Onderzoek cyberaanval op satellietinternet

Gepubliceerd op 15 maart 2022 om 07:00

Meerdere Westerse inlichtingendiensten onderzoeken een cyberaanval die het satellietinternet van Viasat in Oekraïne offline heeft gehaald tijdens het begin van de Russische invasie. Een deel van de verbindingen werkt nog altijd niet.

Sabotage van het satellietinternet

Analisten van de Amerikaanse, de Oekraïense en de Franse inlichtingendiensten zijn aan het onderzoeken of Rusland iets te maken had met de sabotage van het satellietinternet in Oekraïne. Dat werd tijdens de nacht van 24 februari door hackers platgelegd, juist toen Rusland het land binnenviel. 

De gevolgen van de aanval worden nog altijd onderzocht, maar volgens een woordvoerder van het bedrijf Viasat, de eigenaar van het getroffen netwerk, zijn tientallen duizenden klanten in Europa en Oekraïne geraakt. De hackers schakelden modems van het bedrijf uit en twee weken later zijn ze nog niet allemaal online.

Viasat aannemer Amerikaanse defensie

Het Westen hecht opvallend veel belang aan deze specifieke cyberaanval omdat Viasat ook als aannemer werkt voor de Amerikaanse defensie en zijn bondgenoten. Viasat wordt ook gebruikt door de Oekraïense politie en legerdiensten.

Viasat stelt in een verklaring dat de modems offline werden gehaald door een 'gerichte aanval van buitenaf', maar heeft nog niet in detail uitgelegd wat het daarmee bedoelt of hoe het dat te weten is gekomen. Een woordvoerder van het bedrijf zei tegen Reuters dat het er alles aan doet om de dienst terug operationeel te krijgen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan 'kritieke infrastructuur en humanitaire bijstand'.

Dat blijkt bijzonder moeilijk omdat de modems volledig onbruikbaar zijn gemaakt. Volgens Viasat moeten de apparaten individueel door technici geherprogrammeerd worden. Sommige modems moeten zelfs volledig vervangen worden. 

Kremlin ontkend cyberaanvallen

De Russische ambassade in Washington heeft tot nu toe nog geen commentaar gegeven. Het Kremlin heeft al vaker ontkend dat het cyberaanvallen uitvoert. Toch is er sterk bewijs dat het land, samen met bondgenoot Wit-Rusland, regelmatig cyberaanvallen uitvoert op Oekraïne en de rest van de Westerse wereld. Zo werd Oekraïne in februari bijvoorbeeld al aangevallen voordat de oorlog begon met behulp van een botnet dat deels uit Nederland werd aangestuurd. Dat gebeurde waarschijnlijk door de Russische inlichtingendienst, de GRU.

Ook in januari was er al bewijs dat Rusland destructieve malware gebruikte om computers digitaal te slopen. Het ging toen over verschillende Oekraïense overheidsinstanties.

Maar de aanvallen gaan zelfs nog verder terug. In oktober en november stuurde de VS in het geheim personeel naar Oekraïne om het land te verdedigen tegen Russische cyberaanvallen. Er waren toen geruchten dat Rusland een grootschalige cyberaanval zou uitvoeren wanneer het Oekraïne zou binnenvallen. Door de hulp van de Amerikanen zou die aanval zijn verijdeld. 

Bron: reuters.com, rtlnieuws.nl

In 2021 zal 'meertraps-aanvallen' toenemen

Afgelopen donderdag publiceerde Kaspersky zijn jaarlijkse 'Threat Predictions voor 2021'. Hierin staat de visie op 'Advanced Persistent Threats (APT's)' en hoe het landschap van gerichte aanvallen zich de komende maanden zal ontwikkelen. Zo zal de onrust uit 2020 veel structurele en strategische veranderingen met zich meebrengen, niet in de laatste plaats vanwege het nu bredere aanvalsoppervlak. Van nieuwe aanvalsvectoren, bijvoorbeeld gericht op netwerkapparatuur en 5G-kwetsbaarheden, tot 'meertraps-aanvallen' en activiteiten tégen cyberaanvallen, zoals zero-day-verkoop.

Lees meer »

Ransomware weekoverzicht week 47-2020

Afgelopen week zagen we een grote storing door ransomware bij 'Sportfondsen Nederland'. Zondag heeft Manchester United de systeem uitgezet wegens een cyberaanval en Belgische bedrijven betaalden ransomware criminelen 30 miljoen euro.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 133 (week 47-2020)

Nederlandse bedrijven betalen zich scheel aan ransomware, Nederland staat op tegen Rusland en China en ook jongeren kunnen nu helpen met de strijd tegen cybercrime. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 133. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.

Lees meer »

Fraudehelpdesk en Opgelicht?! meldingen week 47-2020

Het melden van digitale oplichting pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?! of Fraudehelpdesk dan weten want Samen bestrijden we cybercrime. Liever anoniem? Klik dan hier.

Lees meer »

'Internetoplichters hebben 21 dagen de tijd om het geld terug te storten'

Opgelicht op Marktplaats? Slachtoffer geworden van WhatsApp-fraude? Binnenkort hoef je niet meer met lede ogen toe te kijken. Banken gaan namelijk NAW-gegevens (Naam, Adres en Woonplaats) verstrekken van oplichters die via internet nietsvermoedende burgers hebben opgelicht. De banken werken op dit moment de procedure uit en streven ernaar om deze in januari 2021 in te voeren.

Lees meer »

'Downtime' kosten met betrekking tot ransomware zijn nu bijna 50 keer hoger dan het geldbedrag

Ransomware is opnieuw de meest voorkomende cyber dreiging voor het MKB (Midden en KleinBedrijf). 60% van de MSP’s meldt dat hun MKB-klanten vanaf het derde kwartaal van 2020 zijn getroffen door een ransomware-aanval. De impact van dergelijke aanvallen blijft daarnaast ook groeien, de gemiddelde kosten van de ontstane downtime zijn nu bijna zes keer hoger dan in 2018 en 94% hoger dan in 2019. De kosten zijn daarmee gestegen van ruim €39.000,- naar meer dan €230.000,-.

Lees meer »

Niet alle 'tweestapsverificatie' methodes zijn veilig

'Tweestapsverificatie' of multifactorauthenticatie (MFA) is iets wat me moeten omarmen om onze data en privacy te waarborgen. Met gebruik ervan is niet zonder gevaren. Sommige varianten van MFA zijn veiliger dan andere. Zo is het onverstandig om sms- en gesproken berichten als authenticatie middel te gebruiken, omdat deze via social engineering onderschept kunnen worden door anderen.

Lees meer »