De 'Cyber Security Raad (CSR)' wil versneld incidentinformatie met het bedrijfsleven en burgers delen. In de ogen van de raad is dit ‘een van de belangrijkste instrumenten’ om de cyberweerbaarheid van de samenleving te verhogen. De CSR adviseert minister Grapperhaus om te onderzoeken of het Landelijk Dekkend Stelsel (LDS) van informatieknooppunten via een ‘spoedreparatie’ sneller kan worden doorgevoerd.
Delen informatie cyberdreigingen
Begin februari schreef minister Grapperhaus een brief aan de Tweede Kamer (bijlage 2) over het delen van informatie bij cyberdreigingen. Daarin schreef hij dat een optimale uitwisseling van informatie over digitale dreigingen, kwetsbaarheden en incidenten tussen de overheid, vitale en niet-vitale organisaties van groot belang is.
Om dit doel te bereiken, werkt de minister aan een Landelijk Dekkend Stelsel (LDS). Dit is een platform waar informatie over cyberdreigingen kan worden uitgewisseld tussen de Rijksoverheid, commerciële bedrijven en organisaties die in de vitale infrastructuur werkzaam zijn. Omdat het LDS een relatief jong onderdeel van de Nederlandse cybersecurityaanpak is, is het stelsel nog volop in aanbouw.
Minister Grapperhaus heeft de Tweede Kamer toegezegd te onderzoeken of ‘de ingezette koers’ de juiste is, of dat er ‘gerichte aanpassingen’ nodig zijn.
Actie ondernemen op korte termijn
De Cyber Security Raad ondersteunt het voorstel van de minister, maar vindt dat er ook op korte termijn actie ondernomen moet worden. De raad vermoedt dat het zeker twee jaar duurt voordat de wetswijziging die de bewindsman voor ogen heeft geïmplementeerd kan worden. Dat vindt de CSR te lang duren.
In plaats van enkele jaren te wachten totdat het wetgevingsproces helemaal doorlopen is, verstrekt de CSR een advies aan minister Grapperhaus. De raad komt met het voorstel om te onderzoeken of de beoogde wetswijziging via een ‘spoedreparatie’ sneller kan worden ingevoerd. “Gezien de urgentie van de vorming van het LDS is de raad verder van oordeel dat niet kan worden gewacht met het delen van de incident informatie met de OKTT’s totdat de gehele wetswijzigingsprocedure doorlopen is. Er is alle aanleiding de Wbni [Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen, red.] toe te passen zoals deze is bedoeld.”
‘OKTT’ staat voor Organisaties die Kenbaar Tot Taak. Dat zijn schakelorganisaties die andere partijen kunnen waarschuwen als er sprake is van een cyberdreiging of -incident. Je kunt OKTT’s beschouwen als een soort van tussenpersoon of stapping stone.
De CSR wil dat minister Grapperhaus nu al toestemming verleent om incidentinformatie met deze instanties te delen. “Dit komt ten goede aan de bescherming van de belangen van de duizenden bedrijven, organisaties en burgers die nu niet geïnformeerd worden, terwijl de overheid wel informatie heeft dat zij slachtoffer of kwetsbaar zijn”, aldus de raad.
Bug VPN-software
De inspanningen van minister Grapperhaus om de cyberweerbaarheid en informatiepositie van de Rijksoverheid, de markt en het maatschappelijk middenveld te vergroten, begonnen afgelopen jaar. Door een bug in de VPN-software van Pulse Secure wist een hacker de gebruikersnamen en wachtwoorden van meer dan 900 Nederlandse bedrijven te achterhalen. Deze plaatste hij online, waardoor cybercriminelen volledige toegang kregen tot servers en bedrijfsnetwerken.
Beveiligingsdeskundige Matthijs Koot ontdekte dit en meldde het bij het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC). Die kon op zijn beurt niets doen vanwege de Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen, of kortweg Wbni. Deze wet bepaalt dat het NCSC alleen de Rijksoverheid en bedrijven uit de vitale sector (zoals financiële instellingen en telecombedrijven) over ransomware-aanvallen en andere cyberdreigingen mag informeren.
“Er liggen nu allerlei wachtwoorden van medewerkers op straat, terwijl dat voorkomen had kunnen worden”, aldus Koot vorig jaar augustus. “Als hackers bijvoorbeeld gijzelsoftware installeren, kan dat ook een niet-vitaal bedrijf grote schade toebrengen. Niet-vitale bedrijven leveren geregeld diensten aan de vitale sector en kunnen zo alsnog vitale bedrijven besmetten.”
Bijlage 2
Bron: tweedekamer.nl, cybersecurityraad.nl, vpngids.nl
Meer info over ‘cybercriminaliteit’?
Tips of verdachte activiteiten gezien? Meld het hier of anoniem.
Cybercriminaliteit gerelateerde berichten
9456 Jongeren trappen in val cybercrime door politie (waarschuwing)
Met een online campagne, waarbij werd samengewerkt met vlogster Marije Zuurveld, gamers en Scholieren.com, heeft de politie de afgelopen dagen 9456 Nederlandse jongeren laten zien hoe hun experimenteer gedrag ‘met één klik’ kan uitmonden in cybercrime. Doel is hen bewust maken van de gevaren en mogelijke gevolgen van cybercrime. ‘Maar we willen het onderwerp ook bespreekbaar maken. Het zou mooi zijn als er thuis en op school meer met jongeren wordt gesproken over de juridische én ethische grenzen online’.
Illegale Darkweb markplaats xDedic Offline gehaald door FBI en Europese politiediensten
De FBI heeft met autoriteiten uit verschillende Europese landen een omvangrijke online marktplaats offline gehaald. Daarop werden gehackte servers en persoonlijke data te koop aangeboden
Aanpak Politie Cybercrime
Filmpje van 6 min 57 sec
WhatsApp oplichting stijgt explosief
Oplichting via Whatsapp stijgt explosief. Oplichters harkten via de zogenoemde Whatsapp hulpvraag fraude in 2018 voor € 260.000 euro bij elkaar, een aantal jaar geleden was dit nog € 4000 euro. Een en ander blijkt uit de jaarcijfers van de fraudehelpdesk. 'Gemiddeld gaat het om twee- a drieduizend euro per slachtoffer,' zegt Tanya Wijngaarde van de Fraudehelpdesk.
Phishing uit naam van banken neemt toe, waarom?
Wie ambitie heeft om cybercrimineel te worden, hoeft tegenwoordig niet meer van goeden huize te komen. Op schimmige hack forums bestaat een levendige handel in hulpmiddelen om mensen bijvoorbeeld op te lichten tijdens het internetbankieren.
Cybercrime verwachtingen 2019
"Hoe meer we op technologie vertrouwen en hoe geavanceerder onze uitvindingen worden, des te meer manieren cybercriminelen gaan vinden om de nieuwste ontwikkelingen naar hun hand te zetten en uit te buiten."