Vorige week verscheen het 'Eset Threat Report' over het eerste trimester van 2022. Het Threat Report omvat belangrijke statistieken en trends over het huidige dreigingslandschap op basis van detectiesystemen en digital securityonderzoek. De nieuwste uitgave van het Threat Report geeft een overzicht van de verschillende cyberaanvallen in verband met de aanhoudende oorlog in Oekraïne die onderzoekers analyseerden of hielpen te beperken, waaronder de wederopstanding van de beruchte Industroyer malware, die probeerde hoogspanningsstations aan te vallen.
Veranderingen dreigingslandschap
Telemetrie registreerde ook andere veranderingen in het dreigingslandschap op het gebied van cyberbedreigingen die een verband zouden kunnen hebben met de situatie in Oekraïne. Roman Ková?, Chief Research Officer bij Eset, verduidelijkt waarom dit rapport zo gefocust is op cyberdreigingen die verband houden met deze oorlog: "In verschillende delen van de wereld woeden verschillende conflicten, maar voor ons is dit een ander conflict. Vlak over de oostelijke grenzen van Slowakije, waar Eset zijn hoofdkwartier en verschillende kantoren heeft, vechten Oekraïners voor hun leven en soevereiniteit."
Kort voor de Russische invasie registreerde de telemetrie een scherpe daling in Remote Desktop Protocol (RDP) aanvallen. De daling van deze aanvallen komt na twee jaar van constante groei - en zoals uitgelegd in de Exploits sectie van het laatste Threat Report, zou deze wending van gebeurtenissen te maken kunnen hebben met de oorlog in Oekraïne. Maar zelfs met deze daling, is bijna 60% van de inkomende RDP aanvallen die in T1 2022 werden gezien, afkomstig uit Rusland.
Rusland voornaamste doelwit
Een ander neveneffect van de oorlog: Rusland was in T1 2022 volgens de telemetrie het voornaamste doelwit, terwijl in het verleden ransomware groeperingen de neiging hadden doelwitten in Rusland te vermijden. Onderzoekers ontdekten zelfs lock-screen varianten met de Oekraïense nationale groet "Slava Ukraini!" (Glorie aan Oekraïne!). Sinds de Russische invasie in Oekraïne is er een toename van het aantal amateuristische ransomware- en wiper-aanvallen. De auteurs van deze aanvallen betuigen vaak hun steun aan een van de strijdende partijen en positioneren de aanvallen als een persoonlijke vendetta. Het is geen verrassing dat de oorlog ook zichtbaar wordt uitgebuit door spam en phishing. Onmiddellijk na de invasie op 24 februari begonnen oplichters misbruik te maken van mensen die Oekraïne probeerden te steunen, door fictieve liefdadigheidsinstellingen en fondsenwervingsacties als lokmiddel te gebruiken. De telemetrie zag direct een piek aan spam detecties.
Digitale wendbaarheid belangrijk
Dave Maasland, CEO van Eset Nederland, licht de ontwikkelingen toe: “De veranderingen in het dreigingslandschap laten nog maar eens zien hoe belangrijk digitale wendbaarheid is. Vooral bedrijven die op internationaal gebied actief zijn doen er goed aan om opnieuw hun risicoprofiel te bekijken. Maar in veranderende tijden moet het doorvoeren van een goede digitale hygiëne een absolute topprioriteit zijn. De focus lijkt nu minder gericht op Nederland, maar we zijn zeker niet af van cyberdreigingen zoals ransomware en brute-force RDP-aanvallen. Het volgen van deze veranderingen en ontwikkelingen en hierop kunnen acteren is belangrijker dan ooit.”
Andere dreigingen
Naast de dreigingsinformatie met betrekking tot de oorlog in Oekraïne gaat het Threat Report ook in op andere dreigingen, waaronder de opleving van het Emotet botnet. Zoals eerder bekendgemaakt namen de detecties van dit botnet in Nederland in het eerste trimester van dit jaar toe met maar liefst 3900%. Verder geeft het Threat Report ook een overzicht van de belangrijkste onderzoeksresultaten, waaronder: misbruik van kwetsbaarheden in kerneldrivers; UEFI-kwetsbaarheden met een grote impact; cryptocurrency-malware gericht op Android- en iOS-apparaten; een nog niet geattribueerde campagne waarbij de DazzleSpy macOS-malware werd ingezet; en de campagnes van verschillende ransomware en APT-groepen zoals TA410. Het rapport wordt afgesloten met een overzicht van geplande presentaties door de onderzoekers. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Over de cyberoorlog in Oekraïne
Meer rapporten bekijken of downloaden
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer cybercrime nieuws
‘Cybercriminelen worden steeds persoonlijker’
“Cybercriminelen doen er alles aan om directieleden persoonlijk te raken", zegt Pim Takkenberg, oud-rechercheur en general manager bij Northwave. In een gesprek legt hij uit hoe cybercriminelen hun werkwijze veranderen.
Drie kwart van de Nederlandse respondenten zegt dat het aantal cyberaanvallen in de afgelopen twaalf maanden is toegenomen
VMware maakt gisteren de resultaten van zijn vierde Global Security Insights Report bekend. Deze zijn gebaseerd op wereldwijd online onderzoek in december 2020 onder 3.542 CIO’s, CTO’s en CISO’s, waarvan 251 Nederlanders. Het rapport onderzoekt de impact van cyberaanvallen en digitale inbraken bij bedrijven en beschrijft hoe security teams zich aanpassen aan deze uitdagingen.
Hacktivisten achter cyberaanval op grootste slachterij van de wereld?
Update op 2 juni 2021 om 09:00
Hackers Nobelium vallen 24 landen aan
Vorige week hebben Russische hackers van 'Nobelium' opnieuw een grote cyberaanval gelanceerd. De aanvallers richtten zich op instellingen in 24 landen, de Verenigde Staten kreeg echter de meeste aanvallen voor zijn kiezen. De meeste aanvallen werden automatisch afgeslagen, in enkele gevallen slaagden de hackers erin om een backdoor te creëren.
Waarom nog inbreken met een koevoet als jij de deur digitaal wagenwijd openzet?
Vraag aan een ‘gemiddelde Nederlander’ hoe een crimineel er uitziet en je krijgt antwoorden als: zwart gekleed, bivakmuts op, tas met inbrekersspullen en wellicht een onverzorgd baardje. Klopt dat beeld anno 2021 nog steeds?
"Laat staan dat er draaiboeken klaarliggen waarin staat wat gedaan moet worden bij een hack"
Veel gemeenten zijn niet voorbereid op aanvallen van cybercriminelen. Laat staan dat er draaiboeken klaarliggen waarin staat wat gedaan moet worden bij een hack. In sommige gevallen hebben gemeenten niet eens tweestapsverificatie ingesteld voor hun medewerkers, blijkt uit een rondgang van vakbladen AG Connect en Binnenlands Bestuur.
Hack op netwerk van Belgisch ministerie na twee jaar ontdekt
De zaak kwam aan het licht door de Hafnium-affaire, waarbij (Chinese) hackers computers binnendrongen via veiligheidslekken in Microsoft Exchange. “Omdat ze zo professioneel te werk gaan, wordt al snel gekeken naar grote mogendheden en wordt ook naar China verwezen. Maar dat kan op dit moment niet bevestigd worden", aldus VTM-journalist Julie Colpaert.
België pakt Cybercrime aan met 'cyberstrategie 2.0'
De opkomst van een steeds digitalere samenleving en het toenemend gebruik van nieuwe technologieën gaan wereldwijd gepaard met meer cyberaanvallen, maar ook, zoals de recente gebeurtenissen nogmaals hebben aangetoond, met steeds uitgebreidere en ernstigere aanvallen.
Aanhouding in onderzoek naar Remote Access Trojans (RAT’s)
De politie heeft in een onderzoek naar cybercrime een 28-jarige man in Lelystad aangehouden. De man wordt verdacht van het gebruiken van Remote Access Trojans (RAT’s), kwaadaardige software waarmee cybercriminelen computers van slachtoffers kunnen binnendringen en overnemen. Ook heeft de politie twee woningen en een bedrijfspand doorzocht, waarbij administratie, gegevensdragers en twee auto’s in beslag zijn genomen.
Moet er eerst een ramp gebeuren bij de Rijksoverheid?
Bij elf van de achttien onderzochte overheidsorganisaties is de informatiebeveiliging niet op orde. Over de gehele linie is de stand van informatiebeveiliging niet anders dan in 2019. Toch is er het afgelopen jaar vooruitgang geboekt en hebben organisatie waar de informatiebeveiliging niet op orde was daar werk van gemaakt. Dat heeft er echter niet toe geleid dat tekortkomingen en onvolkomenheden zijn opgelost.
Cybercrime complexe onderzoeken met 95 procent gegroeid
Afgelopen jaar zat cybercriminaliteit in de lift. Dat heeft ervoor gezorgd dat de politie meer verdachten van WhatsApp-fraude, identiteitsfraude en andere vormen van cybercrime heeft gearresteerd. Tegelijkertijd werden er minder verdachten veroordeeld voor online gerelateerde misdrijven.
Malware Moriya heeft controle over de Windows-kernel
Cybersecurity onderzoekers hebben TunnelSnake blootgelegd, een lopende advanced persistent threat (APT) campagne, die actief is sinds 2019. De APT richtte zich op regionale en diplomatieke organisaties in Azië en Afrika. De aanvallers hebben een voorheen onbekende rootkit ingezet, die de naam Moriya heeft gekregen. Dit stuk malware, met bijna volledige macht over het besturingssysteem, stelde bedreigingsactoren in staat om netwerkverkeer te onderscheppen en kwaadaardige instructies te verbergen die werden gegeven aan de geïnfecteerde organisaties. Dit leidde ertoe dat de aanvallers maandenlang stiekem de controle hadden over de netwerken van de beoogde instanties.