Stel je voor dat al je data en activiteiten 24/7 via je computer of smartphone in de gaten worden gehouden zonder dat je het doorhebt. Vreselijk, toch? Het klinkt misschien als een plot uit een spionagefilm, maar helaas is 'spyware' vandaag de dag een groot probleem waar veel mensen mee te maken hebben. Lees hier wat spyware precies is en hoe je het kunt herkennen, verwijderen en voorkomen.
Wat is spyware?
Spyware is een type kwaadaardige software of malware die stiekem op een apparaat wordt geïnstalleerd en alle activiteiten van de gebruiker bijhoudt. Spyware wordt op grote schaal door cybercriminelen gebruikt om persoonlijke informatie, wachtwoorden voor accounts, creditcardgegevens, informatie van identiteitsbewijzen en nog veel meer te verzamelen. Het vervelende van spyware is dat je telefoon gehackt en de spyware geïnstalleerd kan worden zonder dat je het doorhebt. Omdat eenmaal geïnstalleerde spyware verwijderen niet altijd makkelijk is, is het belangrijk te weten hoe je de installatie ervan kunt voorkomen.
Welke soorten spyware zijn er?
Spyware komt helaas in veel verschillende soorten en maten voor. We bespreken hier de meestvoorkomende soorten:
- Adware
Adware is een type spyware dat vaak met shareware en andere software gebundeld wordt en zo onbewust door gebruikers wordt gedownload. Dit type spyware wordt vaak gebruikt om internetactiviteiten zoals browsegeschiedenis, zoekvoorkeuren en meer van een gebruiker te volgen. Deze gegevens worden vervolgens voor marketingdoeleinden verkocht aan derde partijen. Daarnaast toont adware vaak vervelende advertenties en pop-ups in de browser.
- Keylogger
Een keylogger houdt de toetsaanslagen op een toetsenbord bij. Deze spyware wordt door cybercriminelen gebruikt om inloggegevens, creditcardgegevens en gevoelige gegevens van gebruikers te stelen. Keyloggers worden daarnaast ook wel eens door ouders gebruikt die de smartphone-activiteit van hun kinderen willen volgen.
- Stalkerware
Stalkerware is een type spyware die een stalker stiekem op het apparaat van een slachtoffer installeert. Meestal moet de stalker fysieke toegang hebben tot het apparaat van het slachtoffer om de software te installeren. Omdat het vaak door jaloerse partners wordt gebruikt, wordt deze software ook wel ‘spouseware’ genoemd.
- Stealware
Stealware is ontwikkeld om te profiteren van online winkels die credits toekennen aan websites die verkeer naar hun productpagina's sturen. Dit type spyware maakt gebruik van HTTP-cookies om de commissie die normaal door de site wordt verdiend, naar een andere website toe te wijzen.
Systeemmonitors
Systeemmonitors is de benaming voor spyware die wordt gebruikt om elke activiteit die op een systeem gebeurt op te slaan. Denk aan toetsaanslagen, e-mails, chatdialogen, telefoongesprekken, geopende programma’s en nog veel meer. Deze informatie wordt naar een derde partij gestuurd die het voor marketing- of andere doeleinden gebruikt. Systeemmonitors kunnen ook gebruikt worden om een systeem te controleren en kwetsbaarheden op te sporen.
Hoe komt spyware op je systeem terecht
Spyware kan op een pc of Mac, maar ook op iOS- of Android-apparaten geïnstalleerd worden. Hoewel Windows-apparaten er gevoeliger voor zijn, slagen hackers er steeds beter in om het besturingssysteem van Apple binnen te dringen. Spyware verstopt zich meestal in een andere toepassing of bestand en wordt zo onbewust door gebruikers gedownload. Dit zijn de meest voorkomende manieren waarop dit gebeurt:
- Door het downloaden van bestanden van onbetrouwbare of onbekende bronnen;
- Door het openen van e-mailbijlages van een afzender die je niet herkent;
- Door het illegaal downloaden van muziek, video, games en e-books;
- Door op online advertenties te klikken of een bericht in een pop-up te accepteren zonder de inhoud goed gelezen te hebben.
Hoe kan je Spyware herkennen
Spyware verstopt zich vaak goed, waardoor het moeilijk vindbaar is. Er zijn echter wel een paar tekenen die erop wijzen dat je computer of smartphone is geïnfecteerd:
- Je systeem werkt opeens langzamer;
- Je wordt gebombardeerd met pop-ups;
- Je hebt opeens nieuwe toolbars en een nieuwe startpagina, maar herinnert je niet deze te hebben geïnstalleerd;
- Je merkte een onverklaarbare stijging van datagebruik of bandbreedte op;
- Het inloggen op beveiligde sites lukt niet altijd goed (als inloggen pas bij de tweede poging lukt, kan dit betekenen dat de eerste poging via een vervalste browser liep en het wachtwoord aan een derde partij is doorgegeven).
Spyware verwijderen
Spyware verwijderen is meestal niet zo eenvoudig, omdat het zich vaak goed verstopt. Veel spyware heeft bovendien een zogenaamde ‘resurrectie-functie’ ingebouwd. Dat betekent dat het zichzelf opnieuw download als je het probeert te verwijderen terwijl je met het internet verbonden bent.
De volgende tips zullen je helpen om spyware van je iPhone, Anroid-smartphone en computer te verwijderen:
-
Maak het rooten of jailbreaken van je smartphone ongedaan
Veel spyware vereist dat je Android telefoon geroot of je iPhone gejailbreakt is om goed te werken. Door dit ongedaan te maken, kun je spyware onklaar maken;
-
Verwijder spyware in de veilige modus op je Android-smartphone.
Zo zorg je ervoor dat de spyware niet meer actief is en je apparaat geen verbinding heeft met het internet, waardoor het zichzelf opnieuw kan installeren;
-
Gebruik betrouwbare antivirus- en antimalwaresoftware om spyware te voorkomen en te herkennen.
Deze software kan ook spyware verwijderen. Pas echter op: veel apps die zeggen spyware te verwijderen, bevatten zelf spyware. Let op recensies en download software altijd van een betrouwbare bron;
-
Zet je systeem terug naar de fabrieksinstellingen
Een fabrieksreset verwijdert gegevens en gedownloade programma’s en zet je systeem terug naar de oorspronkelijke staat. Het is belangrijk om een back-up van je gegevens te maken, zodat je deze niet kwijtraakt.
Bron: nordvpn.com
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer malware nieuws
Coronavirus-campagnes verspreid Emotet, Malware
Aangezien het coronavirus uit de provincie Wuhan in China nog steeds wijdverbreide angsten wekt over een mondiale volksgezondheidscrisis, zien sommigen een kans in de uitbraak.
Muziek: Artiesten en nummers om malware te verspreiden
Kaspersky-beveiligingstechnologieën ontdekten een toename van 39% van aanvallen (pogingen om kwaadaardige bestanden te downloaden of uit te voeren) onder het mom van het werk van 'genomineerden in 2019, vergeleken met 2018'. Ariana Grande, Taylor Swift en Post Malone waren de favorieten van aanvallers, met deze genomineerden namen die het meest worden gebruikt in 2019 als vermomming voor malware.
Kerstmis malware verspreidt zich snel
Het is tijd voor lelijke kersttruien - en voor lelijke spammails met een kerstthema. Een nieuwe malspam-campagne dumpt een e-mail in uw inbox met 'Christmas Party', 'Christmas Party volgende week', 'Partymenu', 'Vakantieschema' of iets dergelijks. Maar het bijgevoegde Word-document bevat een gevaarlijke malware: de beruchte Trojan-malware van Emotet.
Nepkortingsbonnen McDonalds leiden naar bankmalware
Facebook gebruikers zijn gewaarschuwd voor zogenaamde kortingsbonnen van 'McDonalds' die via het platform worden aangeboden. In plaats van een korting op een Big Mac, wacht er een infectie met bankmalware, die gegevens voor internetbankieren onderschept. Dat meldt antivirusbedrijf ESET.
Bestandloze malware "Campagnes zonder infectie zijn moeilijk te detecteren"
Net zoals criminelen kunnen worden gepakt door vingerafdrukken of DNA op de plaats delict, laten hackers ook sporen achter op geïnfecteerde systemen. Om het bewijs van hun aanvallen te verbloemen, hebben cybercriminelen bestandsloze malware ontwikkeld. Deze schadelijke softwarevariant bestaat slechts als een artefact op het computergeheugen. De infectie of malware plaatst geen uitvoerbare bestanden op de harde schijf van het geïnfecteerde systeem om de detectie van de aanval zo lang mogelijk te verbergen. Verschillende nieuwe campagnes, die gebruikmaken van bestandsloze malware-aanvallen, zijn geanalyseerd door het Zscaler-ThreatlabZ-team.
Aanvallers blijven gebruikmaken van meer sociale engineering en verfijning
Ondanks een afwezigheid van bijna vier maanden, was de terugkeer van 'Emotet' in de laatste twee weken van september goed voor bijna 12 procent van alle kwaadaardige e-mailvoorbeelden in het derde kwartaal, waardoor miljoenen berichten met kwaadaardige URL's of bijlagen werden afgeleverd, vond Proofpoint.
Chinese hackers richten zich op sms-berichten met een nieuwe vorm van malware
Aangenomen wordt dat een Chinese, door de staat gesponsorde hackinggroep achter een nieuwe vorm van malware zit die zich richt op sms-berichten op servers van telecommunicatiebedrijven.
Malware apps in Appstore
Hoewel er behoorlijk wat apps bestaan die je leven een stuk spannender en aangenamer maken, zijn er helaas ook applicaties die het tegenovergestelde lijken te doen. Apple‘s App Store treft maatregelen om deze dubieuze apps te weren, maar kan niet voorkomen dat het soms mis gaat. Zo liet de beveiligingsfirma Wandera afgelopen donderdag weten dat zeventien apps in de App Store geïnfecteerd zouden zijn met clicker trojan malware. De geïnfecteerde apps zouden gebruikt worden om advertentiefraude te plegen door veelvuldig verbinding te maken met advertentienetwerken of websites.
Windows- en Mac-gebruikers opgepast met Flash-updates
Gebruikers van Windows en macOS moeten extra alert zijn voor pop-ups van 'Adobe Flash'. Via valse, misleidende notificaties wordt geprobeerd om jouw systeem te infecteren met malware of ransomware.
Nieuwe Malware ATTOR is compleet spionageplatform
Cybersecurity onderzoekers hebben een nieuw malware ontdekt dat onder andere het gebruik van de encryptiesoftware 'TrueCrypt' op besmette systemen monitort. De malware heet 'Attor' en wordt door antivirusbedrijf 'ESET' als een compleet spionageplatform omschreven.
Malware die audio en video opneemt bij bezoek porno-website
Cybersecurity onderzoekers hebben malware ontdekt die audio en video opneemt als de gebruiker van de besmette machine pornosites bezoekt. Het opgenomen materiaal kan mogelijk worden gebruikt om het slachtoffer af te persen (sextortion).
Face-App malafide? Zaklamp-App niet!?
Onlangs werd FaceApp veel besproken op internet, omdat het bedrijf erachter Russisch is en de app toestemming vraagt voor toegang tot onder andere foto's. Het is duidelijk dat FaceApp niet kwaadaardig is, hoewel het geldige privacy kwesties oplevert. Is dit echter een speciaal geval of moeten we ons zorgen maken over alle apps die we gebruiken? Ik heb het niet over stalkerware-apps, maar over de miljoenen schijnbaar onschadelijke apps die te vinden zijn in de Google Play Store.