Stelling: Een online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters?!

Gepubliceerd op 1 december 2021 om 07:00

De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma besloot afgelopen vrijdag een 17-jarige jongen die ervan wordt verdacht dat hij op sociale media opriep tot rellen (digitaal opruiing) in Utrecht een online gebiedsverbod op te leggen, maar is dit juridisch wel houdbaar en wenselijk?

Offline gebiedsverbod

Het offline gebiedsverbod kennen we: dat betekent dat je van de overheid niet op een bepaalde locatie mag zijn. Doe je dit toch, dan hangen er geldboetes en andere straffen boven het hoofd. Hetzelfde geldt voor een online gebiedsverbod, al heeft dat niet zozeer te maken met een fysieke locatie, maar met de hele online omgeving.

Online gebiedsverbod

Een zeventienjarige die via WhatsApp berichten verspreidde waarin hij mensen opriep om rellen te starten in Utrecht, heeft zo’n online gebiedsverbod gekregen. Hij mag niet alleen in WhatsApp geen opruiende berichten meer sturen, hij mag het ook niet op de rest van het internet. Doet hij dat toch wel? Dan kost dat hem 2.500 euro. De gemeente Utrecht wil de bron van de wanorde graag gericht aanpakken en denkt dat dat zo lukt.

Het online gebiedsverbod is vrij nieuw en kan worden opgelegd door burgemeesters. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor het voorkomen van openbare-ordeverstoringen. In eerste instantie kozen burgemeesters er vaak voor om van tevoren bij de organisator aan te geven dat het niet oké was wat iemand van plan was en dreigde de gemeente met straffen. Dit bleek een succesvolle interventie, maar zeker in het licht van coronamaatregelen en de felle oproer die hieruit voorkomt, kiezen gemeenten er nu dus ook voor om een online gebiedsverbod op te leggen.

Het betekent in het geval van de Utrecht-rellen dat de jongeman nog wel WhatsApp mag gebruiken en de rest van het internet en apps, maar zodra hij dit inzet om mensen te beïnvloeden om te gaan rellen, krijgt hij die boete van 2.500 euro. Een logische keuze, zo’n algeheel online gebiedsverbod: kies je er immers voor om hem WhatsApp te verbieden, dan zou hij op Telegram verder kunnen gaan met zijn door de gemeente ongewenste gedrag.

Eerste keer

Het is de eerste keer dat burgemeester Dijksma een dergelijk online gebiedsverbod oplegt. "We zien steeds vaker online oproepen die leiden tot wanordelijkheden en rellen. Met deze gerichte interventie pakken we dit gedrag bij de bron aan", zo stelt ze.

Maar volgens advocaat Boumanjal is de maatregel 'creatief' maar juridisch niet houdbaar. "Burgemeester Dijksma gaat over de openbare orde binnen haar eigen stad", laat hij tegenover het AD weten. "Maar zo’n online verbod gaat heel ver en haar jurisdictie te buiten, als je het mij vraagt. Zeker als meetelt dat je verworven grondrechten en vrijheden aan banden gaat leggen, terwijl er nog geen rechterlijke uitspraak is en de uitlatingen via het reguliere strafrecht zijn aan te pakken."

Ook heeft de advocaat vragen over hoe de gemeente het online gebiedsverbod handhaaft. "Wordt zijn ip-adres in de gaten gehouden, of wordt er gekeken op welke websites deze jongen komt? Welke platformen hij gebruikt? Dat lijkt me al snel in strijd met de privacyregels die er zijn." De gemeente laat daarop weten dat het gedrag van de jongen binnen de kaders van de wet in de gaten wordt gehouden.

Schadeclaim tot gevolg

Het kan ook veel verder gaan, zo ondervonden de makers van de game Roblox. Hierin zat YouTuber Ruben Sim juist online enorm te rellen. Denk aan racistische uitspraken, online pesterij, foto’s van Hitler en seksuele intimidatie, allemaal binnen een gameplatform waarop veel kinderen actief zijn. Het evenement Roblox Developers Conference moest zelfs stilgelegd worden door de vele dreigementen die de man online stuurde.

De politie moest eraan te pas komen en uiteindelijk heeft het grote invloed gehad op het gevoel van veiligheid van de mensen die bijdroegen aan de conferentie. Roblox klaagt Ruben Sim nu aan voor een bedrag van 1,6 miljoen dollar, omdat deze man het het leven van veel Roblox-spelers en -makers zo zuur maakt. Er is nog geen uitspraak gedaan, maar het wil wel zeggen dat online uitspraken niet minder zwaar worden aangerekend als de dingen die je offline zegt.

Online voelt anders

Hoewel voor veel mensen de online wereld soms als een ander gebied voelt, is het toch echt deel van het echte leven en wordt wangedrag dus ook echt berecht. Aan de andere kant is juist dat online leven zo groot dat zo’n online gebiedsverbod moeilijk te controleren is. Op dit moment is het nog een in ontwikkeling zijnde manier voor de overheid om relschoppers in te perken, dus het kan er over een jaar zomaar anders uitzien. Hoe, dat zal waarschijnlijk samenhangen met hoe meetbaar iemands online gedrag nu werkelijk is.

Poll

Online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters

Bekijk resultaten

Bron: anoniem, twitter.com, ad.nl, security.nl, dutchcowboys.nl

Wat is digitale opruiing 》

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Zeroday kwetsbaarheid in 'Secure Mobile Access apparaat'?!

De afgelopen jaren gingen steeds meer mensen thuiswerken. Door de coronapandemie is dit in een stroomversnelling geraakt. Vanuit huis werken brengt echter risico’s met zich mee. Op de werkvloer zijn tal van maatregelen genomen om veilig en verantwoord te werken, maar hoe zit dat thuis? Zorg dat u geen slachtoffer wordt van cybercriminelen en verzeker u en uw medewerkers van een goed beveiligd netwerk met de oplossingen van SonicWall.

Lees meer »

"In België en Duitsland is de verkoop van anonieme simkaarten verboden, in Nederland niet"

De verkrijgbaarheid van anonieme simkaarten hindert de aanpak van WhatsApp fraude, aldus de politie, die stelt dat een verbod zou helpen. Daarnaast ziet de politie graag dat WhatsApp het overnemen van accounts lastiger maakt. Criminelen wisten vorig jaar meer dan 13 miljoen euro via WhatsApp fraude stelen. De politie ontving vorig jaar ruim 25.000 aangiften van WhatsApp fraude, terwijl het er in 2019 nog 650 waren. In 2018 telde de politie nog 250 incidenten.

Lees meer »

Ransomware weekoverzicht 04-2021

Cybercriminelen presenteren nieuwe ransomware genaamd Egalyty, het Crisp Regional Health Services wordt het slachtoffer van een ransomware aanval en FBI neemt website NetWalker ransomware en 450.000 dollar losgeld in beslag. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 143 (week 04-2021)

Twee mannen aangehouden die persoonsgegevens aanboden op Telegram, waarom online surveillance anno 2021 een permanentere rol moet krijgen binnen de opsporingsdiensten en internationale politieoperatie 'LadyBird' geslaagd. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 143. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.

Lees meer »

Zes aanhoudingen in darkweb onderzoek 'Ringwood'

De Politie heeft afgelopen dinsdag zes personen aangehouden die verdacht worden achter de darkweb market 'DutchMasters' te zitten. DutchMasters hield zich op het darkweb bezig met de productie, verkoop en distributie van harddrugs. De totale omzet van DutchMasters wordt geschat op tientallen miljoenen euro’s.

Lees meer »

Dreiging 'supply chain-aanvallen' wordt steeds groter

De dreiging van digitale 'supply chain-aanvallen' wordt steeds groter omdat partijen binnen hun keten, door toenemende digitalisering, globalisering en outsourcing, steeds meer informatie met elkaar delen. Dat is nodig om de keten efficiënt te kunnen laten functioneren, maar creëert ook risico’s.

Lees meer »

Betalen of een permanent bombardement aan DDoS-aanvallen

Het is de nachtmerrie van ieder bedrijf: servers, netwerken en zakelijke IT zijn niet beschikbaar vanwege een cyberaanval. Cybercriminaliteit maakt deel uit van het dagelijkse digitale leven en is een bloeiende economie geworden. De gevolgen voor getroffen bedrijven zijn kostbaar. Een recent onderzoek van Allianz-dochter AGCS laat zien hoe duur cybercriminaliteit kan zijn voor bedrijven. De verzekeraar analyseerde tussen 2015 tot 2020 1.736 cyber gerelateerde verzekeringsclaims, de kosten van deze claims bedroegen maar liefst 660 miljoen euro. Volgens de verzekeraar kwamen de claims met name voort uit ransomware- en DDoS aanvallen.

Lees meer »