Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.
Dit is één van de vele vormen van cybercriminaliteit, waarbij het beschikken over lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens wezenlijk is. Cybercriminelen als verdachte zijn daarbij van essentieel belang.
Onderzoek Smishing
In 2020 werd in Friesland onderzoek gedaan naar een groep verdachten die zich schuldig zouden maken aan een vorm van phishing, waarbij slachtoffers een sms bericht ontvangen met daarin een link. Als daarop geklikt wordt, word je naar een valse internetpagina geleid, die sterk lijkt op de echte site van bijvoorbeeld een bank.
De inloggegevens die de slachtoffers op die website invoeren, komen terecht bij fraudeurs. Om die feiten te kunnen plegen, moeten zij de beschikking hebben over grote hoeveelheden persoonsgegevens zoals lijsten met telefoonnummers, e-mailadressen, woonplaatsen, inkomens en interesses. Deze "leads" worden via internet verhandeld. In het onderzoek duikt de naam van ‘Han Solo’ op, die leads verkoopt via Telegram. Op 25 februari 2021 start het Cybercrimeteam Noord-Nederland een onderzoek naar deze Han Solo, ook wel 'jedihans'. Een naam die in diverse onderzoeken naar cybercriminaliteit naar voren komt. De indruk is dat Han Solo op grote schaal in heel Nederland leads levert; een indruk die in de loop van het onderzoek meer en meer bevestigd wordt.
“Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven."
Drijfveer
Sterker nog, deze Han Solo blijkt op nationale schaal een grote, misschien wel de grootste speler in de online markt van leads te zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een 35-jarige Heerenvener schuilgaat achter de naam. Hij wordt op 29 juni 2021 aangehouden. De Officier van Justitie: “Zijn enige drijfveer is geldelijk gewin en wie wat met de door hem verstrekte gegevens doet: hij lijkt er niets om te geven. Ouderen die het slachtoffer worden van bankhelpdeskfraude, mensen die in een WhatsApp-fraude trappen en veel geld kwijtraken? Het deert hem niet. Het door verdachte mede veroorzaakte leed dat door zijn handelen mogelijk is gemaakt kan en mag niet worden onderschat. Geconstateerd moet worden dat hij voor zijn handelen geen enkele verantwoordelijkheid neemt.”
Uit het onderzoek volgt dat verdachte zich o.a. in cadeaukaarten van bol.com en Bitcoin liet betalen. De waarde in zijn wallet is op het moment van inbeslagname op 21 november 2021 €190.000,-.
"Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte."
Schade
Deze zaak staat niet op zich. De totale schade van online fraude in Nederland bedroeg in 2021 een slordige €62,5 miljoen, een stijging van ruim 20% ten opzichte van het jaar ervoor. De belangrijkste boosdoener: bankhelpdeskfraude, waarvoor lijsten met telefoonnummers en andere persoonlijke gegevens nodig zijn. Wat opvalt is de hoeveelheid gegevens die verhandeld wordt. Vooral het bij verdachte aangetroffen bestand met een kwart miljard aan gebruikersgegevens uit de Verenigde Staten springt in het oog, evenals welke soort gegevens het betreft.
De Officier van Justitie hierover: ”Er worden ‘persoonlijke interesses’ verhandeld, en dat maakt maar weer eens duidelijk hoe kwetsbaar ieder van ons is. Het kan immers gaan om ideologische interesses, geloofsovertuigingen of seksuele voorkeur. Het belang om dergelijke gegevens privé te houden is natuurlijk groot en staat in schril contrast tot de handelswaarde ervan. Voor €100 krijg je tienduizend telefoonnummers; uw en mijn nummer zijn dus een eurocent waard. Dat betekent ook dat de handel in leads alleen echt lucratief is voor de grote spelers, voor spelers als verdachte. De bewezen feiten moeten dan ook worden bestraft met een forse gevangenisstraf.”
Wat kan men zelf doen?
Veel vormen van cybercriminaliteit zijn te voorkomen. Scherm je identiteit goed af op social media, verspreid op foto’s geen gegevens (adres, BSN nummer, bankrekening) die handig zijn voor criminelen, klik niet (zomaar) op links. Ga niet in op verzoeken van relatief onbekenden, ook niet digitaal. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
Bron: om.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Datalek nieuws en overzicht week 31-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 31-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Het darkweb behoort tot de openbare bronnen die ambtenaren mogen gebruiken
Het darkweb behoort tot de openbare bronnen die ambtenaren mogen gebruiken om de gegevens van bijstandsontvangers te controleren, maar onder een schuilnaam in contact treden met de burgers is niet toegestaan. Het zijn enkele saillante details uit de Handreiking Internetonderzoek die ambtenaren houvast geeft bij het online verzamelen van informatie in het kader van de Participatiewet.
Marktplaats oplichting voorkomen en herkenen
Sommige bedrijfsnamen zijn bij bijna iedere Nederlander bekend: Unox, Hema en: Marktplaats. De tweedehands handel website is al sinds 1999 actief en wordt tegenwoordig door miljoenen Nederlanders gebruikt. Met een kleine 350.000 advertenties per dag krijgen er behoorlijk wat spullen een tweede leven. Dat gaat soms om een paar sneakers, maar ook om elektronica, auto’s en zelfs luxegoederen als klassieke Rolex horloges. Het zal je dan ook niet verbazen oplichters en andere criminelen dit zien als een volle appelboom waar flink wat geplukt kan worden.
"Een burn-out is een groot probleem binnen incidentrespons-teams"
VMware heeft tijdens Black Hat USA 2021 zijn zevende, jaarlijkse Global Incident Response Threat Report gepresenteerd. Dit rapport analyseert hoe aanvallers de realiteit manipuleren en zo het moderne dreigingslandschap veranderen. Het rapport constateerde een drastische toename van destructieve aanvallen, waarbij aanvallers geavanceerde technieken gebruiken om meer gerichte, geavanceerde aanvallen uit te voeren die de digitale realiteit vervormen – via business communications compromise (BCC) of door manipulatie van tijd.
Een spoor van vernieling door het internationale bedrijfsleven
Gehackte olieleidingen, honderden getroffen bedrijven en miljoenen aan schade. Hackers trekken dankzij ransomware een spoor van vernieling door het internationale bedrijfsleven. En dat gaat er professioneel aan toe, kwam Nieuwsuur achter.
Mijn naam is Tim en ik doe aangifte van oplichting
Het is 17 juni 2020 15:54 en Tim begint te vertellen
"Bad guys sponsoren" Stelling: Ransomware moet uitgesloten worden van verzekeringsdekking
Nederlandse bedrijven sluiten wereldwijd de hoogste verzekeringen af tegen schade door ransomware-aanvallen. Gemiddeld zijn ze voor 5,77 miljoen euro gedekt voor gijzelsoftware. Dat is een hoger bedrag dan in de VS en Japan. Critici willen een verbod op de verzekeringen omdat ze naast de gevolgschade ook losgeld dekken. Daardoor houden ze het verdienmodel van cybercriminelen in stand, luidt de kritiek.
Vier keer zoveel supplychainaanvallen verwacht als in 2020
De European Union Agency For Cybersecurity (ENISA) waarschuwt voor fors meer zogeheten supplychainaanvallen in 2021. Dit type aanval raakt via één grote softwareleverancier alle aangesloten bedrijven, wat grote impact kan hebben. ENISA voorziet dat de hacks geavanceerder worden en geeft tips om dit type aanval tegen te gaan.
Hoe cybercriminelen de antiphishing-oplossingen kunnen omzeilen
Om zakelijke e-mailgegevens van werknemers van een bedrijf te stelen, moeten aanvallers eerst langs de antiphishing-oplossingen op de e-mailservers van het bedrijf zien te komen. Vaak gebruiken ze legitieme webdiensten om niet op te vallen, en steeds vaker gaat het dan om Google Apps Script, een op JavaScript gebaseerd scriptingplatform.
Overzicht cyberaanvallen week 30-2021
Iraanse aanval op olietanker wraak voor Israëlische cyberaanval tegen treinsysteem, DoppelPaymer ransomware-bende verandert in de Grief-groep en Nederlandse Group of Company betaald blijkbaar Ransomware aan de Haron cybercriminelen. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 169 week 30-2021
Cybercriminelen worden steeds slimmer in het selecteren van hun doelwitten, Iran wil Westerse landen en overheden destabiliseren, waaronder Nederland en waar komt toch al die informatie van datalekken terecht? Dit en meer lees je in nieuwsbrief 169.