Theo van der Plas: "Investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime"

Gepubliceerd op 15 april 2021 om 15:00

Criminelen verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar de digitale wereld. Jaarlijks neemt het aandeel cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit met zo’n 25 procent toe. Om deze groei een halt toe te roepen, zijn extra investeringen nodig.

VIN Fraude

Een vorm van cybercriminaliteit dat sterk in de lift zit, is WhatsApp-fraude (VIN-fraude). Een oplichter doet zich dan voor als een bekende, bijvoorbeeld een vriend(in), kennis, familielid of collega. Met een smoesje probeert hij zijn slachtoffers te overtuigen om geld naar zijn rekening over te maken. Door nadruk te leggen op de urgentie en snelheid van zijn verzoek (FUD), probeert hij de druk op te voeren. Slachtoffers die hier in trappen en geld overmaken, zijn hun zuurverdiende centen kwijt.

Het aantal meldingen van WhatsApp-fraude bedroeg in het eerste kwartaal van afgelopen jaar naar ruim 25.000 gevallen. In de eerste drie maanden van dit jaar staat de teller al op 37.000. Dat is een toename van omgerekend 45 procent in een jaar tijd. Volgens de politie is dit voor een deel toe te schrijven aan het feit dat gedupeerden sinds vorig jaar april online aangifte kunnen doen van deze vriend-in-noodfraude. Daarvoor moest je naar het politiebureau om aangifte te doen.

Cybercrime

WhatsApp-fraude is niet de enige vorm van cybercriminaliteit die de politie afgelopen jaar heeft zien toenemen. In het eerste kwartaal van afgelopen jaar ontving de politie 2.000 aangiften van cybercrime, waaronder ransomware- en DDoS-aanvallen. In de eerste drie maanden van dit jaar verdubbelde dit aantal bijna naar 3.800 meldingen.

Niet alleen de lagere drempel om aangifte te doen van cybercrime ligt hier aan ten grondslag. De coronapandemie speelt hierin eveneens een rol. “Mensen zijn meer online en doen vaker online aankopen”, zegt Theo van der Plas tegenover de NOS.

De programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime vindt dat extra investeringen noodzakelijk zijn om een vuist te vormen tegen cybercriminelen. “De voortdurende groei van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit laten een absolute noodzaak zien voor extra investeringen in een digitaal vaardige politie.” Hij pleit dan ook voor een ‘forse financiële injectie’ van 300 miljoen euro. Dat geld is nodig om ‘vorm te geven aan de digitale transformatie bij de politie’.

Met dat geld wil Van der Plas de noodzakelijke kennis bijspijkeren bij basisteams, de data-infrastructuur aanpakken en investeren in innovatie om cybercriminelen beter op te sporen. Verder wil hij meer hoger opgeleiden aantrekken om ‘de cyberopsporing en digitalisering op niveau te krijgen en te houden’. “Daarvoor zijn tot 2025 zo’n 460 functies extra nodig. Deze investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime”, aldus Van der Plas.

Ondertussen zet de politie de strijd tegen cybercriminaliteit onverminderd voort. Om het hoofd te bieden aan de verspreiding van gijzelsoftware, richtte de politie vorige maand de Ransomware Taskforce op. “Deze werkgroep bestaat uit leden van de Eenheid Oost-Brabant en Team High Tech Crime. De taskforce werkt aan bestrijding van het fenomeen. Doel is om schade en slachtoffers te voorkomen, het criminele proces te verstoren en daders op te sporen. Dat doen we samen met publieke en private partners en in internationaal verband”, zo legde Matthijs Jaspers van het Cybercrimeteam Oost-Brabant uit.

Om iets te doen tegen jongeren die als geldezel fungeren, heeft de politie een plan-van-aanpak geformuleerd. Door bij hen het vuur aan de schenen te leggen, hoopt de politie bij de hoofddader uit te komen. Daarnaast zet de politie in op preventie door voorlichting te geven. “Als jongeren zich bewust worden van de gevaren, wordt lastiger om ze te ronselen”, vertelde Caroline Sander, teamleider van de Electronic Crimes Task Force (ECTF), onlangs in een interview met de Volkskrant.

Ook successen

Met enige regelmaat boekt de politie grote successen in de strijd tegen cybercriminaliteit. Zo slaagde de politie er afgelopen jaar in om EncroChat te kraken, een dienst waarmee criminelen versleutelde berichten versturen en ontvangen. Door live mee te lezen met criminelen, verzamelde de politie meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten. Eerder deze week troffen agenten bij twee huiszoekingen 300.000 euro aan cash aan. Het geld is vermoedelijk via cybercriminaliteit verkregen.

Bron: politie.nl, nos.nl, vpngids.nl

Meer info over ‘Cybercrime’?

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Cybercrime  gerelateerde berichten

2022: De zes belangrijkste vooruitzichten op een rij

Terwijl de securitywereld vooral bezig is met Log4Shell, richten experts hun blik ook vast op 2022. Ook in dat jaar – zeker aan de start – hebben we ongetwijfeld nog met het Log4j-drama te maken, maar dat is zeker niet de enige belangrijke dreiging in het vooruitzicht. Experts verwachten dat de markt zich volgend jaar verder professionaliseert en dat dreigingen nog groter worden. Cybercrime experts analyseerde hun voorspellingen en zet de zes belangrijkste vooruitzichten op een rij.

Lees meer »

De grootste digitale gevaren en uitdagingen voor 2022

Cybersecurity is nog nooit zo vaak en uitgebreid in het nieuws geweest als afgelopen jaar. De verwachting is dat dit de komende jaren zeker niet minder zal worden. Diverse cybersecurity-experts van VMware geven daarom aan wat volgens hen komend jaar belangrijke ontwikkelingen zullen zijn op dit gebied.

Lees meer »

2021 heeft organisaties noodgedwongen bewust gemaakt

December is traditiegetrouw de maand waarin we reflecteren en vooruitkijken. Het afgelopen jaar was een rollercoaster voor iedereen die zich bezighoudt met IT-beveiliging. 2021 gaat dan ook de boeken in als het jaar van de security wake-up call. Het jaar waarin hybride werken het nieuwe normaal is geworden en waarin de transformatie naar een cloud-first beleid versneld is ingevoerd. Onze nieuwe realiteit van hybride werken heeft een grote impact gehad op het beveiligingsbeleid van bedrijven.

Lees meer »

Cybercriminelen weer super actief en creatief tijdens de Omikron lockdown

Cybercriminelen versturen op grote schaal phishingmails om een slaatje te slaan uit de huidige lockdown. In een e-mail, die zogenaamd van de Rijksoverheid afkomstig is, worden ondernemers, culturele instellingen en gezinnen gevraagd om een ‘steunpakket’ aan te vragen. In werkelijkheid is het een list om bankrekeningnummers en andere persoonlijke gegevens buit te maken.

Lees meer »