebruikers zich aanmelden met onveilige gebruikersnamen en wachtwoorden, krijgen zij automatisch een waarschuwing op het scherm te zien. Password Checkup biedt echter geen mogelijkheden voor bedrijfsbreed beheer. Je zult werknemers dus moeten vragen om zelf hun verantwoordelijkheid te nemen voor de beveiliging van hun Google-accounts.

  • Databases met informatie over datalekken

Een andere optie is om de aanmeldingsgegevens van je werknemers af te zetten tegen een database met informatie over beveiligingslekken. De beroemdste hiervan is Have I Been Pwned. Kleine organisaties kunnen handmatig e-mailadressen invoeren. Grotere bedrijven doen er goed aan om gebruik te maken van de API (een betaalde functie) voor het controleren van grote aantallen aanmeldingsgegevens. Elke organisatie kan gratis gebruikmaken van de zoekfunctie voor domeinen en meldingsfunctie van Have I Been Pwned.

  • Tools voor monitoring op wachtwoordlekken

Er zijn diverse betaalde, gratis of freemium tools beschikbaar waarmee bedrijven kunnen nagaan of hun e-mailadressen betrokken waren bij bekende datalekken. Veel van deze tools, zoals LastPass, bieden deze mogelijkheid als aanvulling op password management-diensten. De tool van LastPass zet bijvoorbeeld een lijst met e-mailadressen af tegen een database met informatie over datalekken. Je krijgt ook een lijst te zien van websites die door datalekken werden getroffen nadat je je wachtwoord voor het laatst hebt gewijzigd. Deze lijst heeft de titel “Compromised” en geeft aan dat je aanmeldingsgegevens mogelijk betrokken waren bij een datalek, hoewel dat niet per definitie het geval hoeft te zijn.

  • Beveiligingsconsultants en externe leveranciers

Als jij en je team over onvoldoende tijd en middelen beschikken om e-mailadressen af te zetten tegen databases of gebruik te maken van andere tools, kan het een goed idee zijn om deze onontbeerlijke controle uit te besteden. Sommige consultants en leveranciers zullen tools met je aanmeldproces integreren die proactief wachtwoorden blokkeren als die op basis van eerdere datalekken zwak blijken te zijn.

  • Betrek het personeel bij het proces

Bij uitstek de beste manier om het hergebruik van wachtwoorden te voorkomen en beveiligingsincidenten tot een minimum te beperken is om af te stappen van wachtwoorden. Als dat geen directe optie voor je is, is de op een na beste maatregel om over wachtwoorden te praten met de eindgebruikers zelf. Prent hen de noodzaak in van onberispelijke wachtwoordhygiëne. Dat is geen overbodige luxe, want 45% van alle werknemers ziet het hergebruik van wachtwoorden niet eens als een serieus probleem. Moedig je teams aan om op websites zoals Have I Been Pwned te controleren of hun e-mailadressen en wachtwoorden (zowel zakelijk als privé) zijn gelekt. Op die manier kunnen ze zich een goed idee vormen van de ernst van het probleem. Draagvlak voor wachtwoordhygiëne creëren bij het personeel is van cruciaal belang voor de netwerkbeveiliging als er gebruik wordt gemaakt van deelbare aanmeldingsgegevens.

Stelling

Het gebruik van wachtwoorden is een verouderde beveiligingstechniek die zijn langste tijd heeft gehad

Bekijk resultaten

Bron: haveibeenpwned.com, google.com, mindyourpass.io, beyondidentity.com, govexec.com, cybernews.com, dutchcowboys.nl | Jeroen de Hooge

Meer info over cybercrime

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Cybercrime gerelateerde berichten

Politie betrekt Tweakers bij opsporing

Onder de naam ‘Blueweb’ start de politie vanaf 8 juni 2020 een samenwerking met het grootste technologieplatform van Nederland: Tweakers. ‘We vragen communityleden van technologieplatform Tweakers mee te denken in cybercrime-onderzoeken. Daarmee willen we misdrijven proberen op te lossen,’ zegt Franki Klarenbeek, coördinator van het Landelijk Team Opsporingscommunicatie van de politie.

Lees meer »

Cybercriminelen stelen ruim 4 miljoen euro van ouderen

In een omvangrijk onderzoek naar cybercriminaliteit met meer dan 200 aangiften door – veelal oudere – slachtoffers en diefstal van ruim vier miljoen euro, zijn de afgelopen weken vijf personen aangehouden. Zij worden verdacht van oplichting, computervredebreuk en witwassen. De verdachten zitten in voorarrest en zullen zich naar verwachting eind van dit jaar voor de rechter moeten verantwoorden.

Lees meer »

NAVO waarschuwt na cyberaanvallen op ziekenhuizen en onderzoekers

De NAVO veroordeelt cyberaanvallen en -activiteiten tegen instellingen als ziekenhuizen, gezondheidsdiensten en onderzoeksinstituten die een cruciale rol spelen bij het bezweren van de coronapandemie. De militaire alliantie is vastberaden alle middelen in te zetten om zich te verdedigen en aanvallers af te schrikken, staat in een verklaring van de Noord-Atlantische Raad, het politieke bestuursorgaan van de NAVO.

Lees meer »

Politie "Cybercrime wordt steeds geraffineerder"

De toename van het aantal digitale delicten heeft ertoe geleid dat de politie hier de laatste jaren meer aandacht aan is gaan besteden. Speciale teams zijn ingericht en er is inmiddels veel ervaring opgedaan. Wat zijn de meest voorkomende zaken en waar lopen de cybercrime-bestrijders nog tegen grenzen aan?

Lees meer »