Slachtoffers digitale criminaliteit fors toegenomen afgelopen jaar

Gepubliceerd op 19 juli 2022 om 15:19

Het aantal slachtoffers van digitale criminaliteit is de afgelopen jaren flink gestegen. Aankoop- en verkoopfraude zijn het populairst onder cybercriminelen. Verder zijn meer mensen de dupe geworden van cyberpesten. Identiteitsfraude nam juist af. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De slachtoffercijfers zijn terug te vinden in de Cybersecuritymonitor 2021.

Cybercrime in ruime zin

Alle vormen van criminaliteit waarbij het internet, e-mail of applicaties worden gebruikt, schaart het CBS onder cybercrime. Dan moet je denken aan onder meer aan- en verkoopfraude, identiteitsfraude, phishing en computervredebreuk of hacken. Ook incidenten in de persoonlijke of relationele sfeer die niet altijd strafbaar zijn, behoren tot het domein van cybercriminaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om sexting, cyberstalking en cyberpesten.

Aankoopfraude

Onderzoekers van het CBS keken naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers van hackers en cybercriminelen tussen 2012 en 2021. In deze periode is het totaal aantal gedupeerden toegenomen met bijna een kwart (22,1 procent). De grootste stijger staat op naam van aankoopfraude. Iemand koopt dan via internet een product, betaalt daarvoor en krijgt vervolgens niets geleverd. Deze vorm van online criminaliteit steeg sinds 2012 met 118,6 procent.

Verkoopfraude

Verkoopfraude -waarbij de verkoper producten levert, maar niet betaald wordt- staat op de tweede plek. Het aandeel daarvan steeg met bijna twee derde (64,7 procent). Het aandeel cyberpesten groeide sinds 2012 met een kwart (25,6 procent). Het aantal slachtoffers van hacking en identiteitsfraude nam sindsdien af, respectievelijk met 5,4 procent en 58,3 procent. De laatste jaren zien de onderzoekers echter een lichte stijging van het aantal slachtoffers van identiteitsfraude.

Hacking

Computervredebreuk (hacking) werd in de meeste gevallen afgedaan met taakstraf, geldboete of schadevergoeding. Eén op de vijf zaken werd afgehandeld zonder dat de rechter eraan te pas kwam. Rechters deelden doorgaans een taakstraf uit aan verdachten van computervredebreuk. Bijna driekwart van de strafzaken werd opgelegd tussen 2015 en 2020. Het aantal gevangenisstraffen steeg in deze periode naar 29 procent (was 19,3 procent).

Jongeren vaker slachtoffer

Afgelopen jaar was 17 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder het doelwit van cybercriminaliteit. Jongeren waren doorgaans vaker het slachtoffer van cybercriminelen dan ouderen. In 2021 was gemiddeld één op de vijf jongeren van 15- tot 25-jarigen het slachtoffer van internetcriminelen. Onder 65-plussers was dit ongeveer één op de acht (12 procent). Ongeveer een vijfde van alle slachtoffers (19 procent) deed aangifte bij de politie.

OM

Het CBS is niet de enige die ziet dat het aantal slachtoffers van cybercrime toeneemt. Het Openbaar Ministerie (OM) schreef in mei in haar jaarverslag dat de politie vorig jaar 14.000 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Dat is een derde meer in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.

De toename van het aantal aangiften van cybercrime is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd steeg het aantal verdachten met 47 procent.

Investeren in digitale vaardigheden

De impact van cybercriminaliteit op de samenleving was enorm. Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, aldus het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.

Bron: cbs.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

Meer actueel nieuws

Als je wereld instort door sextortion

Kiki Scheepens had het best goed voor elkaar, een paar jaar geleden. Een intelligente, sterke vrouw, half in de veertig, twee bedrijven, geen maatschappelijke zorgen, een vriend met wie ze op het punt stond te gaan samenwonen.

Lees meer »

Bevindingen wetenschappelijk onderzoek 'Catfishing en dating fraude'

Steeds meer mensen zijn actief op dating en sociale mediawebsites. Op deze sites maken gebruikers een profiel aan waarmee ze zich aan anderen presenteren. Op een online profiel hoeven enkel de gewenste gegevens worden opgegeven, en deze informatie is vaak niet te controleren. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om de werkelijkheid te verdraaien, of om jezelf als iemand anders voor te doen.

Lees meer »

"Toename van kwetsbaarheden zorgt voor toename met DDoS aanvallen"

Afgelopen dinsdag publiceerde 'Link11' het jaarlijkse DDoS rapport. Uit het rapport blijkt dat 2020 een recordjaar was op het gebied van DDoS aanvallen. Uit de analyse, die werd uitgevoerd door het Link11 Security Operations Center (LSOC) op basis van onder andere Open Source Intelligence (OSINT), blijkt dat de toename met name te danken is aan de pandemie.

Lees meer »

Desastreuze gevolgen door 'Welkom2020'

Door een samenloop van omstandigheden was de beveiliging van IT-systemen en servers bij de gemeente 'Hof van Twente' niet op orde. Audits die werden uitgevoerd door externe bedrijven leverden geen signalen op dat er iets mis was met de beveiliging. Een recente penetratietest (ethische hack test) zag een zwak wachtwoord over het hoofd, waardoor de daders het netwerk van de gemeenten konden binnendringen. Maar er waren meerdere beveiligingszaken die niet goed waren geregeld.

Lees meer »

"Het is vrijwel zeker minimaal 1200 servers geïnfecteerd"

De gevolgen van de kwetsbaarheden in Microsoft Exchange Server zijn groot voor Nederlandse organisaties en bedrijven. Het NCSC constateert dat er als gevolg van deze kwetsbaarheden data wordt gestolen, malware wordt geplaatst, achterdeurtjes worden ingebouwd en mailboxen worden aangeboden op de zwarte markt. Via de Microsoft Exchange server kunnen kwaadwillenden mogelijk ook in andere systemen komen.

Lees meer »