Stel je voor dat al je data en activiteiten 24/7 via je computer of smartphone in de gaten worden gehouden zonder dat je het doorhebt. Vreselijk, toch? Het klinkt misschien als een plot uit een spionagefilm, maar helaas is 'spyware' vandaag de dag een groot probleem waar veel mensen mee te maken hebben. Lees hier wat spyware precies is en hoe je het kunt herkennen, verwijderen en voorkomen.
Wat is spyware?
Spyware is een type kwaadaardige software of malware die stiekem op een apparaat wordt geïnstalleerd en alle activiteiten van de gebruiker bijhoudt. Spyware wordt op grote schaal door cybercriminelen gebruikt om persoonlijke informatie, wachtwoorden voor accounts, creditcardgegevens, informatie van identiteitsbewijzen en nog veel meer te verzamelen. Het vervelende van spyware is dat je telefoon gehackt en de spyware geïnstalleerd kan worden zonder dat je het doorhebt. Omdat eenmaal geïnstalleerde spyware verwijderen niet altijd makkelijk is, is het belangrijk te weten hoe je de installatie ervan kunt voorkomen.
Welke soorten spyware zijn er?
Spyware komt helaas in veel verschillende soorten en maten voor. We bespreken hier de meestvoorkomende soorten:
- Adware
Adware is een type spyware dat vaak met shareware en andere software gebundeld wordt en zo onbewust door gebruikers wordt gedownload. Dit type spyware wordt vaak gebruikt om internetactiviteiten zoals browsegeschiedenis, zoekvoorkeuren en meer van een gebruiker te volgen. Deze gegevens worden vervolgens voor marketingdoeleinden verkocht aan derde partijen. Daarnaast toont adware vaak vervelende advertenties en pop-ups in de browser.
- Keylogger
Een keylogger houdt de toetsaanslagen op een toetsenbord bij. Deze spyware wordt door cybercriminelen gebruikt om inloggegevens, creditcardgegevens en gevoelige gegevens van gebruikers te stelen. Keyloggers worden daarnaast ook wel eens door ouders gebruikt die de smartphone-activiteit van hun kinderen willen volgen.
- Stalkerware
Stalkerware is een type spyware die een stalker stiekem op het apparaat van een slachtoffer installeert. Meestal moet de stalker fysieke toegang hebben tot het apparaat van het slachtoffer om de software te installeren. Omdat het vaak door jaloerse partners wordt gebruikt, wordt deze software ook wel ‘spouseware’ genoemd.
- Stealware
Stealware is ontwikkeld om te profiteren van online winkels die credits toekennen aan websites die verkeer naar hun productpagina's sturen. Dit type spyware maakt gebruik van HTTP-cookies om de commissie die normaal door de site wordt verdiend, naar een andere website toe te wijzen.
Systeemmonitors
Systeemmonitors is de benaming voor spyware die wordt gebruikt om elke activiteit die op een systeem gebeurt op te slaan. Denk aan toetsaanslagen, e-mails, chatdialogen, telefoongesprekken, geopende programma’s en nog veel meer. Deze informatie wordt naar een derde partij gestuurd die het voor marketing- of andere doeleinden gebruikt. Systeemmonitors kunnen ook gebruikt worden om een systeem te controleren en kwetsbaarheden op te sporen.
Hoe komt spyware op je systeem terecht
Spyware kan op een pc of Mac, maar ook op iOS- of Android-apparaten geïnstalleerd worden. Hoewel Windows-apparaten er gevoeliger voor zijn, slagen hackers er steeds beter in om het besturingssysteem van Apple binnen te dringen. Spyware verstopt zich meestal in een andere toepassing of bestand en wordt zo onbewust door gebruikers gedownload. Dit zijn de meest voorkomende manieren waarop dit gebeurt:
- Door het downloaden van bestanden van onbetrouwbare of onbekende bronnen;
- Door het openen van e-mailbijlages van een afzender die je niet herkent;
- Door het illegaal downloaden van muziek, video, games en e-books;
- Door op online advertenties te klikken of een bericht in een pop-up te accepteren zonder de inhoud goed gelezen te hebben.
Hoe kan je Spyware herkennen
Spyware verstopt zich vaak goed, waardoor het moeilijk vindbaar is. Er zijn echter wel een paar tekenen die erop wijzen dat je computer of smartphone is geïnfecteerd:
- Je systeem werkt opeens langzamer;
- Je wordt gebombardeerd met pop-ups;
- Je hebt opeens nieuwe toolbars en een nieuwe startpagina, maar herinnert je niet deze te hebben geïnstalleerd;
- Je merkte een onverklaarbare stijging van datagebruik of bandbreedte op;
- Het inloggen op beveiligde sites lukt niet altijd goed (als inloggen pas bij de tweede poging lukt, kan dit betekenen dat de eerste poging via een vervalste browser liep en het wachtwoord aan een derde partij is doorgegeven).
Spyware verwijderen
Spyware verwijderen is meestal niet zo eenvoudig, omdat het zich vaak goed verstopt. Veel spyware heeft bovendien een zogenaamde ‘resurrectie-functie’ ingebouwd. Dat betekent dat het zichzelf opnieuw download als je het probeert te verwijderen terwijl je met het internet verbonden bent.
De volgende tips zullen je helpen om spyware van je iPhone, Anroid-smartphone en computer te verwijderen:
-
Maak het rooten of jailbreaken van je smartphone ongedaan
Veel spyware vereist dat je Android telefoon geroot of je iPhone gejailbreakt is om goed te werken. Door dit ongedaan te maken, kun je spyware onklaar maken;
-
Verwijder spyware in de veilige modus op je Android-smartphone.
Zo zorg je ervoor dat de spyware niet meer actief is en je apparaat geen verbinding heeft met het internet, waardoor het zichzelf opnieuw kan installeren;
-
Gebruik betrouwbare antivirus- en antimalwaresoftware om spyware te voorkomen en te herkennen.
Deze software kan ook spyware verwijderen. Pas echter op: veel apps die zeggen spyware te verwijderen, bevatten zelf spyware. Let op recensies en download software altijd van een betrouwbare bron;
-
Zet je systeem terug naar de fabrieksinstellingen
Een fabrieksreset verwijdert gegevens en gedownloade programma’s en zet je systeem terug naar de oorspronkelijke staat. Het is belangrijk om een back-up van je gegevens te maken, zodat je deze niet kwijtraakt.
Bron: nordvpn.com
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer malware nieuws
Is de ‘NewProfilePic-app’ Russische malware?
De app 'New Profile Pic' staat zowel in de Apple App Store als in de Google Play Store op nummer één in de ranglijst van de populairste, meest gedownloade apps. Daarmee is de app momenteel dus populairder dan apps als Instagram, TikTok, Snapchat, YouTube en Messenger. Maar om deze app is momenteel het één en ander te doen: zo gaat het gerucht dat de app in werkelijkheid malware bevat van Russische makelij, dat gebruikers van de app slachtoffer worden van oplichting én dat de app data doorsluist naar het Kremlin. Hoe zit dat? In dit artikel leggen we het uit.
Hoe werkt de Apple, Google en Samsung Pay oplichtingstruc?
Oplichting via Apple Pay? Het kan! Criminelen zijn er namelijk in geslaagd om creditcardfraude via Apples betaaldienst te plegen. Ook Google Pay en Samsung Pay zijn kwetsbaar. De truc werkt via malware en vooralsnog zijn er geen Nederlandse slachtoffers bekend.
‘Pegasus spyware’ we horen er steeds meer over, maar wat is het?
Je moet er niet aan denken: iemand kan op afstand alle inhoud van je smartphone meelezen. Zonder dat je iets merkt en zonder dat je er iets tegen kunt doen. Een groot datalek verklapte het bestaan van dit soort malware: Pegasus. Waarbij de controverse vooral zit in het feit dat de surveillancemalware vooral gebruikt werd door overheden.
IsaacWiper en HermeticWizard: De malware combineert dus een wiper met ransomware en een worm
Het beveiligingsbedrijf ESET heeft meerdere types wiper-malware gevonden in Oekraïense systemen. Wiper-malware is een type malware dat schade aanricht aan een systeem, zichzelf vervolgens verwijdert en zijn sporen uitwist. Het idee is dat onderzoekers de malware dan niet kunnen vinden of kunnen herleiden tot een bron.
Stijging van ruim 47 procent met nieuwe malware
Er komen steeds meer verschillende soorten malware samples op de markt blijkt uit een analyse van G DATA CyberDefense. In totaal werden er vorig jaar meer dan 23,7 miljoen verschillende soorten malware samples geïdentificeerd. Dit staat gelijk aan bijna 65.000 nieuwe varianten malware per dag, oftewel 45 nieuwe aanvalsvectoren per minuut. Vergeleken met 2020 is dit een stijging van ruim 47 procent.
Toename gebruik van versleutelde verbindingen voor het afleveren van zerodays en malware
Het aantal malwarebesmettingen op eindpoints oversteeg in Q3 van 2021 al het totale volume van 2020. Ook het aantal zero-day-aanvallen met malware dat binnenkomt via versleutelde verbindingen is gestegen.
Hoe een valse reboot aanval voet aan de grond krijgt in het besturingssysteem van een smartphone
Om er absoluut zeker van te zijn dat uw telefoon u niet trackt of gesprekken afluistert, kunt u hem uitzetten. Dat lijkt logisch, want op die manier kan uw telefoon niets doen, zelfs niet als de telefoon geïnfecteerd is met ernstige spyware.
De wederopstanding van Emotet malware
Emotet is sinds vorige week weer actief en beveiligingsexperts vrezen voor een wederopstanding. De komende tijd kunnen we een forse toename aan spam en phishingmails verwachten. Onderzoekers zijn bang dat er wereldwijd honderdduizenden nieuwe slachtoffers gaan vallen.
Telefoonrekening duurder? Malware koppelt abonnement aan telefoonnummer
Een nep-foto-editor, camerafilter, games en andere apps die worden gepromoot via Instagram- en TikTok-kanalen.
Hypes die worden uitgebuit
Cybercriminelen profiteren van hypes zoals Pokémon en momenteel Squid Game om malware in omloop te brengen. Vorige week werd bekend dat er malware was gevonden in de Google Play Store, vermomd als een Squid Game wallpaper-app. Dit is niet de eerste keer; oplichters maken vaker gebruik van de populariteit van virale hits om schadelijk bestanden over te dragen.
Alarmerende stijging van het aantal aanvallen met ransomware en fileless malware
"De overgrote meerderheid (91,5%) van de malware vindt zijn weg naar bedrijfsnetwerken via verbindingen met https-versleuteling."
Veel smartphones worden momenteel aangevallen
De laatste dagen maken veel Nederlanders melding van vreemde sms'jes. Er gaan twee varianten rond: de eerste variant gaat over 'gemiste oproepen en achtergelaten voicemailberichten', de tweede over 'pakketten die niet konden worden bezorgd'. De spelling van de sms'jes laat in beide gevallen vaak te wensen over, er wordt verwezen naar willekeurige, vage links én er staan vaak onlogische karakterreeksen in de tekst. Wat is dat precies? Wat zit erachter? En is er sprake van malware of oplichting?