Onderzoek cyberaanval op satellietinternet

Gepubliceerd op 15 maart 2022 om 07:00

Meerdere Westerse inlichtingendiensten onderzoeken een cyberaanval die het satellietinternet van Viasat in Oekraïne offline heeft gehaald tijdens het begin van de Russische invasie. Een deel van de verbindingen werkt nog altijd niet.

Sabotage van het satellietinternet

Analisten van de Amerikaanse, de Oekraïense en de Franse inlichtingendiensten zijn aan het onderzoeken of Rusland iets te maken had met de sabotage van het satellietinternet in Oekraïne. Dat werd tijdens de nacht van 24 februari door hackers platgelegd, juist toen Rusland het land binnenviel. 

De gevolgen van de aanval worden nog altijd onderzocht, maar volgens een woordvoerder van het bedrijf Viasat, de eigenaar van het getroffen netwerk, zijn tientallen duizenden klanten in Europa en Oekraïne geraakt. De hackers schakelden modems van het bedrijf uit en twee weken later zijn ze nog niet allemaal online.

Viasat aannemer Amerikaanse defensie

Het Westen hecht opvallend veel belang aan deze specifieke cyberaanval omdat Viasat ook als aannemer werkt voor de Amerikaanse defensie en zijn bondgenoten. Viasat wordt ook gebruikt door de Oekraïense politie en legerdiensten.

Viasat stelt in een verklaring dat de modems offline werden gehaald door een 'gerichte aanval van buitenaf', maar heeft nog niet in detail uitgelegd wat het daarmee bedoelt of hoe het dat te weten is gekomen. Een woordvoerder van het bedrijf zei tegen Reuters dat het er alles aan doet om de dienst terug operationeel te krijgen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan 'kritieke infrastructuur en humanitaire bijstand'.

Dat blijkt bijzonder moeilijk omdat de modems volledig onbruikbaar zijn gemaakt. Volgens Viasat moeten de apparaten individueel door technici geherprogrammeerd worden. Sommige modems moeten zelfs volledig vervangen worden. 

Kremlin ontkend cyberaanvallen

De Russische ambassade in Washington heeft tot nu toe nog geen commentaar gegeven. Het Kremlin heeft al vaker ontkend dat het cyberaanvallen uitvoert. Toch is er sterk bewijs dat het land, samen met bondgenoot Wit-Rusland, regelmatig cyberaanvallen uitvoert op Oekraïne en de rest van de Westerse wereld. Zo werd Oekraïne in februari bijvoorbeeld al aangevallen voordat de oorlog begon met behulp van een botnet dat deels uit Nederland werd aangestuurd. Dat gebeurde waarschijnlijk door de Russische inlichtingendienst, de GRU.

Ook in januari was er al bewijs dat Rusland destructieve malware gebruikte om computers digitaal te slopen. Het ging toen over verschillende Oekraïense overheidsinstanties.

Maar de aanvallen gaan zelfs nog verder terug. In oktober en november stuurde de VS in het geheim personeel naar Oekraïne om het land te verdedigen tegen Russische cyberaanvallen. Er waren toen geruchten dat Rusland een grootschalige cyberaanval zou uitvoeren wanneer het Oekraïne zou binnenvallen. Door de hulp van de Amerikanen zou die aanval zijn verijdeld. 

Bron: reuters.com, rtlnieuws.nl

Ruim helft van de jongeren die ICT-onderwijs volgen plegen cyberdelicten

Een groot deel van de Nederlandse jongeren die ICT-onderwijs volgen, maakt zich wel eens schuldig aan cybercrime. Dit blijkt uit onderzoek van de VU en het NSCR. Toch blijkt het niet zo makkelijk om onderscheid te maken tussen jongeren die ´goede´ en ´slechte´ dingen doen met computers en ICT. Veel jongeren die online de wet overtreden, gebruiken hun ICT-vaardigheden tegelijkertijd om anderen te helpen of zich maatschappelijk in te zetten. Dit betekent dat jonge daders van online delicten kunnen worden gestimuleerd om hun vaardigheden positief in te zetten.

Lees meer »

Oorlog in cyberspace in volle gang omtrent situatie Rusland-Oekraïne

Bedrijven, organisaties en veiligheidsexperts zijn bezorgd over de gespannen situatie die momenteel heerst tussen Oekraïne en Rusland. In het verleden hebben spanningen tussen deze landen geleid tot digitale aanvallen in Nederland. Het is niet uit te sluiten dat we in de nabije toekomst hier opnieuw mee geconfronteerd worden.

Lees meer »

Ruim 30.000 domeinnaamhouders gewaarschuwd voor malware en phishing

De Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN), de organisatie die de domeinnamen voor het .nl-domein beheert, heeft in een jaar tijd ruim 30.000 domeinnaamhouders gewaarschuwd voor malware en phishing. Dat meldt de organisatie in een transparantierapport (pdf onderaan het artikel).  Het gaat om de periode vanaf het vierde kwartaal van 2020 tot en met het derde kwartaal van 2021. Bij de meeste gevallen betrof het waarschuwingen voor phishing.

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 03-2022

FBI verdenkt Trickbot groep van ontwikkeling Diavol ransomware, account gegevens buitgemaakt bij ransomware aanval OpenSubtitles.org en nieuwe White Rabbit ransomware gekoppeld aan FIN8 hacking groep. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 193 week 03-2022

Cybergevaren in 2022 de grootste zorg voor bedrijven in Belgie en Nederland voor COVID-19, criminal-to-criminal-model met een duidelijke rolverdeling neemt verder toe in 2022 en politie roept mensen op alert te blijven middels lancering ABC-methode. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 193.

Lees meer »

Phishing, nepshop en fraude meldingen week 03-2022

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Politie roept mensen op alert te blijven middels lancering ABC-methode

De politie heeft in september en oktober 2021 meerdere verdachten aangehouden in een grote cyberzaak. De verdachten gaven zich aan de telefoon uit als medewerkers van een bank en kwamen aan de deur bij slachtoffers. Deze babbeltruc, ook wel bankhelpdesk fraude genoemd, is gebruikt bij minimaal 95 personen. De politie roept mensen dan ook op om alert te blijven bij verdachte telefoontjes of mailtjes en lanceert daarom de ABC-methode.

Lees meer »