Een groot deel van de Nederlandse jongeren die ICT-onderwijs volgen, maakt zich wel eens schuldig aan cybercrime. Dit blijkt uit onderzoek van de VU en het NSCR. Toch blijkt het niet zo makkelijk om onderscheid te maken tussen jongeren die ´goede´ en ´slechte´ dingen doen met computers en ICT. Veel jongeren die online de wet overtreden, gebruiken hun ICT-vaardigheden tegelijkertijd om anderen te helpen of zich maatschappelijk in te zetten. Dit betekent dat jonge daders van online delicten kunnen worden gestimuleerd om hun vaardigheden positief in te zetten.
Kenmerken jongeren die zich schuldig maken aan cybercrime
Tot nu toe was er nog weinig bekend over de kenmerken van jongeren die zich schuldig maken aan verschillende vormen van cybercriminaliteit. Zo was niet duidelijk in hoeverre individuele eigenschappen doorslaggevend zijn of dat ook kenmerken van de sociale omgeving een rol spelen. Het rapport Understanding cybercriminal behaviour among young people is gebaseerd op vragenlijstgegevens uit een grote steekproef van 892 jongeren tussen de 15 en 25 jaar, die ICT-gerelateerd onderwijs volgen in het vo, mbo en hbo. Uniek aan dit onderzoek is onder andere dat het sociale netwerk van schoolvrienden uitgebreid in kaart is gebracht, waardoor de rol van criminele vrienden goed kan worden onderzocht.
Ruim helft van jongeren die ICT-onderwijs volgen pleegt online delict
Iets meer dan de helft van de ondervraagde jongeren met ICT-onderwijs had recent een online delict gepleegd. Dat gold voor zowel ´pure´ cyberdelicten – delicten die alleen online mogelijk zijn zoals hacking – als voor online delicten die ook offline mogelijk zijn zoals fraude. Veel voorkomende eenvoudige online delicten waren: hacking door het raden van wachtwoorden, het kopiëren/stelen van bestanden en online pesten of bangmakerij. Maar ook meer geavanceerde cyberdelicten kwamen regelmatig voor, zoals hacking via technische applicaties of exploits, online fraude en websites veranderen. Bij de onderzochte groep kwamen online delicten zelfs vaker voor dan reguliere offline vormen van criminaliteit zoals diefstal, vernieling of geweld.
Online wel of niet overtreden van regels niet zo zwart-wit als het lijkt
Uit het onderzoek bleek een verrassende samenhang tussen positief en negatief cybergedrag. Jongeren die online delicten plegen zetten hun ICT-vaardigheden ook in om anderen te helpen of maatschappelijke betrokken te zijn. Ze helpen bijvoorbeeld anderen met ICT-problemen of het ontwerpen van digitale media, melden digitale kwetsbaarheden of zijn actief op online platforms over ICT-onderwerpen. Deze jongeren vinden online dus zowel positieve als negatieve uitdagingen en het wel of niet overtreden van regels online is voor hen dus niet zo zwart-wit.
Rol van vrienden bij cybergedrag
Het onzichtbare karakter van cybercriminaliteit zorgt ervoor dat ongeveer de helft van de leerlingen niet op de hoogte was van de cyberdelicten van schoolvrienden. Vooral voor pure cyberdelicten vonden zij dit lastig in te schatten. Hun eigen gedrag was dan ook sterker gerelateerd aan hun perceptie over het cybergedrag van deze vrienden, dan aan het daadwerkelijke gedrag. Dit suggereert dat jongeren de neiging hebben om hun cybergedrag aan te passen aan hoe zij denken dat hun vrienden zich gedragen en niet aan hoe hun vrienden zich daadwerkelijk gedragen. Het kan ook betekenen dat jongeren denken dat hun vrienden meer op hen lijken dan daadwerkelijk het geval is.
Andere risicofactoren voor pure cyberdelicten en ‘reguliere’ delicten online
Uit het onderzoek kwamen ook verschillen naar voren tussen de twee hoofdcategorieën van cybercriminaliteit. Het plegen van pure cyberdelicten hangt vooral samen met individuele kenmerken, waaronder een hoog niveau van ICT-kennis en computerverslaving. Het online uitvoeren van delicten die ook offline mogelijk zijn, hangt meer samen met sociale omgevingskenmerken zoals een zwakke band met school en veel alleen thuis zijn. Deze delicten lijken daarmee wat betreft risicofactoren meer op traditionele offline delicten.
ICT-vaardigheden positief inzetten
Het lijkt erop dat scholen hun leerlingen zouden kunnen stimuleren om hun ICT-vaardigheden op een positieve manier in te zetten, bijvoorbeeld door les te geven over de grens tussen ‘goed’ en ‘slecht’ cybergedrag. Daarnaast hebben scholen een belangrijke rol in het tijdig opvangen van signalen dat leerlingen zich bezighouden met negatief cybergedrag. Dit onderzoek laat ook zien dat het zinvol kan zijn om bij de preventie van cybercrime te focussen op risicogroepen zoals jongeren die ICT-onderwijs volgen. Bij pure cyberdelicten kunnen interventies vooral gericht zijn op individuele risicofactoren zoals een computerverslaving. Voor andere online delicten kan het ook helpen om sociale omgevingsfactoren aan te pakken, bijvoorbeeld door de band met school te versterken en thuis meer toezicht te houden.
De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Bron: nscr.nl | Weulen Kranenbarg, M., Van der Toolen, Y. & Weerman, F.
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer rapporten bekijken of downloaden
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel cybercrime nieuws
PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 38-2019
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Datalek overzicht week 38-2019
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
'Deepfake Ransomware' is één van de meest gevreesde toekomstige cyberdreigingen
'Deepfake Ransomware' is een aanval waarbij een cybercrimineel een selectie van een reeks afbeeldingen neemt die mensen online plaatsen, om ze om te zetten in beschamende of schandalige video’s.
Ransomware 'WannaCry' infecteert 2 jaar na dato nog steeds miljoenen pc's
Sinds de wereldwijde uitbraak van de WannaCry-ransomware in mei 2017 vinden er maandelijks nog steeds miljoenen detecties plaats. In augustus 2019 detecteerde beveiligingsbedrijf Sophos 4,3 miljoen WannaCry-exemplaren.
Cyberaanvallen stijgt in 2021 wereldwijd tot een recordhoogte van bijna 5,5 biljoen euro
Volgens Cybersecurity onderzoekers van 'Cybersecurity Ventures' wordt verwacht dat het waardeverlies als gevolg van cyberaanvallen stijgt in 2021 wereldwijd tot een recordhoogte van bijna 5,5 biljoen euro. Dit blijkt uit het rapport ‘Prepare for the expected: Safeguarding value in the era of cyber risk’ van risico- en verzekeringsadviseur Aon.
Toename van ransomware in 2019
Cybercriminelen verspreiden 'Ransomware' het meest via 'Brute Force Aanval' en 'Remote Desktop Aanvallen' voor het uitvoeren van Crypto 'Malware' campagnes. Lange tijd waren 'Phishing' emails en spam het meest populair onder aanvallers.
Recordaantal Nederlandse servers plat in actie tegen illegale tv
Een internationale actie van politie en Justitie heeft servers offline gehaald waarmee criminelen toegang tot betaalzenders faciliteerden voor derden. Toegang tot video streaming diensten maar ook toegang tot live uitgezonden voetbalwedstrijden werd zo verkocht voor spotprijzen. Via zelf opgezette server infrastructuur vingen de cybercriminelen uitzendingen en streams op om die dan gestript van eventuele encryptie weer door te sturen naar eigen IPTV-decoderkastjes bij eindgebruikers.
The Black Market Report
Het onderzoeksteam van 'Armor's Threat Resistance Unit' (TRU) hebben vijf maanden (van februari 2019 tot juni 2019) besteed aan het onderzoeken van twaalf verschillende underground hacker-markten en forums (zowel Engels als Russisch sprekende) om te ontdekken of veel van deze illegale goederen en diensten op deze illegale marktplaatsen worden gekocht en verkocht. Ze ontdekten dat deze Darkweb markten floreren.
Nieuwsbrief 71 (week 37-2019) #CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
#CCINL | "Samen voor veiligheid”
PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 37-2019
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Datalek overzicht week 37-2019
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
6 miljoen phishing-aanvallen op Mac-gebruikers
Het is een algemene overtuiging dat Apple computers immuun zijn voor malware. Hoewel het risico van aanvallen op de Mac een stuk kleiner is dan dat van hun Windows tegenhangers, kunnen ze nog steeds worden aangetast en geïnfecteerd. Denk maar aan de ransomware die een aantal jaar terug in de torrent-download app 'Transmission' zat verborgen en het lek in de bel-app 'Zoom' eerder dit jaar. Het nieuwe gevaar is phishing volgens Kaspersky.