Als je de Cloud gebruikt ben je veilig voor cybercriminelen?!

Gepubliceerd op 23 december 2022 om 15:00

First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑

Nou, dat zou wel eens kunnen tegenvallenCloud hosting providers zoals Microsoft, Amazon en Google hanteren namelijk een model van gedeelde verantwoordelijkheid. De cloud provider is verantwoordelijk voor de fysieke beveiliging van het datacenter, de koeling, de infrastructuur, het correct functioneren van de hardware tot het beveiligen van het Operating System van zijn PaaS services. De gebruiker van de cloud staat in voor een correcte configuratie van de PaaS-services in de cloud, voor de encryptie van de data en voor het het niet publiek beschikbaar maken van wat enkel voor intern gebruik bedoeld is. 

Samengevat: de gebruiker staat in voor de beveiliging van de eigen toepassing en content, en de cloud providers staan in voor de beveiliging van hun platform.

Ook dan lijkt er nog niet zo veel aan de hand. De cloud providers ontfermen zich nog steeds om het leeuwendeel van de security. De cloudomgeving van de gebruiker is in goede handen, want de cloud providers hebben meer ervaring en geschoold personeel om zichzelf én de klanten die gebruik maken van hun platform te beveiligen. Dat is ook vaak een belangrijke reden geweest voor gebruikers om voor een cloudomgeving te kiezen. Zij gaan er dan ook graag van uit dat ze zich over security geen zorgen meer om hoeven te maken.

Topdoelwit voor cybercriminelen

Echter is die beveiliging van het cloudplatform het afgelopen jaar onder druk komen te staan. Dat begon met een aantal security-onderzoekers die in 2021, door de toenemende populariteit van de cloud, deze platforms grondiger bestudeerden. Zo kwamen ‘vulnerabilities’ of kwetsbaarheden aan het licht die eigenlijk al lang aanwezig waren maar nooit eerder werden opgemerkt. 

De populariteit van cloudplatformen werd zo plotseling een bedreiging op zich, omdat cybercriminelen met het exploiteren van slechts één kwetsbaarheid vele duizenden slachtoffers konden maken. De grote cloudproviders hebben de capaciteit om de kwetsbaarheden snel en op grote schaal te dichten. Maar het geeft wel aan dat cloudgebruikers op hun hoede moeten blijven en zelf maatregelen moeten nemen om hun omgeving te beveiligen. Want hoe beter gebruikers hun eigen omgeving beveiligen, hoe kleiner de impact van een kwetsbaarheid in het cloudplatform op die eigen omgeving. 

Het geheel is groter dan de som der delen

Wat kunnen cloud klanten dan precies doen om het gevaar zoveel mogelijk in te dammen? Laten we de vergelijking maken met een deur. Het beveiligen van een bedrijfsdomein moet net zo vanzelfsprekend zijn als het op slot doen van de deur en het inschakelen van het alarm bij vertrek. Alleen, in de huidige digitale wereld volstaat materiële beveiliging niet meer. Fysieke toegang is niet de grootste zorg, in plaats daarvan manifesteren bedreigingsvectoren zich online via onbeheerde en alomtegenwoordige internetverbindingen en breiden zij zich uit via de clouds die worden gebruikt voor allerlei toepassingen, workloadbeheer en opslag. En elke cloud heeft meerdere in- en uitgangen. Een bedrijf wat naar de cloud gaat, heeft dus aanzienlijk meer metaforische deuren waar een indringer doorheen kan, omdat elke cloudleverancier die wordt gebruikt meerdere in- en uitgangen heeft. En de uitdaging wordt steeds groter; in een recent rapport over cloudbeveiliging heeft 76% van de respondenten ingezet op 2 of meer clouds (tegenover 62% in 2021).

Een optimale beveiliging bestaat uit een reeks onderdelen die in elkaar passen: denk aan de deur, de scharnieren, handgrepen, sloten, grendels, sleutels, enz. Zonder een van deze elementen is een deur niet volledig bruikbaar - het geheel is groter dan de som der delen. Dit geldt ook voor cloudbeveiliging.

Beveiliginginstellingen op maat van de omgeving

Ga daarom eens na welke specifieke beveiliging uw omgeving nodig heeft en pas de security-instellingen hierop aan - of vraag hierover advies. Hou er ook rekening mee dat de configuratie kan veranderen, en dat de oorspronkelijke security-instellingen ook af en toe moeten worden geactualiseerd. Dat wordt duidelijk aan de hand van het volgende voorbeeld.

In augustus 2021 kwamen, mede door een veranderde focus van security onderzoekers op cloud, kritieke kwetsbaarheden aan het licht in Azure Cosmos DB, de belangrijkste NoSQL database service van het Microsoft Azure platform. Door deze in 2019 reeds geïntroduceerde kwetsbaarheid – met de gevatte naam ChaosDB - konden Microsoft Azure klanten of aanvallers met een gecompromitteerd Azure account, twee jaar lang toegang krijgen tot de ‘beschermde’ omgeving van andere Azure-klanten, en dus tot alle klanteninformatie en andere vertrouwelijke gegevens. 

Een potentiële ramp voor alle Azure Cosmos DB gebruikers die de standaardbeveiliging van deze service onvoldoende opgekrikt hadden door bijvoorbeeld de netwerktoegang tot de database onvoldoende te beperken. Dat is dan ook het algemene advies van cloud en security providers: voorzie voor elke toepassing en elke achterliggende database enkel toegang voor wie het echt noodzakelijk is.

Continue opvolging nodig

Bedrijven moeten zich ook bewust zijn van de continue opvolging die nodig is. Microsoft installeert bijvoorbeeld onopgemerkt ‘secret agents’ (kleine beheerprogramma’s) op Azure Linux machines om deze te optimaliseren. Deze werken volledig op de achtergrond en de meeste klanten weten zelfs niet dat die er zijn. Wanneer op een van die agents een kwetsbaarheid wordt ontdekt, moeten alle agents worden geüpgraded. Maar die upgrade moeten de klanten zelf uitvoeren. Zij worden dus gevraagd om een agent te upgraden waarvan ze niet eens wist dat ze die hadden. En daarvan worden ze op de hoogte gebracht met een notification zoals er dagelijks vele passeren. De kans is dus vrij groot dat dit onopgemerkt voorbijgaat en dat de kwetsbaarheid niet wordt weggewerkt. 

Niet alleen Microsoft Azure vertoont kwetsbaarheden, ook Amazon AWS en Google Cloud hebben al geregeld patches en upgrades nodig gehad. Wie een idee wil krijgen van alle kwetsbaarheden die men al heeft aangetroffen en voor welke cloud platforms, kan hier een kijkje nemen: https://www.cloudvulndb.org/. De lijst is lang en het tempo lijkt alleen maar toe te nemen. Het toont zelfs voorbeelden hoe Microsoft zijn eigen documenten op de cloud onbeschermd had gelaten. Andere bronnen die een goed overzicht van de stand van zaken bieden, zijn cloud provider ‘bulletins’ van Microsoft (https://msrc.microsoft.com/update-guide/vulnerability), AWS (https://aws.amazon.com/security/security-bulletins), of Google (https://cloud.google.com/support/bulletins). 

De (schijn)veiligheid van de cloud kan voor mkb’s een hoofdpijndossier vormen. Wie liever toch op beide oren slaapt en zijn aandeel in de securityverantwoordelijkheid uitbesteedt wegens te weinig tijd of kennis, kan terecht bij een security partner met een specifieke oplossing die de detectie van kwetsbaarheden op uw cloudomgeving beheert en tegelijk ook de juiste reactie voorstelt of uitvoert in geval van een probleem. 

Bron: google.com, amazon.com, microsoft.com, cloudvulndb.org, bleepingcomputer.com, checkpoint.com, winmagpro.nl | Geert De Ron, Cloud Security Architect

Meer actueel nieuws

Stelling: Het gebruik van wachtwoorden is een verouderde beveiligingstechniek die zijn langste tijd heeft gehad

Iedere seconde vinden er ergens ter wereld wel nieuwe pogingen plaats van cybercriminelen om websites, diensten, bedrijven of consumenten te hacken. Niet geheel onverwachts is er dus ook een toenemende kans op gelekte wachtwoorden, waardoor cybercriminelen eenvoudig toegang tot bedrijfsgegevens krijgen, aldus Beyond Identity, een leverancier van wachtwoordloze oplossingen voor identiteitsbeheer. Vorige maand meldde CyberNews dat er een bestand met de naam 'RockYou2021.txt' op een populair hackersforum is gezet. Daarbij gaat het om een verzameling van 8,4 miljard wereldwijd gelekte wachtwoorden. Ook in Nederland is het lekken van wachtwoorden schering en inslag.

Lees meer »

De belangrijkste cyberdreigingen voor Industrial Control Systems

Het beveiligen van industriële beheersystemen (Industrial Control Systems / ICS) is van vitaal belang. Onder meer de beveiliging van endpoints, de systemen waarop eindgebruikers vertrouwen, moet hierbij voldoende krijgen. In een rapport waarschuwt Trend Micro voor de risico’s en zet de belangrijkste dreigingen op een rijtje.

Lees meer »

10 jaar Cybersecuritybeeld Nederland: basis beveiligingsmaatregelen nog altijd niet op orde

Al tien jaar publiceert de overheid het Cybersecuritybeeld Nederland (CSBN) waarin cyberdreigingen en de kwetsbaarheid van de Nederlandse digitale infrastructuur centraal staan. De boodschap is al die tijd nagenoeg niet veranderd, en dat is dat organisaties basale beveiligingsmaatregelen nog altijd niet op orde hebben. Er ontstaat echter een kloof tussen bedrijven die wel en niet digitaal weerbaar zijn, zo laat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) weten.

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 29-2021

Ransomware-aanval op hostingprovider Cloudstar raakt honderden bedrijven, DDoS aanval legt GGD-sites voor test- en prikafspraken opnieuw plat en veel slachtoffers van ransomware beschikken over betrouwbare back-ups. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 168 week 29-2021

Onverantwoorde en destabiliserende gedrag in cyberspace, de meest voorkomende soorten cyberaanvallen in 2021 en heterdaad aanhoudingen cybercriminelen in vakantiehuisje. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 168.

Lees meer »