Theo van der Plas: "Investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime"

Gepubliceerd op 15 april 2021 om 15:00

Criminelen verleggen hun werkterrein van de fysieke wereld naar de digitale wereld. Jaarlijks neemt het aandeel cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit met zo’n 25 procent toe. Om deze groei een halt toe te roepen, zijn extra investeringen nodig.

VIN Fraude

Een vorm van cybercriminaliteit dat sterk in de lift zit, is WhatsApp-fraude (VIN-fraude). Een oplichter doet zich dan voor als een bekende, bijvoorbeeld een vriend(in), kennis, familielid of collega. Met een smoesje probeert hij zijn slachtoffers te overtuigen om geld naar zijn rekening over te maken. Door nadruk te leggen op de urgentie en snelheid van zijn verzoek (FUD), probeert hij de druk op te voeren. Slachtoffers die hier in trappen en geld overmaken, zijn hun zuurverdiende centen kwijt.

Het aantal meldingen van WhatsApp-fraude bedroeg in het eerste kwartaal van afgelopen jaar naar ruim 25.000 gevallen. In de eerste drie maanden van dit jaar staat de teller al op 37.000. Dat is een toename van omgerekend 45 procent in een jaar tijd. Volgens de politie is dit voor een deel toe te schrijven aan het feit dat gedupeerden sinds vorig jaar april online aangifte kunnen doen van deze vriend-in-noodfraude. Daarvoor moest je naar het politiebureau om aangifte te doen.

Cybercrime

WhatsApp-fraude is niet de enige vorm van cybercriminaliteit die de politie afgelopen jaar heeft zien toenemen. In het eerste kwartaal van afgelopen jaar ontving de politie 2.000 aangiften van cybercrime, waaronder ransomware- en DDoS-aanvallen. In de eerste drie maanden van dit jaar verdubbelde dit aantal bijna naar 3.800 meldingen.

Niet alleen de lagere drempel om aangifte te doen van cybercrime ligt hier aan ten grondslag. De coronapandemie speelt hierin eveneens een rol. “Mensen zijn meer online en doen vaker online aankopen”, zegt Theo van der Plas tegenover de NOS.

De programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime vindt dat extra investeringen noodzakelijk zijn om een vuist te vormen tegen cybercriminelen. “De voortdurende groei van cybercrime en gedigitaliseerde criminaliteit laten een absolute noodzaak zien voor extra investeringen in een digitaal vaardige politie.” Hij pleit dan ook voor een ‘forse financiële injectie’ van 300 miljoen euro. Dat geld is nodig om ‘vorm te geven aan de digitale transformatie bij de politie’.

Met dat geld wil Van der Plas de noodzakelijke kennis bijspijkeren bij basisteams, de data-infrastructuur aanpakken en investeren in innovatie om cybercriminelen beter op te sporen. Verder wil hij meer hoger opgeleiden aantrekken om ‘de cyberopsporing en digitalisering op niveau te krijgen en te houden’. “Daarvoor zijn tot 2025 zo’n 460 functies extra nodig. Deze investeringen zijn stuk voor stuk essentieel om zicht en grip te houden op cybercrime”, aldus Van der Plas.

Ondertussen zet de politie de strijd tegen cybercriminaliteit onverminderd voort. Om het hoofd te bieden aan de verspreiding van gijzelsoftware, richtte de politie vorige maand de Ransomware Taskforce op. “Deze werkgroep bestaat uit leden van de Eenheid Oost-Brabant en Team High Tech Crime. De taskforce werkt aan bestrijding van het fenomeen. Doel is om schade en slachtoffers te voorkomen, het criminele proces te verstoren en daders op te sporen. Dat doen we samen met publieke en private partners en in internationaal verband”, zo legde Matthijs Jaspers van het Cybercrimeteam Oost-Brabant uit.

Om iets te doen tegen jongeren die als geldezel fungeren, heeft de politie een plan-van-aanpak geformuleerd. Door bij hen het vuur aan de schenen te leggen, hoopt de politie bij de hoofddader uit te komen. Daarnaast zet de politie in op preventie door voorlichting te geven. “Als jongeren zich bewust worden van de gevaren, wordt lastiger om ze te ronselen”, vertelde Caroline Sander, teamleider van de Electronic Crimes Task Force (ECTF), onlangs in een interview met de Volkskrant.

Ook successen

Met enige regelmaat boekt de politie grote successen in de strijd tegen cybercriminaliteit. Zo slaagde de politie er afgelopen jaar in om EncroChat te kraken, een dienst waarmee criminelen versleutelde berichten versturen en ontvangen. Door live mee te lezen met criminelen, verzamelde de politie meer dan twintig miljoen vertrouwelijke berichten. Eerder deze week troffen agenten bij twee huiszoekingen 300.000 euro aan cash aan. Het geld is vermoedelijk via cybercriminaliteit verkregen.

Bron: politie.nl, nos.nl, vpngids.nl

Meer info over ‘Cybercrime’?

Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier.

Cybercrime  gerelateerde berichten

De belangrijkste cyberdreigingen voor Industrial Control Systems

Het beveiligen van industriële beheersystemen (Industrial Control Systems / ICS) is van vitaal belang. Onder meer de beveiliging van endpoints, de systemen waarop eindgebruikers vertrouwen, moet hierbij voldoende krijgen. In een rapport waarschuwt Trend Micro voor de risico’s en zet de belangrijkste dreigingen op een rijtje.

Lees meer »

10 jaar Cybersecuritybeeld Nederland: basis beveiligingsmaatregelen nog altijd niet op orde

Al tien jaar publiceert de overheid het Cybersecuritybeeld Nederland (CSBN) waarin cyberdreigingen en de kwetsbaarheid van de Nederlandse digitale infrastructuur centraal staan. De boodschap is al die tijd nagenoeg niet veranderd, en dat is dat organisaties basale beveiligingsmaatregelen nog altijd niet op orde hebben. Er ontstaat echter een kloof tussen bedrijven die wel en niet digitaal weerbaar zijn, zo laat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) weten.

Lees meer »

De grootste cyberaanvallen van 2021

De afgelopen jaren is het moeilijk geworden om het feit te negeren dat het digitale leven waar we allemaal deel van uitmaken volledig kwetsbaar is voor cybercriminelen. Hackers zijn blij met bijna elke mogelijkheid om geld te verdienen of plezier te hebben - van het creëren van een gratis lidmaatschap van een sportschool voor hun hele gezin tot het hacken van energiesystemen van hele landen.

Lees meer »

De meest voorkomende soorten cyberaanvallen in 2021

Het aantal cyberincidenten in 2021 is beangstigend, ook al zijn er pas zes maanden verstreken. Inbreken in een waterleidingnet in Florida en proberen het water te vergiftigen voor 15.000 inwoners. Een cyberaanval op het kanaal 9News Australia heeft ochtendshows geannuleerd. Een ransomware-aanval veroorzaakte de sluiting van de grootste brandstofpijpleiding in de VS en kostte $ 5 miljoen. En dat is slechts een deel van het droevige nieuws voor nu.

Lees meer »

"Onverantwoorde en destabiliserende gedrag in cyberspace"

De Europese Unie en de Verenigde Staten zeggen dat Chinese staatshackers cyberaanvallen hebben uitgevoerd door misbruik te maken van kwetsbaarheden in Microsoft Exchange Server. Daarmee hebben ze de economie, democratie en samenleving ernstige schade toegebracht. Ze zeggen er alles aan te doen om samen met internationale partners ‘kwaadaardig gedrag in cyberspace’ te bestrijden.

Lees meer »