De impact van digitale criminaliteit wordt vaak nog onderschat

Gepubliceerd op 4 januari 2022 om 15:00

Mensen die de dupe zijn van online criminaliteit, voelen zich vaak in de kou staan. Ze zijn al het slachtoffer van oplichting en worden vaak ook door hun omgeving veroordeeld dat ze zich in de maling hebben laten nemen. De impact van deze vorm van criminaliteit wordt vaak nog onderschat.

Criminelen hebben hun werkterrein verlegd

Het aandeel cybercriminaliteit wordt met de dag groter. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de toenemende digitalisering van de samenleving, het feit dat mensen steeds vaker van thuis uit werken en we vaker online onze aankopen doen, heeft ervoor gezorgd dat criminelen hun werkterrein hebben verlegd. Traditionele vormen van criminaliteit zoals inbraak, straatroof, beroving en diefstal raken steeds verder op de achtergrond. In de plaats daarvan worden mensen steeds vaker online opgelicht.

Nieuwe cijfers laten dit goed zien. Tot en met november ontving de politie 13.000 aangiften van cybercrime. Dat is een toename van bijna 20 procent ten opzichte van 2020, toen er in heel 2020 bijna 11.000 aangiften binnenstroomden. Het aantal (online) fraudezaken neemt naar verwachting nog verder toe.

VIN fraude

Een bekende vorm van cybercriminaliteit is WhatsApp-fraude. Hoewel het aandeel van deze vriend-in-noodfraude of hulpvraag fraude het afgelopen jaar iets afnam, ontving de politie gemiddeld bijna honderd aangiften per dag. De totale schade als gevolg van WhatsApp-fraude in 2021, wordt door experts geschat op 13 miljoen euro.

Impact cybercrime wordt onderschat

De impact van cybercrime wordt te vaak onderschat. Slachtofferhulp Nederland benadrukt dat de gevolgen zowel financieel als emotioneel groot kunnen zijn. Sommige slachtoffers zijn tienduizenden euro’s lichter nadat ze door cybercriminelen zijn benaderd. Gedupeerden schamen zich vaak voor wat hen is overkomen en verliezen het vertrouwen in de medemens.

Uit schaamte en schuldgevoel melden lang niet alle slachtoffers van internetoplichting zich bij de politie. De cijfers van de politie zijn volgens Jolise Stol, cybercrime-expert bij Slachtofferhulp Nederland, waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg.

Slachtoffers van cybercrime worden volgens Stol vaak door hun omgeving veroordeeld als ze erover vertellen. Gedupeerden zijn zodoende twee keer het slachtoffer. “Mensen zeggen vaak: ‘Hoe kun je nou zo stom zijn? Je snapt toch dat zoiets niet pluis is?’ Je bent al opgelicht en veel geld kwijtgeraakt, en als je dan ook nog eens wordt veroordeeld door je omgeving, ben je nog een keer slachtoffer”, aldus Stol.

Pakkans klein

Wat het nog eens extra wrang maakt, is dat de pakkans van cybercriminelen laag is. Omdat cybercrime zich op grote schaal plaatsvindt en onderzoek veel tijd en energie kost, is het voor de politie nagenoeg onmogelijk om de daders te achterhalen.

De politie doet er weliswaar alles aan om het cybercriminelen zo lastig mogelijk te maken, maar het lijkt een druppel op een gloeiende plaat. De nadruk ligt momenteel op het verstoren van de werkwijze van internetcriminelen. In september vorig jaar startte de politie de campagne ‘Mijn scam, jouw probleem!’ om het aantal geldezels terug te dringen.

Aankomend jaar

Voor aankomend jaar wil de politie de samenwerking met banken en het bedrijfsleven opschroeven. Daarnaast wordt er meer tijd en aandacht geschonken aan het verbeteren van de digitale vaardigheden van agenten. Tot slot gaat de politie meer preventieve maatregelen treffen om de aanwas van nieuwe, jonge daders tegen te gaan.

Bron: nos.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

E-sim maakt overnemen mobiel nummer door hackers eenvoudiger

Een e-sim is een elektronische simkaart die al in je telefoon of tablet zit. Het enige wat je hoeft te doen, is een abonnement op de e-sim zetten. Door een e-sim kun je meerdere abonnementen tegelijkertijd op één toestel gebruiken, bijvoorbeeld een zakelijk en privé-abonnement, maar ook een tijdelijke databundel voor gebruik in de VS. De smartphones die in Nederland verkrijgbaar zijn en e-sim ondersteunen, zijn de iPhone XS, XS Max en XR. Bij tablets gaat het om de iPad Pro en iPad Air. Het maakt voor de aanval niet uit welk apparaat het slachtoffer heeft: elke klant van T-Mobile kan een e-sim activeren. Het is niet duidelijk hoeveel Nederlanders gebruikmaken van een e-sim. Wanneer andere providers de e-sim gaan aanbieden en op welke manier, is ook nog niet bekend.

Lees meer »

Tor Project op zoek naar nieuwe servers om censuur te omzeilen

Het Tor Project is op zoek naar nieuwe servers om overheidscensuur te omzeilen, aangezien de huidige servers vroeg of laat op een 'blocklist' kunnen belanden. Dagelijks maken zo'n 2,5 miljoen mensen gebruik van het Tor-netwerk om hun privacy te beschermen, maar ook om websites te bezoeken die in het land van herkomst worden geblokkeerd.

Lees meer »

Malware ontvreemd pincodes voor Sim Swapping

Cybersecurity onderzoekers hebben een nieuwe variant van de 'TrickBot-malware' ontdekt die pincodes probeert te ontvreemden om zo het telefoonnummer van het slachtoffer over te nemen. Een aanval die ook wel 'sim-swapping' wordt genoemd. De malware heeft het vooralsnog alleen op Amerikaanse telecomklanten voorzien.

Lees meer »

Zes aanhoudingen na fraude via Tikkietruc (BetaalAppFraude)

Met de aanhouding van zes verdachten voor het plegen van misdrijven als fraude, computervredebreuk, oplichting en witwassen denkt de politie een groot aantal misdrijven te hebben opgelost. De verdachten, vier mannen van 18 tot 20 jaar uit Groningen, een 25-jarige man uit Diemen en een 19-jarige man zonder vaste woonplaats, worden ervan verdacht dat zij 375 mensen hebben opgelicht met de zogenoemde ‘Tikkietruc’ (BetaalAppFraude).

Lees meer »

Opleidingstraject 'Digitale Buurtambassadeurs' Gemeente Breda start 11 september

De Gemeente Breda & Partners starten dan met deze primeur in Nederland. Deze opleiding bestaat uit 4 momenten (4 x 90 min) en heeft als doel de kennis en weerbaarheid verhogen van deze eerste groep 'Digitale Buurtambassadeurs'. De lessen worden gegeven door experts van politie, gemeente en bedrijfsleven. Aan het eind van het opleidingstraject wordt de kennis getoetst en kan men het gewilde certificaat behalen en is men officieel ambassadeur.

Lees meer »

PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 34-2019

Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.

Lees meer »

Datalek overzicht week 34-2019

Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.

Lees meer »

Zeventien arrestaties na WhatsAppfraude

De afgelopen week heeft de politie zeventien personen aangehouden voor Betaal-App-Fraude. De zeventien worden ervan verdacht dat ze hun bankrekening ter beschikking hebben gesteld en zo hebben meegewerkt aan de fraude. Het gaat om zogenoemde ‘geldezels’ (money mules).

Lees meer »