De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat

Gepubliceerd op 4 januari 2022 om 15:00

Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.

Criminelen hebben hun werkterrein verlegd

Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.

Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.

VIN fraude

Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.

Impact cybercrime wordt onderschat

De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.

Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.

Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.

Pakkans klein

Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.

De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.

Aankomend jaar

Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.

Bron: nos.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Datalek nieuws en overzicht week 24-2020

Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.

Lees meer »

Koninklijke Reesink: waarschijnlijk gaat het om miljoenen euro’s

De Nederlandse landbouwdistributeur 'Royal Reesink' is slachtoffer geworden van een aanval met ransomware. Het Apeldoornse bedrijf, dat in 10 landen vestigingen heeft en in 2019 een omzet had van bijna 1 miljard euro, lag sinds begin juni plat. Zeventig procent van de 35 aangesloten bedrijven werd geraakt door de digitale aanval. 

Lees meer »

'Elke 7,5 seconden verschijnt er een nieuwe malware Android-app'

Deze week heeft G Data CyberDefense weer zijn jaarlijkse mobile malware analyse uitgebracht. Hieruit blijkt dat er opnieuw een negatief record is aan Android-malware. Het afgelopen jaar identificeerden experts maar liefst 4.18 miljoen nieuwe schadelijke Android-malware apps. Vorig jaar was er ook al een record te melden en lag de hoeveelheid op 4.12 miljoen.

Lees meer »

De Belastingdienst "Uw openstaande schuld is na meerdere herinneringen niet voldaan"

Momenteel komen er veel vragen binnen bij Cybercrimeinfo.nl over het betalen van belastingschuld, de meeste berichten beginnen met "Uw openstaande schuld is na meerdere herinneringen niet voldaan", zo begint een phishing bericht meestal dat recentelijk uit naam van de Belastingdienst werd verstuurd en het is niet de enige. De afgelopen weken ontving de fiscus veel meer meldingen van phishing dan normaal. Het gaat zowel om e-mails als sms'jes, phishing en smishing dus.

Lees meer »

Ethical Hacker PH-CybSec: "Mijn meest dankbare Hack"

Etisch hacker PH-SybSec antwoord meestal met een knipoog en een brede lach, als iemand aan hem vraagt: “Wat doe jij nu eigenlijk precies voor werk?” Eigenlijk ben ik een “legale crimineel!” Ik denk als een boef, maar met het doel om mensen en bedrijven te helpen hun computerbeveiliging te verbeteren. Hacken is per definitie illegaal, mits je vooraf duidelijke toestemming hebt om een hack uit te voeren en is overeengekomen wat er wel en niet bij het onderzoek hoort. Dat heet White-Hat hacken.

Lees meer »

700 aangiften per week "In eerste vier maanden 2020 al meer dan geheel 2019"

De afgelopen maanden is het aantal meldingen en slachtoffers van 'hulpvraagoplichting' sterk toegenomen. Vooral sinds we sociale media als gevolg van de corona-lockdown veel intensiever gebruiken om met vrienden en familie in contact te blijven, slaan oplichters grootschalig toe. De Fraudehelpdesk heeft in de eerste vier maanden van 2020 al meer meldingen over hulpvraagoplichting ontvangen dan in heel 2019. Sinds het eind april mogelijk werd om online aangifte te doen van 'vriend-in-noodoplichting', is het aantal aangiften toegenomen van 300 naar 700 per week. Nederlandse banken hebben in de lockdown-maanden maart, april en mei van dit jaar ruwweg drie keer zoveel meldingen van oplichting via sociale media ontvangen als in de laatste drie maanden van 2019. In mei ontvingen de banken naar schatting zo’n 70 meldingen per dag.

Lees meer »

Politie betrekt Tweakers bij opsporing

Onder de naam ‘Blueweb’ start de politie vanaf 8 juni 2020 een samenwerking met het grootste technologieplatform van Nederland: Tweakers. ‘We vragen communityleden van technologieplatform Tweakers mee te denken in cybercrime-onderzoeken. Daarmee willen we misdrijven proberen op te lossen,’ zegt Franki Klarenbeek, coördinator van het Landelijk Team Opsporingscommunicatie van de politie.

Lees meer »