Het aantal malwarebesmettingen op eindpoints oversteeg in Q3 van 2021 al het totale volume van 2020. Ook het aantal zero-day-aanvallen met malware dat binnenkomt via versleutelde verbindingen is gestegen.
Dat concludeert WatchGuard Technologies in de nieuwste editie van het Internet Security Report. Het Internet Security Report informeert organisaties over het actuele dreigingslandschap en draagt best practices voor IT-beveiliging aan.
Malware via versleutelde verbindingen
Steeds vaker kwam malware binnen via versleutelde verbindingen. In Q3 ging het om een stijging van 31,6% naar 47% van de gevallen. Vaak ging het om niet-gerichte, eenvoudige malware-aanvallen. Toch is het zorgwekkend, want volgens WatchGuard controleren veel organisaties niet wat er via versleutelde verbindingen binnenkomt.
Niet-gepatchte kwetsbaarheden in oudere software zijn voor aanvallers nog altijd een welkome ingang. Toch verschuift de focus steeds vaker naar misbruik van nieuwere kwetsbaarheden. Dat komt omdat veel gebruikers zijn overgestapt naar nieuwe Windows- en Office-varianten.
In Q3 kwam CVE-2018-0802 op nummer 6 binnen in de top 10 van WatchGuard's lijst van gateway-antivirus-malware. Deze maakt gebruik van een kwetsbaarheid in Equation Editor in Microsoft Office. In het voorgaande kwartaal kwam deze al in de lijst van meest verspreide malware voor. Bovendien kwamen twee Windows-code-injectoren (Win32/Heim.D en Win32/Heri) respectievelijk binnen op nummer 1 en 6 van de lijst met meest gedetecteerde malware.
VS het vaakst slachtoffer
Het overgrote deel van de netwerkaanvallen was in het derde kwartaal gericht op Noord- en Zuid-Amerika (64,5%), tegenover Europa (15,5%) en APAC (20%).
Na achtereenvolgende kwartalen van groei met meer dan 20% heeft WatchGuard's Intrusion Prevention Service (IPS) in het derde kwartaal ongeveer 4,1 miljoen unieke netwerkexploits gedetecteerd. De daling van 21% bracht de volumes terug op het niveau van het eerste kwartaal, dat nog steeds hoog was in vergelijking met het voorgaande jaar. De verschuiving betekent niet noodzakelijk dat de aanvallers het laten afweten. Zo verleggen ze hun aandacht mogelijk naar meer gerichte aanvallen.
Aan het einde van het derde kwartaal detecteerden de systemen van WatchGuard al 10% meer aanvalscripts dan in heel 2020. In dat jaar was er al een toename van 666% ten opzichte van het jaar daarvoor.
In hybride werkomgevingen is een sterke perimeter niet langer voldoende om bedreigingen tegen te houden. Zelfs hackers met beperkte vaardigheden kunnen doorgaans een malware-payload volledig uitvoeren met scriptingtools zoals PowerSploit, PowerWare en Cobalt Strike. Deze aanvallen komen ongezien langs basale endpointdetectie.
Zelfs veilige domeinen worden gehackt
Door een protocolfout in het Exchange Server Autodiscover-systeem van Microsoft konden aanvallers domeinreferenties verzamelen en verschillende als veilig te boek staande domeinen compromitteren. In totaal blokkeerden WatchGuard Fireboxes in het derde kwartaal 5,6 miljoen schadelijke domeinen, waaronder verschillende nieuwe malwaredomeinen die software proberen te installeren voor cryptomining, keyloggers en remote access trojans (RAT's).
Ook phishingdomeinen die zich voordoen als SharePoint-sites om Office365-inloggegevens te verzamelen werden vaak opgemerkt. Hoewel het aantal geblokkeerde domeinen met 23% is gedaald ten opzichte van het vorige kwartaal, is het nog steeds vele malen hoger dan het niveau van het vierde kwartaal van 2020 (1,3 miljoen). Dit benadrukt dat organisaties zich moeten concentreren op het up-to-date houden van servers, databases, websites en systemen met de nieuwste patches om zo de aanvalsmogelijkheden te beperken.
Na een sterke daling in 2020 bereikten de ransomware-aanvallen tegen eind september 105% van het volume van 2020. Dat percentage komt waarschijnlijk op 150% uit, zodra de gegevens van het volledige jaar 2021 zijn geanalyseerd. Ransomware-as-a-service zoals REvil en GandCrap verlagen de lat voor criminelen met weinig of geen coderingsvaardigheden. Deze services leveren de infrastructuur en de malware-payloads voor wereldwijde aanvallen in ruil voor een percentage van het losgeld.
Kwetsbaarheid van digitale supplychain
Begin juli 2021 rapporteerden tientallen organisaties ransomware-aanvallen gericht op hun endpoints. Aanvallers maakten gebruik van de REvil ransomware-as-a-service (RaaS)-organisatie. Bij de aanvallen werd misbruik gemaakt van drie zero-day kwetsbaarheden in Kaseya VSA Remote Monitoring and Management (RMM), waaronder CVE-2021-30116 en CVE-2021-30118. Zo’n 1500 organisaties en mogelijk miljoenen endpoints werden getroffen. Uiteindelijk wist de FBI de servers van REvil te compromitteren. Een paar maanden later kregen zij de decryptiesleutel in handen.
De aanval toont de noodzaak van proactieve securitymaatregelen aan. Denk aan regelmatige patches en updates, het toepassen van zero-trust en het principe van 'least privilege' voor toegang tot leveranciers. Alleen zo kunnen zij de impact van aanvallen op de toeleveringsketen minimaliseren.
Langetermijnstrategie
"Terwijl het totale volume van netwerkaanvallen in het derde kwartaal licht kromp, steeg de malware per apparaat voor het eerst sinds het begin van de pandemie", aldus Corey Nachreiner, chief security officer bij WatchGuard. "Het is belangrijk dat organisaties verder kijken dan de korte-termijn ups en downs en de seizoensgebondenheid van specifieke statistieken en zich richten op aanhoudende en zorgwekkende trends die van invloed zijn op hun beveiligingsbeleid. Een belangrijk voorbeeld is het toenemend gebruik van versleutelde verbindingen voor het leveren van zero days."
Het Internet Security Report van WatchGuard is gebaseerd op geanonimiseerde data van tienduizenden WatchGuard-appliances overal ter wereld. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Bron: watchguard.com, dutchitchannel.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Actuele aanvallen overzicht per dag
Meer rapporten bekijken of downloaden
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer nieuws over malware
Onderzoekers waarschuwen voor nieuwe malware op Android-telefoons
Onderzoekers van cyber-beveiligingsbedrijf 'Cybereason' waarschuwen voor nieuwe malware die toeslaat op Android-devices. Het probeert inloggegevens van bank- en betalingsapps te onderscheppen.
Neppe VPN-sites verspreiden malware
Cybercriminelen proberen met een nieuwe aanvalscampagne gebruikers te misleiden tot het downloaden en installeren van malware. Deze is vermomd als een legitieme VPN-client.
Malware besmet iPhones en steelt Signal- en ProtonMail-data
Onderzoekers hebben in de eerste maanden van dit jaar malware ontdekt die ongepatchte iPhones en iPads infecteert en vervolgens data van onder andere chatapplicatie Signal en maildienst ProtonMail steelt. Het gaat om een zogeheten drive-by download, zo meldt securitybedrijf Volexity. Alleen het bezoeken van een gecompromitteerde website met een toestel dat op iOS 12.3, 12.3.1 en 12.3.2 draait is voldoende om met de malware besmet te raken. Er is geen verdere interactie van gebruikers vereist.
IT-gigant slachtoffer van ransomware aanval 'Maze'
IT bedrijf 'Cognizant' heeft bevestigd dat het bedrijf is getroffen door een ransomware aanval. Het Fortune 500-bedrijf heeft nog maar weinig vrijgegeven over het incident.
FBI: criminelen versturen USB-sticks met malware
De FBI heeft organisaties gewaarschuwd voor criminelen die malafide usb-sticks via de post rondsturen en malware installeren. In sommige gevallen worden ook cadeaubonnen of teddyberen meegestuurd. Onlangs waarschuwde ook al een securitybedrijf dat het een aanval had ontdekt waarbij er een usb-stick naar een bedrijf was gestuurd.
Malware in tal van apps voor kinderen
Er zullen hoogstwaarschijnlijk een aantal gevaarlijke apps op je mobiele telefoon geïnstalleerd zijn die malware bevatten. Het gaat hierbij voornamelijk om apps voor kinderen.
FBI "Groot aantal ziekenhuizen wereldwijd besmet met malware"
Een groot aantal ziekenhuizen wereldwijd is met malware besmet geraakt, zo stelt de FBI.
Mail met bijlage over Corona is malware
Cybercriminelen versturen op dit moment e-mails die van een ziekenhuis afkomstig lijken en stellen dat de ontvanger in contact is geweest met iemand die corona heeft.
Malware hackt cybercriminelen
Hackers krijgen een koekje van eigen deeg, zo blijkt uit een recent door security specialist 'Cyberreason' ontdekte malware-campagne. Bekende hackerstools worden gekaapt met de njRat-trojan. De trojan geeft echter niet alleen toegang tot de systemen van hackers, maar ook tot systemen die zij op hun beurt controleren en/of hebben gehackt.
Malware in ontwikkeling die tweede-staps (2FA) code kan stelen
Een nieuwe versie van de 'Cerberus' Android-banktrojan kan eenmalige codes stelen die zijn gegenereerd door de 'Google Authenticator-app' en 2FA-beveiligde accounts omzeilen.
Utrechtse Malware maker mogelijk 1,5 jaar achter tralies
Een 21-jarige student informatiekunde uit Utrecht is aangeklaagd voor het ontwikkelen en verkopen van macro-malware en het in bezit hebben van tientallen gestolen creditcardgegevens. Volgens het Openbaar Ministerie ontwikkelde de man de macrobuilders 'Rubella', 'Catan' en 'Dryad'.
Mac (Apple) wordt een steeds populairder doelwit voor hacking
Mac wordt een steeds populairder doelwit voor hackers. Het aantal aanvallen gericht op macOS zou het afgelopen jaar meer dan verdubbeld zijn en steekt zelfs voor het eerst het aantal Windows-bedreigingen voorbij.