De Hogeschool en Universiteit van Amsterdam (HvA en UvA) zijn allebei het slachtoffer van een cyberaanval. Het Security and Operations Centre (SOC) heeft geconstateerd dat ‘onbekende derden’ zichzelf toegang hebben verschaft tot de ICT-omgevingen. Maatregelen zijn en worden genomen om de gevolgen van de aanval te beperken.
Onbekende derden hebben zich toegang verschaft tot de ICT-omgevingen van de HvA en UvA. Maatregelen zijn en worden getroffen om de gevolgen te beperken en te zorgen dat onderwijs en onderzoek zoveel mogelijk ongestoord doorgang kan vinden.
— UvA Amsterdam (@UvA_Amsterdam) February 17, 2021
Meer info: https://t.co/bwaYyPUWrU pic.twitter.com/BrEUCJvw98
Soort cyberaanval
De details over de cyberaanval zijn op dit moment nog schaars. Het is niet bekend om wat voor soort aanval het precies gaat, of er persoonsgegevens of andere data zijn gestolen, of dat de daders bestanden hebben versleuteld en losgeld eisen. In het laatste geval spreken we van ransomware of gijzelsoftware. Eind 2019 werd de Universiteit Maastricht door een ransomware-aanval getroffen. De universiteit betaalde bijna twee ton om weer toegang te krijgen tot het computernetwerk en onderzoeksgegevens.
Medewerkers van het Security and Operations Centre van de HvA en UvA onderzoeken op dit moment welke delen en toepassingen van de ICT-omgeving zijn geraakt door de hackers. Om de impact op het onderwijs en onderzoek te minimaliseren, worden de komende tijd systemen tijdelijk uitgezet. Dat betekent dat studenten, docenten, onderzoekers en academici geen gebruik kunnen maken van de systemen. De informatie die daarin is opgeslagen, is dan eveneens niet beschikbaar. “We begrijpen dat dit overlast geeft en proberen dit zoveel mogelijk te beperken”, schrijft de UvA in een persverklaring.
Geen verdere mededelingen
De onderwijsinstellingen zeggen dat ze, in het belang van het onderzoek, op dit moment geen verdere mededelingen doen over de achtergrond en omvang van de cyberaanval. Het onderwijs lijdt er minimaal onder. Geplande examens en lessen gaan gewoon door. Mocht er iets in de planning veranderen, dan worden studenten daarvan op de hoogte gebracht.
Onderwijsinstellingen vaker doelwit
Onderwijsinstellingen in Nederland en Belgie zijn wel vaker het doelwit van hackers. Zojuist noemden we al even de Universiteit Maastricht. Afgelopen jaar hadden de TU Delft en Universiteit Utrecht last van de naweeën van een cyberaanval bij Blackbaud. Blackbaud is de grootste leverancier van CRM-software voor onderwijsinstellingen en non-profitorganisaties ter wereld. Dat bedrijf maakte eind juli bekend dat ze in de maanden daarvoor getroffen waren door een ransomware-aanval.
De aanvallers stalen een oud back-upbestand, daterend uit 2017, met persoonsgegevens van studenten, alumni en medewerkers. Het ging om onder meer voor- en achternaam, contactgegevens, burgerservicenummer (BSN), donatiegedrag, evenementbezoeken en opleidings- en loopbaangegevens.
Eerder deze week werden de servers van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) gehackt. Via een persbericht liet de instantie weten dat alle applicaties op het netwerk momenteel niet toegankelijk zijn. Medewerkers kunnen onder anderen geen e-mails ontvangen en verzenden of toepassingen van Office 365 gebruiken.
De software waar academici een subsidieaanvraag kunnen indienen voor onderzoek, draait op een externe server. Uit voorzorg heeft de NWO besloten om deze af te sluiten voor alle gebruikers, totdat zeker is dat er geen infectie heeft plaatsgevonden. De organisatie liet weten dat ‘het gehele primaire proces’ voor onbepaalde tijd is opgeschort. Beveiligingsexperts onderzoeken de zaak en zijn reeds begonnen met herstelwerkzaamheden.
Bron: twitter.com, uva.nl, vpngids.nl
Meer info over ‘cybercriminaliteit’?
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier of anoniem.
Cybercrime gerelateerde berichten
'Safe-Inet' is uitgeschakeld
Het Virtual Private Network (VPN) 'Safe-Inet' is uitgeschakeld. Dit gebeurde in een gezamenlijke actie van verschillende opsporingsdiensten. Topcriminelen van over de hele wereld gebruikten dit netwerk. De actie vond plaats onder leiding van het Duitse Hoofdkwartier van de politie te Reutlingen, in samenwerking met Europol en opsporingsdiensten van over de hele wereld.
“In een snel digitaliserende wereld moet je meebewegen. Digitaal is inmiddels het nieuwe normaal”
De politie gaat de komende jaren 600 miljoen euro investeren om het capaciteitsprobleem aan te pakken. Het gaat daarbij onder meer over het aanstellen van extra wijkagenten om de zichtbaarheid te vergroten. De helft van het bedrag wordt aangewend om te investeren in het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten en digitale bereikbaar van de politie.
Meer gepersonaliseerde aanvallen in 2021
Nu veel digitale initiatieven in een sneltreinvaart zijn gerealiseerd, zijn ook veel trends sneller dan verwacht ontwikkeld.
“Als een producent software heeft aangeboden die vervolgens niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, is hij mogelijk aansprakelijk op grond van wanprestatie”
Gebruikers kunnen de software-ontwikkelaar aansprakelijk stellen voor de schade die een hacker heeft toegebracht als blijkt dat de cybersecurity niet op orde is. Als het product niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, kan de fabrikant of verkoper van de software aangeklaagd worden op grond van wanprestatie. Er zijn echter wel de nodige juridische en economische barrières die het verhalen van de schade complex maken.
"Terug naar de kantoor jungle"
De pandemie heeft de manier waarop we leven en werken radicaal veranderd. Zakelijk was de weg van de veelal veilige boardroom en kantoortuin naar de metaforische keukentafel of zolder al ingezet. De realiteit heeft de discussie omtrent thuiswerken daarmee in sneltreinvaart beslecht, debat over afname van productiviteit en effectiviteit waren overgedragen aan vertrouwen uit noodzaak en brachten nieuwe uitdagingen aan het licht.
Cyberweerbericht: “Dat hoeft voor mij niet iedere avond na het 8-uurjournaal uitgezonden te worden”
Het CDA vindt het een goed idee als de overheid een ‘cyberweerbericht’ introduceert. Daarin worden burgers gewaarschuwd als er een grote phishing aanval in aantocht is, en wat ze daar aan kunnen doen. Het CDA zou graag willen dat minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid deze mogelijkheid serieus onderzoekt.