Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Digitaal veilig op vakantie
De vakantie periode komt er aan, en dan gaan we hopelijk er weer lekker op uit, maar doen we dat ook digitaal veilig?
Overzicht cyberaanvallen week 22-2021
De Zweedse gezondheidsdienst sluit SmiNet af na hack pogingen, New York Pizza slachtoffer van doxwaring en VS gaat ransomware zelfde prioriteit als terrorisme geven. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 161 week 22-2021
Cybercrime kartels flink in opmars, ouders maken zich grote zorgen over online veiligheid van hun kinderen en over twee weken uitspraak in spraakmakende Darkweb zaak 'Playpen' voor een Nederlandse verdachte. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 161.
Datalek nieuws en overzicht week 22-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Digitale fraude, oplichting meldingen week 22-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Over twee weken uitspraak in spraakmakende Darkweb zaak 'Playpen' voor een Nederlandse verdachte
Bij een verdachte uit Oss stonden maar liefst 1900 kinderpornografische afbeeldingen op een notebook, harde schijf, usb-stick, en telefoon. De eigenaar vertelde tegen de rechtbank in Den Bosch "ik weet niets van de beelden van misbruikte meisjes die de politie in 2018 op mijn apparatuur aantroffen".
Drie kwart van de Nederlandse respondenten zegt dat het aantal cyberaanvallen in de afgelopen twaalf maanden is toegenomen
VMware maakt gisteren de resultaten van zijn vierde Global Security Insights Report bekend. Deze zijn gebaseerd op wereldwijd online onderzoek in december 2020 onder 3.542 CIO’s, CTO’s en CISO’s, waarvan 251 Nederlanders. Het rapport onderzoekt de impact van cyberaanvallen en digitale inbraken bij bedrijven en beschrijft hoe security teams zich aanpassen aan deze uitdagingen.
OM: "Door cybercrime en de panels van de verdachte is het vertrouwen in het betalingsverkeer teruggelopen"
Het Openbaar Ministerie eist vier jaar cel en een boete van 50.000 euro tegen een 20-jarige man uit Almelo. Hij leverde phishing panels aan cybercriminelen waarop professioneel ogende nepsites van banken draaiden. De officier van justitie beschouwt hem als een ‘belangrijke facilitator’ van cybercrime.
New York Pizza slachtoffer van doxwaring
New York Pizza is het slachtoffer geworden van doxware. Een onbekende dader is er in geslaagd om een groot aantal klantgegevens te bemachtigen. Hij dreigt deze gegevens openbaar te maken of te verkopen. De pizza keten adviseert klanten om het wachtwoord van hun account te veranderen.
Cybercrime kartels flink in opmars
Een ransomware kartel wordt vaak gevormd om het bereik en de inkomsten te vergroten. De winst die wordt gemaakt met losgeld operaties wordt vaak gebruikt om zowel tactieken als malware te bevorderen om hun succes te vergroten.
Ouders maken zich grote zorgen over online veiligheid en grooming van hun kinderen
Ruim de helft van de ouders (56 procent) maakt zich zorgen over de online veiligheid van hun zoon of dochter. De grootste angst van de ouders is dat hun kroost benaderd wordt door vreemden, en dat ze het verschil niet zien tussen echte berichten en nepberichten. Verzorgers zijn eveneens bang dat hun zoon of dochter gevraagd wordt om een naaktfoto van zichzelf te versturen.
Hacktivisten achter cyberaanval op grootste slachterij van de wereld?
Update op 2 juni 2021 om 09:00