Stelling: Een online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters?!

Gepubliceerd op 1 december 2021 om 07:00

De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma besloot afgelopen vrijdag een 17-jarige jongen die ervan wordt verdacht dat hij op sociale media opriep tot rellen (digitaal opruiing) in Utrecht een online gebiedsverbod op te leggen, maar is dit juridisch wel houdbaar en wenselijk?

Offline gebiedsverbod

Het offline gebiedsverbod kennen we: dat betekent dat je van de overheid niet op een bepaalde locatie mag zijn. Doe je dit toch, dan hangen er geldboetes en andere straffen boven het hoofd. Hetzelfde geldt voor een online gebiedsverbod, al heeft dat niet zozeer te maken met een fysieke locatie, maar met de hele online omgeving.

Online gebiedsverbod

Een zeventienjarige die via WhatsApp berichten verspreidde waarin hij mensen opriep om rellen te starten in Utrecht, heeft zo’n online gebiedsverbod gekregen. Hij mag niet alleen in WhatsApp geen opruiende berichten meer sturen, hij mag het ook niet op de rest van het internet. Doet hij dat toch wel? Dan kost dat hem 2.500 euro. De gemeente Utrecht wil de bron van de wanorde graag gericht aanpakken en denkt dat dat zo lukt.

Het online gebiedsverbod is vrij nieuw en kan worden opgelegd door burgemeesters. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor het voorkomen van openbare-ordeverstoringen. In eerste instantie kozen burgemeesters er vaak voor om van tevoren bij de organisator aan te geven dat het niet oké was wat iemand van plan was en dreigde de gemeente met straffen. Dit bleek een succesvolle interventie, maar zeker in het licht van coronamaatregelen en de felle oproer die hieruit voorkomt, kiezen gemeenten er nu dus ook voor om een online gebiedsverbod op te leggen.

Het betekent in het geval van de Utrecht-rellen dat de jongeman nog wel WhatsApp mag gebruiken en de rest van het internet en apps, maar zodra hij dit inzet om mensen te beïnvloeden om te gaan rellen, krijgt hij die boete van 2.500 euro. Een logische keuze, zo’n algeheel online gebiedsverbod: kies je er immers voor om hem WhatsApp te verbieden, dan zou hij op Telegram verder kunnen gaan met zijn door de gemeente ongewenste gedrag.

Eerste keer

Het is de eerste keer dat burgemeester Dijksma een dergelijk online gebiedsverbod oplegt. "We zien steeds vaker online oproepen die leiden tot wanordelijkheden en rellen. Met deze gerichte interventie pakken we dit gedrag bij de bron aan", zo stelt ze.

Maar volgens advocaat Boumanjal is de maatregel 'creatief' maar juridisch niet houdbaar. "Burgemeester Dijksma gaat over de openbare orde binnen haar eigen stad", laat hij tegenover het AD weten. "Maar zo’n online verbod gaat heel ver en haar jurisdictie te buiten, als je het mij vraagt. Zeker als meetelt dat je verworven grondrechten en vrijheden aan banden gaat leggen, terwijl er nog geen rechterlijke uitspraak is en de uitlatingen via het reguliere strafrecht zijn aan te pakken."

Ook heeft de advocaat vragen over hoe de gemeente het online gebiedsverbod handhaaft. "Wordt zijn ip-adres in de gaten gehouden, of wordt er gekeken op welke websites deze jongen komt? Welke platformen hij gebruikt? Dat lijkt me al snel in strijd met de privacyregels die er zijn." De gemeente laat daarop weten dat het gedrag van de jongen binnen de kaders van de wet in de gaten wordt gehouden.

Schadeclaim tot gevolg

Het kan ook veel verder gaan, zo ondervonden de makers van de game Roblox. Hierin zat YouTuber Ruben Sim juist online enorm te rellen. Denk aan racistische uitspraken, online pesterij, foto’s van Hitler en seksuele intimidatie, allemaal binnen een gameplatform waarop veel kinderen actief zijn. Het evenement Roblox Developers Conference moest zelfs stilgelegd worden door de vele dreigementen die de man online stuurde.

De politie moest eraan te pas komen en uiteindelijk heeft het grote invloed gehad op het gevoel van veiligheid van de mensen die bijdroegen aan de conferentie. Roblox klaagt Ruben Sim nu aan voor een bedrag van 1,6 miljoen dollar, omdat deze man het het leven van veel Roblox-spelers en -makers zo zuur maakt. Er is nog geen uitspraak gedaan, maar het wil wel zeggen dat online uitspraken niet minder zwaar worden aangerekend als de dingen die je offline zegt.

Online voelt anders

Hoewel voor veel mensen de online wereld soms als een ander gebied voelt, is het toch echt deel van het echte leven en wordt wangedrag dus ook echt berecht. Aan de andere kant is juist dat online leven zo groot dat zo’n online gebiedsverbod moeilijk te controleren is. Op dit moment is het nog een in ontwikkeling zijnde manier voor de overheid om relschoppers in te perken, dus het kan er over een jaar zomaar anders uitzien. Hoe, dat zal waarschijnlijk samenhangen met hoe meetbaar iemands online gedrag nu werkelijk is.

Poll

Online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters

Bekijk resultaten

Bron: anoniem, twitter.com, ad.nl, security.nl, dutchcowboys.nl

Wat is digitale opruiing 》

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

Overzicht cyberaanvallen week 46-2021

De Conti-ransomwaregroep "verdiende" sinds juli van dit jaar zeker 25,5 miljoen dollar, cyberaanval op Heijmans hackers proberen 1300 accounts te kraken en Russische ransomware bendes gaan samenwerken met Chinese hackers. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 184 week 46-2021

Geldezels prooi voor de politie en de georganiseerde misdaad, onbewust kwaadwillenden toegang geven tot je privégegevens ‘Assisted selfie fraude’ en terroristen gebruiken sociale media en het darkweb om te radicaliseren, te rekruteren en aan te zetten tot geweld. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 184.

Lees meer »

Phishing, nepshop en fraude meldingen week 46-2021

Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.

Lees meer »

Aanhouding 20 jarige te koppelen aan meer dan 100 cybercrime zaken

Met de aanhouding van een 20-jarige man uit Den Haag denkt de recherche meer dan honderd oplichtingszaken te hebben opgelost. Er is tussen 26 november 2020 en 21 september 2021 bijna 30.000 euro gestolen van rekeningen van slachtoffers via de zogenoemde Tikkie-fraude en 1 cent-methode. De verdachte wordt vrijdag 19 november voorgeleid bij de rechter-commissaris.

Lees meer »

“De daders van phishing zijn vaak jong, hanteren steeds slimmere methoden en spelen in op de actualiteit”

De schade als gevolg van phishing en bankhelpdesk fraude neemt toe, meldde De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) gisteren. De daders van phishing zijn vaak jong, hanteren steeds slimmere methoden en spelen in op de actualiteit. Zo hoorde op 12 november een 22-jarige verdachte van phishing voor de Amsterdamse rechtbank een straf van drie jaar cel tegen zich eisen. Hij lichtte zijn slachtoffers op door zich voor te doen als een medewerker van WoningNet.

Lees meer »

Voorkom hacking met een ‘Security key’ als Tweestapsverificatie

Internetcriminelen bedenken telkens wat nieuws om achter jouw persoonsgegevens te komen. Gelukkig wordt er ook vaak weer iets bedacht om jezelf te beschermen, zoals het inmiddels bekende Tweestapsverificatie. Maar met een zogeheten security key kun je jouw gegevens nóg beter beschermen. We leggen uit hoe het werkt en hoe jij zo’n fysieke beveiligingssleutel kunt gebruiken.

Lees meer »

Geldezels prooi voor de politie en de georganiseerde misdaad

De politie heeft de afgelopen maanden verspreid door heel Nederland 14 zogeheten geldezels aangehouden. Dit zijn personen, vaak kwetsbare jongeren, die hun bankrekening ter beschikking stellen aan criminelen. Tegen twaalf van hen is een dossier opgemaakt en doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie. De officier van justitie bepaalt of ze vervolgd worden. Dat schrijft de politie op haar website.

Lees meer »