De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat

Gepubliceerd op 4 januari 2022 om 15:00

Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.

Criminelen hebben hun werkterrein verlegd

Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.

Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.

VIN fraude

Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.

Impact cybercrime wordt onderschat

De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.

Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.

Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.

Pakkans klein

Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.

De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.

Aankomend jaar

Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.

Bron: nos.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Aanhouding maker en verkoper van 'Phishing panel'

Onder leiding van de Haagse cybercrime officier van justitie heeft het cybercrimeteam van de politie eenheid Den Haag een 19-jarige man aangehouden die ervan verdacht wordt tientallen zogenoemde 'phishing panels' te hebben gemaakt en verkocht. Met de panels kunnen anderen (criminele organisaties) phishing websites opzetten. Het is voor zover bekend de eerste keer dat een bouwer van dergelijke panels in Nederland is aangehouden.

Lees meer »

De slagkracht van een botnetwerk

Als je aan cyberaanvallen denkt, stel je waarschijnlijk een hacker met een capuchon voor die in een donkere kamer zit en drukdoende op zijn toetsenbord aan het typen is. Echter dit is niet altijd de realiteit van de meeste cyberaanvallen. Vele cyberaanvallen zijn inmiddels geautomatiseerd met behulp van voorgeprogrammeerde bots. Deze bots kunnen veelvoorkomende cyberaanvallen sneller en op veel grotere schaal uitvoeren dan menselijke hackers en ze zijn bovendien ook moeilijker te detecteren zijn.

Lees meer »

"Aanvallen op werken op afstand nemen toe"

Cybersecurity onderzoekers hebben deze week het 'Threat Report over Q3 2020' uitgebracht. In dit rapport worden de belangrijkste statistieken van detectiesystemen samengevat en worden opmerkelijke voorbeelden van cyber security onderzoek uitgelicht. Het rapport en de bevindingen werden gepresenteerd tijdens het virtuele evenement 'ESET European Cyber Security Day - Towards a Secure Post-COVID Future'.

Lees meer »

Diverse WhatsApp-accounts van politici overgenomen

Criminelen zijn erin geslaagd om de WhatsApp-accounts van diverse ambtenaren die werkzaam zijn voor de gemeente Den Bosch over te nemen. Via het platform probeerden ze geld afhandig te maken van nietsvermoedende slachtoffers. Volgens de politie en het Openbaar Ministerie is burgemeesters, wethouders, raadsleden en mensen van veiligheidsregio’s uit andere delen van het land hetzelfde overkomen.

Lees meer »

"Ambtenaren gebruiken meer dan veertig applicaties voor videoconferencing"

De Algemene Rekenkamer onderzocht tussen juli en oktober 2020 welke communicatiemiddelen ambtenaren, ministers, staatssecretarissen en andere hooggeplaatste overheidsmedewerkers gebruiken nu ze noodgedwongen thuis zitten. Uit deze inventarisatie blijkt dat er geen uniforme afspraken zijn over de wijze waarop ze op een veilige en verantwoorde manier met elkaar kunnen communiceren. Dat brengt risico’s met zich op het gebied van informatiebeveiliging, privacy en adequate archivering van informatie.

Lees meer »

Burgers en bedrijven digiweerbaar met de City Deal

Van digitale wijkambassadeurs tot een lokale helpdesk die wordt bemand door IT-studenten. In de 'City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime' gaan 8 steden, 3 ministeries, veiligheidsorganisaties en kennisinstellingen samen aan de slag om de cyberweerbaarheid te verhogen onder burgers en bedrijven. Met de ondertekening van de City Deal op 28 oktober 2020 gaat de 'City Deal Lokale Weerbaarheid Cybercrime' van start.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 130 (week 44-2020)

Nieuwe vormen van phishing, aanvallen op ziekenhuizen en hoe snapchat misbruikt wordt door oplichters. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 130. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.

Lees meer »

Tweestapsverificatie vingerafdruk te koop met e-mailadressen en wachtwoorden

"Beveiliging op het internet is een eindeloos kat-en-muisspel. Terwijl beveiligingsspecialisten voortdurend nieuwe manieren bedenken om onze digitale gegevens te beschermen, verzinnen cybercriminelen nieuwe sluwe manieren om die verdediging te omzeilen. Onderzoekers van de TU/e hebben nu bewijs gevonden van een geavanceerde Russische online marktplaats die honderdduizenden zeer gedetailleerde gebruikersprofielen verhandelt. Deze 'fingerprints' stellen criminelen in staat om ultramoderne tweestapsverificatie te omzeilen, waardoor ze toegang krijgen tot waardevolle gebruikersinformatie, zoals creditcardgegevens." aldus de TU/e

Lees meer »