De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Betaal je aan ransomware criminelen, dan komen ze bijna altijd terug
Ransomware-aanvallen blijven de krantenkoppen halen, en met goede reden: gemiddeld is er elke 11 seconden een nieuwe ransomware-aanval, en de verliezen voor organisaties door ransomware-aanvallen zullen naar verwachting oplopen tot $ 20 miljard in de loop van 2021, na een recordtoename van verliezen van meer dan 225% in 2020. Maar wat zijn de werkelijke kosten voor bedrijven die zijn getroffen door een ransomware-aanval?
Sterke toename in hoeveelheid RDDoS aanvallen
Link11 IT-beveiligingsprovider kondigt vandaag aan dat het Security Operations Center (LSOC) een sterke toename ziet in de hoeveelheid ransom distributed denial of service (RDDoS of RDoS) aanvallen. Bedrijven uit allerlei verschillende sectoren ontvangen afpersingsmails van Fancy Lazarus. In mail eist de hackersgroep 2 Bitcoins (ongeveer 66.000 euro): "It's a small price for what will happen when your whole network goes down. Is it worth it? You decide!” Tot nu toe heeft LSOC meldingen ontvangen van RDoS-aanvallen uit de VS, Canada en verschillende Europese landen.
Ondernemers onderschatten het risico van cybercrime
De kosten van cyberaanvallen zijn vorig jaar geëxplodeerd. Vooral sectoren die sterk inzetten op digitale dataverwerking en communicatie, zoals de industrie, de retail en de zorg, blijken kwetsbaar. Diefstal van data en het gijzelen van systemen nemen hals over kop toe. Ondanks deze toegenomen dreiging blijft de risicoperceptie van cybercrime onder ondernemers laag.
Verlies controle lokale netwerkomgeving door routers
Thuis- en SOHO-routers zijn vaak onveilig, maar bedrijven kunnen zich tegen aanvallen via de routers van thuiswerkers beschermen.
Aantal brute-force aanvallen gericht op RDP in Nederland meer dan verdubbeld
Cybersecurity bedrijf ESET heeft haar eerste Threat Report van 2021 gepubliceerd. Het Threat Report, dat het huidige dreigingslandschap in kaart brengt op basis van belangrijke statistieken van detectiesystemen en opmerkelijke voorbeelden van cybersecurity-onderzoek, kijkt naar het eerste trimester van 2021 en toont ook Nederlandse statistieken en trends.
WhatsApp fraude komt veelvuldig voor in Nederland
WhatsApp fraude bestaat nog niet als zelfstandige fraudevorm in de slachtoffer enquêtes. Dus het zicht op het slachtofferschap daarvan is beperkt. De Haagse Hogeschool heeft nu in samenwerking met I&O Research de omvang en gevolgen voor slachtoffers in kaart gebracht. 15 procent van de bevolking komt ermee in aanraking. Het treft vooral ouderen.
Overzicht cyberaanvallen week 23-2021
Vleesverwerker JBS betaalde ransomwaregroep 11 miljoen dollar losgeld, hackers maken inbreuk op gaming gigant Electronic Arts en stelen broncode van games en nieuwe RaaS ontdekt op het darkweb genaamd HimalayA. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
CZ betalingsherinnering is phishing!
Op moment van schrijven krijgen we veel vragen binnen op Cybercrimeinfo.nl over een betaling herinneringsmail van CZ. Deze is niet verstuurt door CZ, al lijkt dit wel! Cybercriminelen hengelen naar je logingegevens van je bank, om vervolgens je rekening te plunderen.
Cybercrime nieuwsbrief 162 week 23-2021
38 geldezels aangehouden, operatie Trojan Shield groot succes 800 aanhoudingen en 8 jaar cel geëist voor deelneming aan IS en drugshandel via Darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 162.
Datalek nieuws en overzicht week 23-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Digitale fraude, oplichting meldingen week 23-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
8 jaar cel geëist voor deelneming aan IS en drugshandel via Darkweb
Het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie (OM) heeft gisteren in de rechtbank Rotterdam acht jaren gevangenisstraf en de oplegging van een GVM-maatregel geëist tegen een 35-jarige man uit Utrecht. Hij heeft zich volgens het OM schuldig gemaakt aan deelneming aan de terroristische organisatie Islamitische Staat, het versturen van hard- en softdrugs via de post, drugshandel via het Darkweb en het opzoeken en bekijken van kinderporno op het Darkweb.