Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Onderzoekers onthullen de werkwijze van de ongrijpbare InvisiMole-groep
Tijdens het onderzoek naar een nieuwe campagne van 'InvisiMole', een aanvallersgroepering waar onderzoekers voor het eerst verslag van deed in 2018, hebben onderzoekers de bijgewerkte toolset van de groep en de tot dan toe onbekende details over de werking ervan aan het licht gebracht.
Aanvallen via LinkedIn profielen op Europese defensiebedrijven
Nepprofielen op LinkedIn zijn gebruikt om Europese defensie- en lucht- en ruimtevaartbedrijven aan te vallen, zo stelt antivirusbedrijf ESET, dat samen met twee getroffen bedrijven een onderzoek uitvoerde. De aanvallers maakten LinkedIn-profielen aan waarmee ze zich voordeden als HR-managers van Collins Aerospace en General Dynamics, twee Amerikaanse bedrijven die defensie- en luchtvaartproducten leveren.
Spoofen en afluisteren e-mail Nederlandse overheden?
Een aanzienlijk deel van de Nederlandse overheden heeft de e-mailbeveiliging nog altijd niet goed op orde en heeft daarmee de derde streef beeld afspraak die eind 2019 afliep niet gehaald. E-mail van ongeveer de helft van de 548 onderzochte overheidsdomeinen is kwetsbaar voor spoofing en/of afluisteren.
“De scholen waren dicht. Er was geen meester of juf om mee te praten”
Het aantal kinderen en jongeren dat hulp zocht bij seksueel misbruik en vragen over seksualiteit is tijdens de intelligente lockdown sterk toegenomen. ‘Er was geen meester of juf om mee te praten.’
Ongewenst geldezel en mogelijk slachtoffer van identiteitsfraude?
Door de coronacrisis zijn veel mensen van hun werkzaamheden beroofd. Thuiswerken is dan een interessante optie om extra inkomsten te genereren. Helaas maken cybercriminelen daar slim gebruik van. Ze proberen met mooie advertenties en websites nietsvermoedende burgers te misleiden.
Universiteit Maastricht was niet goed voorbereid, maar wel adequaat in handelen op Cyberaanval
De Universiteit Maastricht was niet goed voorbereid op de aanval met ransomware, eind vorig jaar. Wel is er adequaat gehandeld bij het afhandelen van de aanval, zo stelt de Inspectie van het Onderwijs na een onderzoek naar de toedracht.
GPS spoofing, een nieuw gevaar?
Schepen over de hele wereld rapporteren foutieve locaties. Ze lijken rondjes te varen rond Point Reyes in de buurt van San Francisco, terwijl ze zich in werkelijkheid duizenden kilometers verderop bevinden.
Vuist tegen DDoS aanvallen met NoMoreDDoS.org
Na zo’n twee jaar in relatieve stilte te hebben gewerkt, heeft de nationale anti-DDoS-coalitie recent de website nomoreddos.org gelanceerd. Deze website is bedoeld om geïnteresseerden op de hoogte te houden over de activiteiten van de coalitie en neutrale informatie over DDoS-aanvallen te bieden. De nationale anti-DDoS-coalitie is een publiek-privaat samenwerkingsverband van sectororganisaties, (semi)overheidsinstellingen en bedrijven die een gezamenlijke, landsbrede aanpak voor DDoS-aanvallen ontwikkelt. Het gaat daarbij niet alleen om het afslaan van DDoS-aanvallen, maar ook om het herkennen van patronen om aanvallen te voorkomen en het delen van expertise en ervaring.
Cybercrime nieuwsbrief 110 (week 24-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 24-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 24-2020
Wat is phishing »
De gruweldaden werden gefilmd en verkocht op het darkweb
In een grote misbruikzaak in de Duitse stad Münster zijn elf mensen opgepakt. Er zijn zeker drie slachtoffers; kinderen van 5, 10 en 12 jaar. De burgemeester is verbijsterd en zegt geschrokken te zijn dat er in zijn stad "zulke vreselijke dingen" gebeurd zijn.