Slachtofferanalyse en Trends van Week 03-2025
Reading in another language
Ransomware
Een voorbeeld van versleuteling van een testcomputer met 'ALPHV BlackCat ransomware'
Ransomware is software waarmee de computer wordt ‘gegijzeld’. Het slachtoffer kan niet meer bij zijn persoonlijke bestanden. Bij het opstarten van de computer verschijnt een melding dat een bedrag betaald moet worden om weer toegang te krijgen. Er wordt in veel gevallen gevraagd om te betalen met bitcoins of een andere cryptomunt. Hieronder bespreken we manieren om bij een ransomware besmetting weer toegang te krijgen tot je bestanden. In veel gevallen is er echter maar een oplossing: de back-up terugzetten. Het is dan ook essentieel altijd een goede back-up voorhanden te hebben van bestanden. Zonder zo’n back-up is de kans groot dat je honderden euro’s moet betalen om de bestanden terug te krijgen. Als het al lukt!
Oude variant
Enkele jaren terug kwam een eenvoudige vorm van ransomware veel voor. Die versleutelde niet, maar maakte toegang tot de computer onmogelijk door een niet weg klikbaar scherm. Die vorm van ransomware was door een expert eenvoudig te verwijderen.
Ransomware herkennen
De meeste ransomware versleutelt bestanden, daarom wordt ook wel de term cryptoware gebruikt. Pas na het invoeren van de juiste sleutel zijn ze weer toegankelijk.
Een besmetting is niet direct zichtbaar. Aanvankelijk doet de malware op de achtergrond zijn werk. Ogenschijnlijk werkt de computer normaal, maar ongemerkt worden foto’s, muziek en Word-bestanden versleuteld. Pas als dat is gebeurd, verschijnt een melding in beeld waarin betaling wordt geëist. Vaak hoort daarbij dreigende taal. Alleen als de sleutels bekend zijn, kan de computer nog gered worden. Als dat niet zo is, is herstel vrijwel kansloos. Alleen een back-up kan dan redding bieden. Ransomware kan ook bestanden op externe harde schijven en usb-sticks besmet- ten. Zelfs netwerkopslag die via Windows Verkenner met een schijfletter (zoals F: of G:) toegankelijk is, kan zo onbruikbaar raken.
Dreigen ze met gegevens openbaar te maken, dan praten we van doxware.
Enkele ransomware groeperingen
Weekoverzichten
Januari 2025
Slachtofferanalyse en Trends van Week 02-2025
Reading in another language
Slachtofferanalyse en Trends van Week 01-2025
Reading in another language
December 2024
Slachtofferanalyse en Trends van Week 52-2024
Reading in another language
Slachtofferanalyse en Trends van Week 51-2024
Reading in another language
Slachtofferanalyse en Trends van Week 50-2024
Reading in another language
Wat officieel is bekend gemaakt
Ransomwarerapport december 2024
Het BlackFog State of Ransomware Report van december 2024 beschrijft een turbulent einde van het jaar met 69 gerapporteerde ransomware-aanvallen. Vooral de gezondheidszorg, productie en dienstensector werden zwaar getroffen, elk met acht incidenten. Er waren ook opmerkelijke aanvallen, zoals een datalek bij Deloitte en een aanval op BT door Black Basta. In totaal claimden 28 ransomwaregroepen verantwoordelijkheid voor incidenten. Opvallend is de stijging van het gemiddelde losgeld naar $479.237. China en Rusland spelen een grote rol in datadiefstal, waarbij 22% van de exfiltraties naar China ging. De maand werd gekenmerkt door een hoog aandeel ongerapporteerde aanvallen, met een ratio van 7,5 op 1.
Bron: blackfog.com
Filmpjes en podcast
Gouden tips
Ransomware verwijderen
Probeer eerst de algemene regels voor het verwijderen van malware Lukt dat niet? Handel dan als volgt:
- Als je geluk hebt, zijn de makers van de ransomware opgepakt of heeft de politie ontsleutelingsgegevens weten te bemachtigen. Voor een overzicht van alle ransomware die je zelf kunt ontsleutelen, kijk je op No more ransom. Niet voor iedere vorm van ransomware is er een oplossing.
- Eenvoudiger is het terugplaatsen van een back-up. Dan moet zo’n (recente) back-up er natuurlijk wel zijn. Eentje die niet is versleuteld door de ransomware. Bedenk dat je de ransomware wel moet verwijderen voordat je de bestanden terugplaatst, bijvoorbeeld door de computer opnieuw te installeren.
- Heb je geen back-up gemaakt? Dan is er een kans dat Windows dit automatisch heeft gedaan via schaduwkopieën:
- Klik met rechts op een bestand of map.- Selecteer Eigenschappen > tabblad ‘Vorige versies’. - Kijk of er een oudere versie staat die hersteld kan worden. - Het is ook de moeite waard om data herstelsoftware te proberen. Een aanrader is het gratis programma Recuva.
- Het laatste redmiddel raden we sterk af, maar als het om erg belangrijke bestanden gaat kun je overwegen losgeld te betalen. Doe dit alleen in het uiterste geval: de kans dat je computer wordt vrijgegeven is klein. Daarnaast hou je het systeem in stand door te betalen.
Advies
- Installeer een goede virusscanner.
- Houd alle software up-to-date, waaronder besturingssysteem, internetbrowser, browser aanvullingen en populaire programma's, zoals Adobe Reader. Met ScanCircle zie je snel hoe je pc ervoor staat. Voor software als Adobe Flash en Java is uitschakelen aan te raden.
- Klik niet op bijlagen en links in e-mails, tenzij je zeker weet dat het vertrouwd is. Twijfel je, kijk dan op de Opgelicht website of de e-mail daar voorkomt. Zo niet, wacht dan een dag en controleer nogmaals of stuur hem door naar digitaalgids@consumentenbond.nl voor uitsluitsel.
- Schakel geen macro's bij Office-documenten van derden, zeker niet als daar in het document om wordt gevraagd.
- Ransomware is vaak een uitvoerbaar .exe-bestand, vermomd als ander soort bestand, bijvoorbeeld een pdf-document. Schakel bestandsextensies weergeven, zodat je de vermomming kunt doorzien.
- En tenslotte: back-ups maken! Dat is sowieso verstandig, maar bij ransomware-besmetting vaak het enige redmiddel om verlies van al je gegevens te voorkomen.
De moeite waard om te lezen
Politie info
Als laatste belangrijk punt!
Doe altijd aangifte bij de Politie, want hoe meer aangiftes hoe groter de kans op aanknopingspunten.
Mei 2025
LockBit gehackt: Het onmogelijke gebeurt en onthult een duistere wereld van ransomware
Reading in another language
April 2025
Ransomware in 2025, een groeiende dreiging: trends en ontwikkelingen
Reading in another language
Februari 2025
Double Extortion Ransomware: Een onderzoek naar de winst, inspanning en risico’s voor cybercriminelen
Reading in another language
December 2024
Lockbit ontmaskerd in 2024: de achtervolging, arrestaties en toekomst van ransomware
Reading in another language
Oktober 2024
Ransomware in Nederland: Groeiende bedreiging voor organisaties en privacy
Reading in 🇬🇧 or another language
September 2024
De alarmerende stijging van ransomware-aanvallen: een toename van 73%
Reading in 🇬🇧 or another language
Augustus 2024
Ransomware in 2024: Opkomende trends en recente ontwikkelingen
Reading in 🇬🇧 or another language
Februari 2024
De strijd tegen LockBit: Technologische vooruitgang en Internationale triomf
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
De internationale overwinning op LockBit ransomware
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Een strijd van wilskracht: De afname van losgeldbetalingen en de toekomst van ransomware
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
November 2023
Farnetwork: De sleutelspeler in ransomware-as-a-service markt
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Oktober 2023
De opkomende golf van massale Ransomware-aanvallen in 2023
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
September 2023
De verborgen wereld van Ransomware: Het ontrafelen van de geheimen van 'ShadowSyndicate'
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Ransomware-aanvallen op instellingen en bedrijven in Nederland: Een diepgaande analyse
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Augustus 2023
Ransomware: Begrijpen, voorkomen, herstellen
EN: Click here and choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Mei 2023
MalasLocker Ransomware: Een Nieuwe Bedreiging Eist Donaties voor Goede Doelen
Click here or click 'CHOOSE LANGUAGE' and then choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
April 2023
"4 van de 5 organisaties vertrouwen op hun voorbereiding tegen ransomware-aanvallen, maar toch betaalt de helft losgeld bij incidenten"
Click here or click 'CHOOSE LANGUAGE' and then choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Maart 2023
Onderzoek: 87% van Benelux-organisaties getroffen door ransomware in 2022
Click here or click 'CHOOSE YOUR LANGUAGE' and then choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
December 2022
Gemiddeld 56 dagen tussen eerste ransomware-infectie en daadwerkelijke ransomware-aanval
First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑
Oktober 2022
Nederlandse bedrijven blijven ver achter bij andere landen in weerbaarheid tegen ransomware-aanvallen
First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑
Pijnlijke klap voor cybercriminelen van Deadbolt
First click here and then choose your language with the Google translate bar at the top of this page ↑
September 2022
Slechts 30 procent van de bestuurders uit het midden- en kleinbedrijf zien cybercrime als een groot risico voor de organisatie
English | Français | Deutsche | Español | Finland | Meer talen
Helft Nederlandse organisaties te maken gehad met ketenpartner getroffen door ransomware-aanval
English | Français | Deutsche | Español | Finland | Meer talen
Augustus 2022
“Veel cybercriminelen richten zich juist op kleine bedrijven in een poging om zo toegang te krijgen tot grotere organisaties”
English | Français | Deutsche | Español | Finland | Meer talen
Afgelopen zes maanden is het aantal ransomware-varianten verdubbeld
English | Français | Deutsche | Español | Finland | Meer talen
“Eén losgeldeis is al lastig genoeg, laat staan drie na elkaar”
English | Français | Deutsche | Español | Finland | Meer talen
Tandarts keten betaalde cybercriminelen 2 miljoen euro losgeld
English | Français | Deutsche | Español | Finland | Meer talen
Beveiligingsincidenten met ransomware worden over het algemeen zelden gemeld
English | Français | Deutsche | Español | Finland | Meer talen
Juli 2022
Ransomware cybercriminelen introduceren zoekfunctie als extra afpersmiddel
English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
"Iedere vorm van criminaliteit laat sporen achter, ook criminaliteit in de digitale wereld"
English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
"Het record voor jaarlijkse ransomware-detecties zal dit jaar sneuvelen"
English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Juni 2022
“We eisen 1 miljoen euro voor de decoderingssleutel”
English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Geen tweestapsverificatie oorzaak hack gemeente Buren
English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Een cyberaanval is geen storing!
English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
‘Het harde uitgangspunt om nooit te betalen is gevaarlijk. Als de situatie erom vraagt kun je dat soms beter wel doen’
Ransomware, kwaadaardig software waarmee criminelen digitale gegevens gijzelen, is een explosief probleem. Uit principe weigert de overheid afpersers losgeld te betalen. Dat klinkt stoer, maar blijkt een gevaarlijke strategie. Sinds een recente aanval op de gemeente Buren liggen van inwoners financiële gegevens, en informatie over drugs- en psychische problemen, op straat.
Mei 2022
Bedrijven zijn aan de verliezende hand in de strijd tegen ransomware-aanvallers
Bedrijven zijn aan de verliezende hand in de strijd tegen ransomware-aanvallers als het gaat om het beschermen van hun gegevens. Uit het Veeam 2022 Ransomware Trends Report blijkt dat 72 procent van de organisaties te maken heeft gehad met gedeeltelijke of complete aanvallen op hun back-up repositories.
Verkenningsonderzoek naar ransomware-aanvallen bij Nederlandse overheidsdiensten en bedrijven
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft in samenwerking met het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) verkenningsonderzoek gedaan naar ransomware-aanvallen bij Nederlandse overheidsdiensten en bedrijven. De onderzoekers keken onder meer naar de tijdslijn en kosten van aanvallen met gijzelsoftware. Vanwege de gevoeligheid van de verzamelde data, is het rapport niet online gepubliceerd. Dat schrijft het CBS in een persbericht.
April 2022
Cyberciminelen eisen 15 miljoen euro van woningcorporaties
Eind maart vielen hackers negen woningcorporaties aan. De daders eisen losgeld, in totaal 15 miljoen euro, om de buitgemaakte gegevens niet openbaar te maken. De verhuurders zeggen contact te hebben gehad met de daders en dat ze geen losgeld gaan betalen.
“Rebound”-aanvallen en de opkomst van een nieuw bedrijfsmodel zorgt voor een zeer sterke toename van ransomware-aanvallen
Ransomware-aanvallen zijn de afgelopen jaren qua aantallen en intensiteit toegenomen. In 2021 werden steeds meer bedrijven doelwit en de verwachting is dat dit in 2022 alleen nog maar verder zal oplopen.
Februari 2022
Stijging van 82 procent in aantal ransomware-gerelateerde datalekken
CrowdStrike publiceerde de resultaten van het 2022 CrowdStrike Global Threat Report (GTR). Hieruit blijkt dat er sprake is van een toename van maar liefst 82 procent in het aantal ransomware-gerelateerde datalekken. Het totale aantal in 2021 ligt op 2.686, in 2020 lag dit nog op 1.474. Deze stijging, in combinatie met de toename van andere datalekken, weerspiegelt de toenemende waarde die cybercriminelen hechten aan de gegevens van slachtoffers.
Cybercriminelen richten zich op zero-day kwetsbaarheden en supply chain netwerken voor maximale impact
Vorige week verscheen het 'Ransomware Spotlight Year End Report' van Ivanti. Het rapport identificeerde 32 nieuwe ransomwarefamilies in 2021, waarmee het totaal op 157 komt, een toename van 26 procent ten opzichte van het voorgaande jaar.
Januari 2022
Game Mania slachtoffer ransomware aanval
Game Mania is deze week getroffen door een aanval met gijzelsoftware. De daders slaagden erin om toegang te krijgen tot persoonsgegevens van klanten. Er zijn geen wachtwoorden of betaalgegevens buitgemaakt. Het voorval is gemeld bij de nationale toezichthouder in Nederland en België.
73 procent van de Nederlandse bedrijven zijn de afgelopen twaalf maanden eens of meermalen slachtoffer geweest van ransomware
Slachtoffers van gijzelsoftware betalen gemiddeld 1,8 miljoen dollar aan criminele hackers. Daarna worden ze vaak opnieuw afgeperst.
December 2021
Ransomware jaaroverzicht 2021
Ransomware zorgde in 2021 voor lege kaasschappen, naar huis gestuurd personeel en grote hoeveelheden gestolen persoonsgegevens. Ook in 2021 werden Nederlandse bedrijven, onderwijsinstellingen en andere organisaties geregeld het slachtoffer van ransomware. Een terugblik op een jaar vol ransomware-aanvallen. Daarnaast nemen we de grootste ransomware-aanvallen in het buitenland onder de loep, alsmede gebruikte aanvalsmethodes en reacties op de dreiging van ransomware.
November 2021
Toename in agressiviteit en brutaliteit van ransomware cybercriminelen
Ransomware groeperingen worden steeds agressiever en brutaler. Dit blijkt uit het meest recente Threat Report van ESET. Het report met betrekking tot het tweede trimester van 2021 geeft inzicht in het huidige dreigingslandschap naar aanleiding van observaties en belicht onder andere de trends die gezien worden in het ransomware dreigingslandschap.
Status: vier weken na de cyberaanval op VLD
Vier weken na de computergijzeling is VDL de gevolgen van de brute aanval nog niet te boven. Mogelijk loopt de levering van bussen in Amsterdam vertraging op omdat de busfabriek in België nog platligt.
Oktober 2021
"Opnieuw is bewezen dat internationale samenwerking cruciaal is tegen de dreiging van ransomware"
In een grote internationale operatie van politie en justitie zijn in acht landen 12 verdachten opgespoord die vermoedelijk deel uit maken van een wereldwijd netwerk van cybercriminelen. Het netwerk voerde verwoestende ransomware-aanvallen uit op de kritieke infrastructuur, zoals overheden en multinationals over de hele wereld.
"Yeah baby" take down door politie diensten
De Russische hackersgroep REvil is deze week door de FBI, samen met de Amerikaanse Secret Service, het Amerikaanse ministerie van Defensie en diverse buitenlandse mogendheden offline gehaald. Dat schrijft het Amerikaanse persbureau Reuters op basis van diverse bronnen.