Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Cyberterrorisme deel 1: Waarom terroristen zich tot cyberspace wenden
Onze wereld verandert elke dag. Technologie gaat elke seconde vooruit. Helaas evolueren terroristen in hetzelfde tempo of zelfs sneller. Met een grotere afhankelijkheid van internet en andere technologie worden we kwetsbaarder voor cybercriminaliteit en de opkomende dreiging van cyberterrorisme.
De achterkant van TikTok
De video app TikTok is de rage van het moment. Het biedt gebruikers de mogelijkheid om video’s, waarin ze zelf zingen, playbacken en/of dansen op te nemen, te bewerken met effecten en met andere gebruikers te delen. Het oogt als een onschuldige app en is enorm populair onder kinderen en jongeren. In korte tijd heeft TikTok al meer dan 100 miljoen gebruikers aan zich weten te binden. Er zijn echter ook diverse geluiden en onderzoeken die aangeven dat de video app niet zo onschuldig is als het lijkt; gebruikers zouden een substantieel privacy risico lopen en de beveiliging van de app zou onvoldoende zijn. Een kort overzicht van wat er tot op heden over TikTok bekend is.
"Het vuur in Iran, ontstond als gevolg van een cyberaanval"
Afgelopen zaterdag een explosie en een brand in een energiecentrale, donderdag brand in een complex waar kernenergie wordt opgewekt, dinsdag een explosie bij een medische kliniek en een week eerder op vrijdag bij een militaire basis én een energiecentrale. Al deze incidenten in Iran gebeurden in acht dagen tijd.
Met een bron van informatie na het kraken van de crypto communicatie in het onderzoek '26Lemont', zijn tal van ontvoeringen en lugubere martelingen voorkomen
Op 22 juni 2020 hield de Landelijke Eenheid zes mannen aan die worden verdacht van het voorbereiden van ontvoeringen en gijzelingen in het criminele milieu. In een loods in het Brabantse Wouwse Plantage trof de politie zeven zeecontainers aan. Zes daarvan waren ingericht als cel waarin mensen vastgebonden konden worden en één container was bedoeld als martelkamer. Ook trof de politie een tweede loods aan in Rotterdam, die vermoedelijk bestemd was als uitvalbasis van de criminelen.
Computer chipfabrieken slachtoffer van cyberaanval
X-Fab, een computerchipbedrijf uit Tessenderlo, heeft zijn fabrieken stilgelegd na een cyberaanval. Alle IT-systemen werden uit de lucht gehaald.
Jackpotting aanval in Belgie op pinautomaten
In Belgie hebben cybercriminelen geprobeerd om digitale plofkraken te plegen op geldautomaten van de bank Argenta. Bij zo'n digitale kraak breken hackers in in het besturingssyteem van een geldautomaat, zodat die bankbiljetten uitgeworpen worden.
Cybercrime nieuwsbrief 113 (week 27-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 27-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 27-2020
Wat is phishing »
Nederlandse dealers versturen maandelijks naar schatting 9000 pakketjes met coke, speed, xtc en crystal meth
Ecstasy, cocaïne, speed en amfetamine. Uit Nederland afkomstige post naar het buitenland bevat steeds vaker drugs. Per jaar zou het om zo’n honderdduizend zendingen gaan. Sommige landen overwegen al een verbod op postpakket vanuit Nederland. Politie en douane in Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Australië en diverse Aziatische landen hebben genoeg van de Nederlandse drugspakketten.
Gekraakt, "Het is alsof we bij de criminelen aan de vergadertafel zaten"
Meer dan 20 miljoen chatberichten van criminelen zijn sinds 1 april live meegelezen door de Nederlandse politie. ‘Het is alsof we bij de criminelen aan de vergadertafel zaten’, zegt Jannine van den Berg, politiechef van de Landelijke Eenheid.
Bij zeker 25 Nederlandse organisaties hebben hackers toegang
Het lek in Citrix, dat een half jaar geleden tot een crisis leidde bij de Rijksoverheid, wordt actief misbruikt. Terwijl de aandacht voor de kwetsbaarheid is weggeëbd, blijken criminele hackers en spionagegroepen bij zeker 25 Nederlandse organisaties toegang te hebben tot het interne netwerk.