Slechts 30 procent van de bestuurders uit het midden- en kleinbedrijf zien cybercrime als een groot risico voor de organisatie

Gepubliceerd op 21 september 2022 om 18:30

Bestuurders uit het midden- en kleinbedrijf onderschatten de risicofactoren van ransomware-aanvallen. Daardoor lopen ondernemers onnodig risico om het slachtoffer te worden van hackers of andere cybercriminelen. Een bewustwordingscampagne gericht op het mkb is mogelijk de oplossing om hier iets tegen te doen.

Onderzoek gevaren ransomware aanvallen

Dat concludeert Dialogic in het rapport ‘Verkenning risicofactoren ransomware-aanvallen’. (pdf) Het onderzoeks- en adviesbureau deed in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) onderzoek naar de gevaren van ransomware-aanvallen op het midden- en kleinbedrijf (mkb).

Vrijwel dagelijks komen er berichten voorbij dat hackers een cyberaanval hebben uitgevoerd. De aanvallen op Uber en Rockstar Games zijn slechts twee recente voorbeelden daarvan. Een ransomware-aanval is een specifiek voorbeeld van een cyberaanval. Daarbij dringen kwaadwillenden de interne systemen van een bedrijf binnen om bestanden te versleutelen. Door deze achter slot en grendel te gooien, is het voor medewerkers onmogelijk om hun werk te doen.

Het doel van de aanvallers is om zoveel mogelijk losgeld te verkrijgen: hacktivisme komt slechts sporadisch voor. Bedrijven en organisaties gaven regelmatig gehoor aan het verzoek om losgeld te betalen. Volgens de onderzoekers doen ze dit onder meer uit angst voor reputatieschade, om hoge boetes van de Autoriteit Persoonsgegevens of schadevergoedingen te voorkomen en de bedrijfsvoering niet in gevaar te brengen.

Maatschappelijke gevolgen ransomware aanvallen

Ransomware-aanvallen kunnen ook maatschappelijke gevolgen hebben. Door de koppeling van systemen kan een aanval op één bedrijf impact hebben op de gehele keten en de economie. Een afname in het vertrouwen in de democratische rechtsstaat is volgens de onderzoekers het ergste effect dat een ransomeware-aanval kan hebben.

De gemiddelde losgeldbetaling na een ransomware-aanval bedraagt volgens Dialogic tussen de 50.000 en 500.000 euro. Het totale kostenplaatje ligt in praktijk een stuk hoger: de inhuur van externe beveiligingsdeskundigen, herstelkosten van systemen en misgelopen omzet zijn niet meegenomen in het bedrag.

De onderzoekers wijzen erop dat een ransomware-aanval gericht (spear) of ongericht (spray) kan zijn. Bij een ongerichte aanval maakt het de aanvaller niet uit welke organisatie het slachtoffer wordt. Bij een gerichte aanval heeft een aanvaller een specifieke organisatie in het vizier. Vandaag de dag hanteren hackers een ‘semi-gerichte’ aanval. Als ze toegang hebben tot de systemen van een bedrijf, kijken ze of het de moeite waard is om de cyberaanval voort te zetten. De aanvallers kijken onder meer naar de verwachte omzet, de impact die bedrijfsuitval kan hebben en de hoeveelheid opgeslagen persoonsgegevens.

Sheet uit trainingen cybersecurity Cybercrimeinfo.nl

Waar komen de hackers vandaan die ransomware-aanvallen uitvoeren? Volgens de onderzoekers zijn de daders vaak afkomstig uit landen die voorheen deel uitmaakten van de Sovjet-Unie. Ook landen met offensieve cyberprogramma’s als China, Iran en Noord-Korea verlenen vaak onderdak aan hackers. Sterker nog: deze mogendheden hebben hackers veelal op de loonlijst staan.

Risico's worden onderschat

Volgens de onderzoekers beschouwt slechts 30 procent van de bestuurders uit het mkb cybercrime als een groot risico voor de organisatie. “Dit heeft als gevolg dat er structureel te weinig middelen worden vrijgemaakt voor het weren van ransomware-aanvallen”, zo zegt Dialogic. Ondernemers hebben vaak niet eens oog voor het implementeren van basale veiligheidsmaatregelen. Uit interviews blijkt dat veel bedrijven en organisaties uit het mkb onvoldoende aandacht besteden aan bijvoorbeeld het up-to-date houden van software, het opzetten van een goede back-upstrategie en het monitoren van netwerkactiviteiten.

Hoe kan de politiek het tij keren? Daarvoor hebben de onderzoekers een oplossing bedacht. Het voeren van een bewustwordingscampagne voor bestuurders uit het mkb is volgens hen “een doelmatig en doeltreffend instrument” om de kans op en impact van ransomware-aanvallen te verminderen. De campagne moet confronterende feiten bevatten, zoals de gemiddelde schade die slachtoffers ervaren. Hij moet bestuurders tevens oproepen om eens kritisch stil te staan bij hun eigen situatie.

Verder dient de bewustwordingscampagne concrete handelingsperspectieven te bevatten. Vanwege de heterogeniteit ligt een sectorale aanpak voor de hand. Tot slot moeten bestuurders het idee krijgen dat vergelijkbare organisaties stappen nemen om zich te beschermen tegen ransomware. Goed voorbeeld doet volgen.

“Er zijn uiteraard ook andere mogelijkheden om gedragsverandering en bewustwording te bereiken”, schrijven de onderzoekers. “Zo zou een bepaald niveau van cybersecurity kunnen worden afgedwongen door klanten, leveranciers, verzekeraars of zelfs de overheid. Dit kan gelden voor zowel ICT-dienstverleners als reguliere organisaties.” De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

3275 Verkenning Risicofactoren Ransomware Aanvallen Volledige Tekst
PDF – 1,8 MB 251 downloads

Bron: epository.wodc.nl, vpngids.nl

Hack op netwerk van Belgisch ministerie na twee jaar ontdekt

De zaak kwam aan het licht door de Hafnium-affaire, waarbij (Chinese) hackers computers binnendrongen via veiligheidslekken in Microsoft Exchange. “Omdat ze zo professioneel te werk gaan, wordt al snel gekeken naar grote mogendheden en wordt ook naar China verwezen. Maar dat kan op dit moment niet bevestigd worden", aldus VTM-journalist Julie Colpaert.

Lees meer »

België pakt Cybercrime aan met 'cyberstrategie 2.0'

De opkomst van een steeds digitalere samenleving en het toenemend gebruik van nieuwe technologieën gaan wereldwijd gepaard met meer cyberaanvallen, maar ook, zoals de recente gebeurtenissen nogmaals hebben aangetoond, met steeds uitgebreidere en ernstigere aanvallen.

Lees meer »

Aanhouding in onderzoek naar Remote Access Trojans (RAT’s)

De politie heeft in een onderzoek naar cybercrime een 28-jarige man in Lelystad aangehouden. De man wordt verdacht van het gebruiken van Remote Access Trojans (RAT’s), kwaadaardige software waarmee cybercriminelen computers van slachtoffers kunnen binnendringen en overnemen. Ook heeft de politie twee woningen en een bedrijfspand doorzocht, waarbij administratie, gegevensdragers en twee auto’s in beslag zijn genomen.

Lees meer »

Moet er eerst een ramp gebeuren bij de Rijksoverheid?

Bij elf van de achttien onderzochte overheidsorganisaties is de informatiebeveiliging niet op orde. Over de gehele linie is de stand van informatiebeveiliging niet anders dan in 2019. Toch is er het afgelopen jaar vooruitgang geboekt en hebben organisatie waar de informatiebeveiliging niet op orde was daar werk van gemaakt. Dat heeft er echter niet toe geleid dat tekortkomingen en onvolkomenheden zijn opgelost.

Lees meer »

Cybercrime complexe onderzoeken met 95 procent gegroeid

Afgelopen jaar zat cybercriminaliteit in de lift. Dat heeft ervoor gezorgd dat de politie meer verdachten van WhatsApp-fraude, identiteitsfraude en andere vormen van cybercrime heeft gearresteerd. Tegelijkertijd werden er minder verdachten veroordeeld voor online gerelateerde misdrijven.

Lees meer »

Malware Moriya heeft controle over de Windows-kernel

Cybersecurity onderzoekers hebben TunnelSnake blootgelegd, een lopende advanced persistent threat (APT) campagne, die actief is sinds 2019. De APT richtte zich op regionale en diplomatieke organisaties in Azië en Afrika. De aanvallers hebben een voorheen onbekende rootkit ingezet, die de naam Moriya heeft gekregen. Dit stuk malware, met bijna volledige macht over het besturingssysteem, stelde bedreigingsactoren in staat om netwerkverkeer te onderscheppen en kwaadaardige instructies te verbergen die werden gegeven aan de geïnfecteerde organisaties. Dit leidde ertoe dat de aanvallers maandenlang stiekem de controle hadden over de netwerken van de beoogde instanties.

Lees meer »