Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Politiezone Antwerpen: Aantal geldezels blijft toenemen
"Leen je bankrekening nooit uit in ruil voor geld!"
Verliefd op de persoon? Of op het profiel?
De Fraudehelpdesk is gisteren onder de noemer ‘verliefd op de persoon? Of op het profiel?’ een nieuwe bewustwordingscampagne gestart tegen dating fraude. In de eerste zes maanden van het jaar slaagden cybercriminelen erin om ruim 2,3 miljoen euro buit te maken van nietsvermoedende slachtoffers. Naast financiële schade hebben gedupeerden vaak ook last van emotionele schade.
Cybercriminelen eisen €800.000 van gemeente Hof van Twente
De cybercriminelen die verantwoordelijk zijn voor de cyberaanval op de computersystemen van de gemeente Hof van Twente, eisen 50 bitcoin om alle bestanden weer toegankelijk te maken. Met de huidige koers komt dat neer op zo’n 800.000 euro. Als de gemeente weigert te betalen, dan maken ze de buitgemaakte gegevens openbaar (doxware).
Ransomware weekoverzicht week 49-2020
Het was weer een zware week voor de onderneming en het onderwijs want ransomware blijft de bedrijfsactiviteiten beïnvloeden en scholen moesten gesloten worden in de VS.
Cybercrime nieuwsbrief 135 (week 49-2020)
Gemeente Hof van Twente slachtoffer van ransomware, hoe ontwikkelt de politie mee in de digitale samenleving en wat is de de huidige prijs van aangeboden data op het darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 135. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.
Datalek nieuws en overzicht week 49-2020
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Fraude en oplichting meldingen week 49-2020
Het melden van digitale oplichting pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?! of Fraudehelpdesk dan weten want Samen bestrijden we cybercrime. Liever anoniem? Klik dan hier.
Sinterklaas en Hackpiet
Hackpiet zat eens te denken,
Wat is de huidige prijs van aangeboden data op het Darkweb
De technologische verschuiving die we de afgelopen decennia hebben doorgemaakt is verbazingwekkend, niet in de laatste plaats vanwege de sociale implicaties ervan, maar elk jaar zijn de online en offline sferen steeds meer met elkaar verbonden en zijn ze nu volledig met elkaar verweven, wat ertoe leidt dat online acties echte gevolgen hebben op het fysiek gebied, zowel voor goede als slechte doeleinden.
Taiwan als ervaringsdeskundige kunnen andere landen helpen
Sinds de uitbraak van de corona pandemie heeft de internationale gemeenschap alle middelen ingezet om COVID-19 te bestrijden, maar ook de cyberwereld wordt getroffen en staat voor een grote uitdagingen.
Randstad slachtoffer van doxware en ransomware
Uitzendbureau Randstad is slachtoffer van een ransomware aanval en datadiefstal geworden, zo heeft het bedrijf vanavond via een persbericht bekendgemaakt (pdf).
Gemeente Hof van Twente getroffen door Ransomware: "Ze zijn vernietigd, niet meer terug te halen"
Systemen van de Overijsselse gemeente Hof van Twente zijn platgelegd door een cyberaanval, zo heeft de gemeente via de eigen website bekendgemaakt. Details over de aanval ontbreken nog, maar het lijkt om een aanval met ransomware te gaan. Gegevens op de servers van de gemeente zijn namelijk ontoegankelijk gemaakt.