English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Het aantal slachtoffers van digitale criminaliteit is de afgelopen jaren flink gestegen. Aankoop- en verkoopfraude zijn het populairst onder cybercriminelen. Verder zijn meer mensen de dupe geworden van cyberpesten. Identiteitsfraude nam juist af. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De slachtoffercijfers zijn terug te vinden in de Cybersecuritymonitor 2021.
Cybercrime in ruime zin
Alle vormen van criminaliteit waarbij het internet, e-mail of applicaties worden gebruikt, schaart het CBS onder cybercrime. Dan moet je denken aan onder meer aan- en verkoopfraude, identiteitsfraude, phishing en computervredebreuk of hacken. Ook incidenten in de persoonlijke of relationele sfeer die niet altijd strafbaar zijn, behoren tot het domein van cybercriminaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om sexting, cyberstalking en cyberpesten.
Aankoopfraude
Onderzoekers van het CBS keken naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers van hackers en cybercriminelen tussen 2012 en 2021. In deze periode is het totaal aantal gedupeerden toegenomen met bijna een kwart (22,1 procent). De grootste stijger staat op naam van aankoopfraude. Iemand koopt dan via internet een product, betaalt daarvoor en krijgt vervolgens niets geleverd. Deze vorm van online criminaliteit steeg sinds 2012 met 118,6 procent.
Verkoopfraude
Verkoopfraude -waarbij de verkoper producten levert, maar niet betaald wordt- staat op de tweede plek. Het aandeel daarvan steeg met bijna twee derde (64,7 procent). Het aandeel cyberpesten groeide sinds 2012 met een kwart (25,6 procent). Het aantal slachtoffers van hacking en identiteitsfraude nam sindsdien af, respectievelijk met 5,4 procent en 58,3 procent. De laatste jaren zien de onderzoekers echter een lichte stijging van het aantal slachtoffers van identiteitsfraude.
Hacking
Computervredebreuk (hacking) werd in de meeste gevallen afgedaan met taakstraf, geldboete of schadevergoeding. Eén op de vijf zaken werd afgehandeld zonder dat de rechter eraan te pas kwam. Rechters deelden doorgaans een taakstraf uit aan verdachten van computervredebreuk. Bijna driekwart van de strafzaken werd opgelegd tussen 2015 en 2020. Het aantal gevangenisstraffen steeg in deze periode naar 29 procent (was 19,3 procent).
Jongeren vaker slachtoffer
Afgelopen jaar was 17 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder het doelwit van cybercriminaliteit. Jongeren waren doorgaans vaker het slachtoffer van cybercriminelen dan ouderen. In 2021 was gemiddeld één op de vijf jongeren van 15- tot 25-jarigen het slachtoffer van internetcriminelen. Onder 65-plussers was dit ongeveer één op de acht (12 procent). Ongeveer een vijfde van alle slachtoffers (19 procent) deed aangifte bij de politie.
OM
Het CBS is niet de enige die ziet dat het aantal slachtoffers van cybercrime toeneemt. Het Openbaar Ministerie (OM) schreef in mei in haar jaarverslag dat de politie vorig jaar 14.000 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Dat is een derde meer in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.
De toename van het aantal aangiften van cybercrime is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd steeg het aantal verdachten met 47 procent.
Investeren in digitale vaardigheden
De impact van cybercriminaliteit op de samenleving was enorm. Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, aldus het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.
Bron: cbs.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer actueel nieuws
Cyberaanvallen: ‘Een crisismanager moet inhoudelijk snappen waar het over gaat’
De kans dat een organisatie getroffen wordt door een cyberincident is 1 op 8. Maar het voorbereiden op en het oefenen van een cybercrisis wordt nauwelijks gedaan. “Het beperken van de schade zit in een goede voorbereiding”, stelt Job Kuijpers, CEO bij EYE Security.
Oorlog in cyberspace in volle gang omtrent situatie Rusland-Oekraïne
Bedrijven, organisaties en veiligheidsexperts zijn bezorgd over de gespannen situatie die momenteel heerst tussen Oekraïne en Rusland. In het verleden hebben spanningen tussen deze landen geleid tot digitale aanvallen in Nederland. Het is niet uit te sluiten dat we in de nabije toekomst hier opnieuw mee geconfronteerd worden.
De politie zoekt partners ter ondersteuning van de ABC campagne
Nog elke dag zien we digitale criminaliteit toenemen. Door verschillende partners worden proactieve, preventieve maar ook repressieve activiteiten ingezet om digitaal slachtofferschap tegen te gaan.
Toename gebruik van versleutelde verbindingen voor het afleveren van zerodays en malware
Het aantal malwarebesmettingen op eindpoints oversteeg in Q3 van 2021 al het totale volume van 2020. Ook het aantal zero-day-aanvallen met malware dat binnenkomt via versleutelde verbindingen is gestegen.
Ruim 30.000 domeinnaamhouders gewaarschuwd voor malware en phishing
De Stichting Internet Domeinregistratie Nederland (SIDN), de organisatie die de domeinnamen voor het .nl-domein beheert, heeft in een jaar tijd ruim 30.000 domeinnaamhouders gewaarschuwd voor malware en phishing. Dat meldt de organisatie in een transparantierapport (pdf onderaan het artikel). Het gaat om de periode vanaf het vierde kwartaal van 2020 tot en met het derde kwartaal van 2021. Bij de meeste gevallen betrof het waarschuwingen voor phishing.
Overzicht cyberaanvallen week 03-2022
FBI verdenkt Trickbot groep van ontwikkeling Diavol ransomware, account gegevens buitgemaakt bij ransomware aanval OpenSubtitles.org en nieuwe White Rabbit ransomware gekoppeld aan FIN8 hacking groep. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.