English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Het aantal slachtoffers van digitale criminaliteit is de afgelopen jaren flink gestegen. Aankoop- en verkoopfraude zijn het populairst onder cybercriminelen. Verder zijn meer mensen de dupe geworden van cyberpesten. Identiteitsfraude nam juist af. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De slachtoffercijfers zijn terug te vinden in de Cybersecuritymonitor 2021.
Cybercrime in ruime zin
Alle vormen van criminaliteit waarbij het internet, e-mail of applicaties worden gebruikt, schaart het CBS onder cybercrime. Dan moet je denken aan onder meer aan- en verkoopfraude, identiteitsfraude, phishing en computervredebreuk of hacken. Ook incidenten in de persoonlijke of relationele sfeer die niet altijd strafbaar zijn, behoren tot het domein van cybercriminaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om sexting, cyberstalking en cyberpesten.
Aankoopfraude
Onderzoekers van het CBS keken naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers van hackers en cybercriminelen tussen 2012 en 2021. In deze periode is het totaal aantal gedupeerden toegenomen met bijna een kwart (22,1 procent). De grootste stijger staat op naam van aankoopfraude. Iemand koopt dan via internet een product, betaalt daarvoor en krijgt vervolgens niets geleverd. Deze vorm van online criminaliteit steeg sinds 2012 met 118,6 procent.
Verkoopfraude
Verkoopfraude -waarbij de verkoper producten levert, maar niet betaald wordt- staat op de tweede plek. Het aandeel daarvan steeg met bijna twee derde (64,7 procent). Het aandeel cyberpesten groeide sinds 2012 met een kwart (25,6 procent). Het aantal slachtoffers van hacking en identiteitsfraude nam sindsdien af, respectievelijk met 5,4 procent en 58,3 procent. De laatste jaren zien de onderzoekers echter een lichte stijging van het aantal slachtoffers van identiteitsfraude.
Hacking
Computervredebreuk (hacking) werd in de meeste gevallen afgedaan met taakstraf, geldboete of schadevergoeding. Eén op de vijf zaken werd afgehandeld zonder dat de rechter eraan te pas kwam. Rechters deelden doorgaans een taakstraf uit aan verdachten van computervredebreuk. Bijna driekwart van de strafzaken werd opgelegd tussen 2015 en 2020. Het aantal gevangenisstraffen steeg in deze periode naar 29 procent (was 19,3 procent).
Jongeren vaker slachtoffer
Afgelopen jaar was 17 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder het doelwit van cybercriminaliteit. Jongeren waren doorgaans vaker het slachtoffer van cybercriminelen dan ouderen. In 2021 was gemiddeld één op de vijf jongeren van 15- tot 25-jarigen het slachtoffer van internetcriminelen. Onder 65-plussers was dit ongeveer één op de acht (12 procent). Ongeveer een vijfde van alle slachtoffers (19 procent) deed aangifte bij de politie.
OM
Het CBS is niet de enige die ziet dat het aantal slachtoffers van cybercrime toeneemt. Het Openbaar Ministerie (OM) schreef in mei in haar jaarverslag dat de politie vorig jaar 14.000 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Dat is een derde meer in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.
De toename van het aantal aangiften van cybercrime is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd steeg het aantal verdachten met 47 procent.
Investeren in digitale vaardigheden
De impact van cybercriminaliteit op de samenleving was enorm. Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, aldus het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.
Bron: cbs.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer actueel nieuws
Hoe werkt de Apple, Google en Samsung Pay oplichtingstruc?
Oplichting via Apple Pay? Het kan! Criminelen zijn er namelijk in geslaagd om creditcardfraude via Apples betaaldienst te plegen. Ook Google Pay en Samsung Pay zijn kwetsbaar. De truc werkt via malware en vooralsnog zijn er geen Nederlandse slachtoffers bekend.
Overzicht cyberaanvallen week 18-2022
Schoonmaakbedrijf CWS getroffen door cyberaanval, populaire ransomware door middel van kwetsbaarheid uit te schakelen en forse premiestijging cyberverzekeringen door ransomware-aanvallen. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 208 week 18-2022
Spoofcalls en robocalls vaak gebruikte ingrediënten bij cybercriminelen, hoe Instagram cybercriminelen met "gijzelvideo's" je contacten oplichten en CIA vraagt pro-westerse Russen om contact te zoeken via het darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 208.
Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 4 'Het is niet de vraag óf, maar wanneer cyberaanvallen plaatsvinden'
Cyberaanvallen kosten de economie ruim €10 miljard per jaar en dit bedrag zal alleen maar stijgen naarmate meer en meer bedrijven dagelijks slachtoffer van online criminelen worden. In deze vierde aflevering wordt onze digitale veiligheid door de ogen van de politiek besproken. Presentator Remy Gieling spreekt met drie kopstukken uit de wereld van online veiligheid; Queeny Rajkowski (Kamerlid VVD), Inge Bryan (directeur FOX-IT) en Harm Teunis (tech-verslaggever RTL Z).
CIA vraagt pro-westerse Russen om contact te zoeken via het darkweb
De Amerikaanse inlichtingendienst CIA is op het Russische internet actief op zoek naar mensen die tegen de oorlog in Oekraïne zijn. “Het is om hen gerust te stellen dat er aan de andere kant mensen zijn die hen willen beschermen.”
Hoe Instagram cybercriminelen met "gijzelvideo's" je contacten oplichten
Je krijgt op Instagram een video waarin één van je contacten een investering aanprijst: 'Hé vriend, beleg net als ik in déze cryptomunt en je wordt steenrijk!' Je gelooft het, omdat het echt jouw vriend op de video is. In werkelijkheid is het account gehackt en proberen oplichters je in de val te lokken.