"Overheid neemt nationale veiligheid onvoldoende serieus"

Gepubliceerd op 1 september 2021 om 15:00

De overheid neemt onze nationale veiligheid onvoldoende serieus, stelt Inge Bryan. Ze is CEO van Fox-IT, de grootste ict-beveiliger van Nederland. 'Het is onbegrijpelijk dat het onderwerp alweer niet op de formatietafel ligt. Dat heeft ook met ego's te maken: als je het niet snapt, dan wil je er ook niet over praten.'

Volgens Bryan heeft de overheid een taak om voor de veiligheid van het internet te zorgen. 'Het internet is van iedereen en het is onze gezamenlijke plicht om dat schoon en veilig te houden. Ik merk dat de overheid het internet heel lang als een soort privaat domein heeft beschouwd, en met name gefocust is geweest op de repressieve kant, dus op opsporing en inlichtingen.'

Hierdoor is een groot gapend gat ontstaan, zegt ze. 'Hoe gaan we preventief optreden en zorgen dat er een natuurlijke incentive is voor de internetgemeenschap om veiligheid te waarborgen? Dat is iets wat wij als sector zelf hebben georganiseerd. Een belangrijk aspect daarin is informatiedeling. Binnen onze sector delen wij alles over cybersecurity met elkaar, ongeacht concurrentie.'

Onmetelijke schade

Het Nederlandse orgaan waar die taak officieel belegd is, is het Nationaal Cyber Security Centrum. Bryan: 'Maar dat vervult die taak - het informatie delen en het waarschuwen als ergens een gat is - uitsluitend ten aanzien van het Rijk en de vitale infrastructuur.' Ze vindt dit een buitengewoon enge taakopvatting. 'De economische schade door cybercriminaliteit is onmetelijk groot en groeiende. Destijds is deze vastgesteld op 10 miljard per jaar, dat is niet minder geworden. Dit houdt in dat onze bedrijven verlies lijden en dat onze werkgelegenheid bedreigd wordt door cybercriminaliteit.'

Volgens de directeur is er geen onderscheid tussen economie en veiligheid, terwijl de overheid dat wel duidelijk maakt. 'Een bedreiging van onze werkgelegenheid is wel degelijk een bedreiging van de nationale veiligheid. Als je kijkt naar de overheidstaak ten aanzien van de digitale wereld is deze totaal gefragmenteerd. Dat wil niet zeggen dat ze niet samenwerken, maar ze zitten wel allemaal op hun eigen vierkante metertje.'

Cybersecurity-dashboard

Een cybersecurity-dashboard, vergelijkbaar met een coronadashboard, klinkt Bryan dan ook als muziek in de oren. 'Ik zou heel graag zien dat de overheid de informatie die zij aggregeert ook deelt met de bevolking op een dashboard. Hierop staan dan phishing-mails, het soort ransomware dat rondgaat en waar de dreigingen zijn. We zouden een weerbericht kunnen maken voor de digitale wereld, of een soort verkeersinformatie.'

Het lastige van de Nederlandse politiek in het algemeen, zeker met een recordaantal partijen in de Tweede Kamer, is dat mensen op de korte termijn punten willen scoren, stelt Bryan. 'De veiligheid van ons digitale domein is echt een zaak van de lange adem. Kort politiek gewin zit er niet in. Sterker nog: ik denk dat er een paar heel impopulaire beslissingen moeten worden genomen om veiligheid te brengen.'

Serieus probleem

De overheid neemt onze nationale veiligheid onvoldoende serieus, meent Bryan. 'Ik weet dat de individuele ambtenaren in de veiligheidsketen het allemaal buitengewoon serieus nemen. Maar zij worden te weinig gehoord: de AIVD roept al tien jaar dat er een serieus probleem is en het is nog nooit op de formatietafel terechtgekomen. Dit is onbegrijpelijk, omdat het de grootste bedreiging van de economie is op dit moment. Dat heeft ook met ego's te maken: als je het niet snapt, dan wil je er ook niet over praten.'

Om alle criminelen te voorzien, is er op het darkweb een levendige handel

Criminelen passen zich razendsnel aan de nieuwe realiteit aan, die zich ontvouwt door de coronapandemie. Hoewel ook de onderwereld in eerste instantie hard getroffen werd door gesloten grenzen, het stilgevallen transportverkeer en afgelaste drugsfeesten, waarschuwen internationale politie- en opsporingsdiensten voor een nieuwe golf van criminaliteit. Eind maart sloeg Europol alarm over de grootschalige illegale handel in al dan niet nagemaakte medische goederen en over diefstal uit ziekenhuizen.

Lees meer »

Meer dan een kwart slachtoffer van cybercrime afgelopen jaar

Een meerderheid van de Nederlandse consumenten (55 procent) is bezorgder dan ooit over hun online privacy, zo blijkt uit het jaarlijkse 'Cyber Safety Insights Report' van 'NortonLifeLock'. De grootste zorgen onder consumenten is dat hun gevoelige, persoonlijke gegevens zonder toestemming worden doorverkocht aan derde partijen en gebruikt worden in besluitvormingsprocessen (41 procent).

Lees meer »

In een week vijfduizend malafide Corona websites opgericht

Het aantal nieuwe websites gerelateerd aan corona stijgt fors. Deze week kwamen er bijna tienduizend nieuwe domeinnamen bij die gelinkt zijn aan COVID-19, zegt onderzoeksinstituut TNO tegen Reporter Radio (KRO-NCRV). TNO legde de lijst met bijna tienduizend corona-websites naast een database waarin het Amerikaanse internetbedrijf Domaintools onbetrouwbare coronasites registreert. "Ongeveer de helft van de bedrijven op onze lijst is volgens Domaintools niet te vertrouwen, waarschijnlijk phishing", zegt Hugo Bijmans, onderzoeker bij TNO.

Lees meer »

FBI: criminelen versturen USB-sticks met malware

De FBI heeft organisaties gewaarschuwd voor criminelen die malafide usb-sticks via de post rondsturen en malware installeren. In sommige gevallen worden ook cadeaubonnen of teddyberen meegestuurd. Onlangs waarschuwde ook al een securitybedrijf dat het een aanval had ontdekt waarbij er een usb-stick naar een bedrijf was gestuurd.

Lees meer »