De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Servers botnet offline
De politie heeft vijf servers offline gehaald die gebruikt werden voor de aansturing van een versie van een zogenoemd botnet. De hardware is in beslag genomen en de bedrijfsvoering stilgelegd. Een 24-jarige man uit Veendam en een 28-jarige man uit Middelburg zijn dinsdagavond aangehouden. Zij worden onder andere verdacht van computervredebreuk (hacking) en het verspreiden van malware.
Evenement: Ik ben toch niet hack!?
De Nederlandse economie lijdt inmiddels meer dan 10 miljard (!) euro schade per jaar door cybercrime. Steeds meer Nederlanders worden slachtoffer en het is een kwestie van tijd voordat het ook jou raakt. Wil jij weerbaarder worden tegen cybercrime en verantwoordelijkheid nemen voor je eigen digitale veiligheid?
Nieuwsbrief 73 (week 39-2019) #CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
#CCINL | "Samen voor veiligheid”
PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 39-2019
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Datalek overzicht week 39-2019
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
'Darkweb Bunker' opgerold door Politie diensten
Bij het oprollen van een 'bulletproofhoster' in een oude NAVO bunker nabij Koblenz zijn diverse Nederlanders gearresteerd. Ook de 59-jarige hoofdverdachte is een Nederlander.
Gemeente Lochem door oog van de naald bij HACK
De gemeente Lochem is begin juni door het oog van de naald gegaan bij een hack. Die had volgens deskundige Brenno de Winter de gemeente tonnen kunnen kosten.
Online veiligheid? Ruim 70 procent van de Nederlanders is wel eens slachtoffer geweest van Cybercrime
Nederlanders maken zich meer zorgen over hun digitale veiligheid op de werkvloer dan een aantal jaren geleden. Dat blijkt uit het Cybersecurity Bewustzijnsonderzoek 2019 dat is uitgevoerd in opdracht van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en Alert Online. Thuis nemen de beveiligingszorgen juist af.
Heb jij iets te verbergen?
‘Het gaat om jouw vrijheid. Mensen die weten dat ze (misschien) bekeken worden, gedragen zich anders dan mensen die weten dat ze niet bekeken worden.’
Digitale veiligheid slimme consumentenapparaten (IoT) niet op orde
De digitale veiligheid van veel consumentenapparaten die met internet zijn verbonden, het zogenoemde 'Internet-of-Things' (IoT) is niet op orde. Vooral slim speelgoed (‘connected toys’) en babyfoons scoren slecht. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van Agentschap Telecom.
Vijf grote kinderpornonetwerken zijn verdwenen van het Darkweb
Het is onduidelijk wat er is gebeurd met de netwerken, waar veel beelden werden gedeeld waarop specifiek Nederlandse kinderen worden misbruikt.
Concertgangers opgelicht met nepmails Ticketswap
Toename van fraude bij de aanschaf van tickets voor evenementen of concerten waarbij oplichters de naam van 'Ticketswap' misbruiken. Ticketswap is een online platform waar mensen hun toegangskaarten kunnen verkopen of kopen.