"Het staat niet in verhouding tot de urgentie die uit de Miljoenennota en de troonrede naar voren komen"

Gepubliceerd op 24 september 2021 om 07:00

Nederland wordt steeds afhankelijker van het internet, maar is ook steeds vaker doelwit van hacks en andere cyberaanvallen. Die ondermijnen de rechtsstaat, schrijft het demissionaire kabinet in de Miljoenennota. Toch blijven noemenswaardige investeringen in de cyberveiligheid uit, tot grote frustratie van experts uit de cyberbeveiligingsbranche.

De aangekondigde investeringen zijn 'niet realistisch', zeggen de experts. "Het staat niet in verhouding tot de urgentie die uit de Miljoenennota en de troonrede naar voren komen."

De aanval met gijzelsoftware die de gemeente Hof van Twente platlegde, kostte de gemeente zeker 3,9 miljoen euro. "Dat was een hack bij 1 gemeente. Dat is al meer dan de 2,5 miljoen euro die het DTC erbij krijgt", zegt Dave Maasland van cyberbeveiliger ESET Nederland.

Digital Trust Centre (DTC)

Het Digital Trust Centre (DTC) is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken en informeert 'niet-vitale' bedrijven proactief over het risico op een cyberaanval of beveiligingslekken in softwarepakketten.

"Deze en andere budgetten staan in schril contrast tot de kosten die gemaakt worden door individuele organisaties om de boel weer up en running te krijgen na een succesvolle cyberaanval", zegt Liesbeth Holterman, van brancheorganisatie Cyberveilig Nederland.

Nationaal Cyber Security Center (NCSC)

De spil in de bestrijding van cybercriminaliteit, het Nationaal Cyber Security Center (NCSC) krijgt er maar 700.000 euro bij. Terwijl de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) ieder jaar in steeds heftigere bewoordingen waarschuwt voor de digitale dreigingen en het feit dat de digitale veiligheid onlosmakelijk verbonden is met de nationale veiligheid.

Het NCSC wordt onder andere geïnformeerd door de inlichtingendiensten over digitale dreigingen voor organisaties die worden aangemerkt als vitale infrastructuur, zoals bedrijven die water en elektriciteit leveren. "Maar dat het zenuwstelsel van de maatschappij wordt aangetast, zie je niet terug in de begrotingen", zegt Maasland van ESET Nederland. Hij noemt de budgetten teleurstellend.

Het NCSC mag zijn informatie nu alleen delen met organisaties die tot die vitale infrastructuur wordt gerekend of die speciaal zijn aangewezen door het ministerie. Dat worden er wel steeds meer. "Dus er komen extra taken bij. Maar die 7 ton is maar 3,5 FTE erbij omgerekend in ambtenarensalarissen", aldus Holterman van Cyberveilig Nederland.

Dat is schrijnend, zegt ze. Want: "Een gemiddelde multinational heeft meer specialisten aan het werk dan de overheid, als je kijkt naar de begroting van het DTC en het NCSC."

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD)

Het is niet zo dat er helemaal geen geld naar cybersecurity gaat. De AIVD, de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst krijgt er structureel 15 miljoen euro extra per jaar bij - onder het kopje 'ondermijning'. Dat komt, zo schrijft het ministerie van Binnenlandse Zaken, doordat de aandacht voor digitale veiligheid meer "inspanningen vraagt van de AIVD."

Met dat bedrag worden noodzakelijke investeringen gedaan in "technologische innovatie om de slagkracht van de dienst te verbeteren". En er wordt meer onderzoek gedaan naar de versterking van cybercapaciteiten.

En ook het budget van de MIVD wordt verhoogd met 15 miljoen euro. Maar daar schiet de totale digitale weerbaarheid niet veel mee op, zegt Maasland van ESET Nederland.

"De AIVD focust zich meer op statelijke actoren die ons land bestoken. Zij kunnen informatie delen met het NCSC. Maar een investering in de AIVD is geen investering in het NCSC. Er moet meer regie komen. Die taak kan de AIVD niet op zich nemen, maar moet bij het NCSC liggen. Zij moeten die cyberbeweging leiden."

Politie

De politie krijgt komend jaar een bijzondere bijdrage van 14 miljoen euro. De politie moet namelijk "meer datagedreven kunnen werken". Dan kan de politie, schrijft het ministerie van Justitie, steviger criminaliteit "in het digitale domein" opsporen en bestrijden.

Dat is een directe investering in digitale opsporingscapaciteiten. "Maar ook dat verhoogt de cyberweerbaarheid niet", zegt Maasland. "Die preventiekant zit daar helemaal niet in."

Advies Cyber Security Raad

Er gaat dus wel geld naar cyberveiligheid, maar het komt niet in de buurt van de investering die de Cyber Security Raad aan het nieuwe kabinet adviseerde om de digitale veiligheid in Nederland structureel te vergroten. Het adviesorgaan kwam tot de rekensom van 833 miljoen euro. Dat bedrag zou nodig zijn bovenop wat er nu al naar cyberveiligheid gaat.

"Put your money where your mouth is. Er wordt met grote woorden gezegd dat we het moeten aanpakken. Maar je ziet het gewoon niet terug in de bestedingen voor de overheidsinstellingen die er een rol in gaan spelen", zegt Holterman.

Digitale weerbaarheid

Als er meer geld beschikbaar wordt gemaakt, moet het wat haar betreft breder ingezet worden. "Het volwassenheidsniveau moet over de volle breedte. Ja het moet naar het NCSC en de veiligheidsdiensten. Maar je moet ook meer doen aan kennisontwikkeling. Want leerlingen krijgen niets rondom digitale weerbaarheid op school."

Samenvatting Miljoenennota 2022
PDF – 593,4 KB 167 downloads
Miljoenennota 2022
PDF – 7,2 MB 189 downloads

Bron: rijksoverheid.nl, rtlz.nl, rtlnieuws.nl 

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Cybercrime gerelateerde berichten

Cybercriminelen weer super actief en creatief tijdens de Omikron lockdown

Cybercriminelen versturen op grote schaal phishingmails om een slaatje te slaan uit de huidige lockdown. In een e-mail, die zogenaamd van de Rijksoverheid afkomstig is, worden ondernemers, culturele instellingen en gezinnen gevraagd om een ‘steunpakket’ aan te vragen. In werkelijkheid is het een list om bankrekeningnummers en andere persoonlijke gegevens buit te maken.

Lees meer »

Retailers, bereid je voor op het seizoen van de cyberaanvallen

Retailers zitten middenin de belangrijkste periode van het jaar: de feestdagen. Black Friday en Sinterklaas hebben we achter de rug en er we doen nu volop inkopen voor Kerst. Precies in deze periode worden veel retailers getroffen door ransomware. Het resultaat: onbereikbare websites en verstoorde supply chains. Dit leidt tot teleurgestelde klanten en omzetverlies. Datasecurity is het hele jaar door een belangrijk punt van aandacht, maar rondom seizoensgebeurtenissen moeten bedrijven in de retailbranche extra goed voorbereid zijn op een eventuele ransomware-aanval.

Lees meer »

Cyber incidenten blijven jaar na jaar toenemen

Onderzoek van Orange Cyberdefense, onthullen dat het aantal cyberaanvallen op ondernemingen de afgelopen 12 maanden met 13 procent is gestegen, met een stijging in ransomware incidenten, en voor het eerst een merkbare golf van aanvallen tegen mobiele apparaten.

Lees meer »

'Log4j' kerstcadeau voor cybercriminelen

Diverse bedrijven grijpen hard in en zetten uit voorzorg webapplicaties uit. Verschillende gemeenten hebben dat nu al gedaan. Ook ABN Amro bevestigt tegenover de krant een deel van zijn systemen te hebben uitgeschakeld. IT-beveiligers zeggen bij de NOS dat het slechts een kwestie van dagen zal zijn voor er ransomware-aanvallen plaatsvinden die veel systemen tegelijk kunnen grijpen.

Lees meer »

Cyberinformanten gezocht

De meeste mensen kennen de term 'informant' van politieseries of Netflix-films, maar wat houdt deze belangrijke rol nu precies in? In dit artikel passeren de motieven en dilemma’s van een informant de revue en worden de werkzaamheden van het 'Team Criminele Inlichtingen' (TCI) bekeken.

Lees meer »