English | Français | Deutsche | Español | Meer talen
Het aantal slachtoffers van digitale criminaliteit is de afgelopen jaren flink gestegen. Aankoop- en verkoopfraude zijn het populairst onder cybercriminelen. Verder zijn meer mensen de dupe geworden van cyberpesten. Identiteitsfraude nam juist af. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De slachtoffercijfers zijn terug te vinden in de Cybersecuritymonitor 2021.
Cybercrime in ruime zin
Alle vormen van criminaliteit waarbij het internet, e-mail of applicaties worden gebruikt, schaart het CBS onder cybercrime. Dan moet je denken aan onder meer aan- en verkoopfraude, identiteitsfraude, phishing en computervredebreuk of hacken. Ook incidenten in de persoonlijke of relationele sfeer die niet altijd strafbaar zijn, behoren tot het domein van cybercriminaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om sexting, cyberstalking en cyberpesten.
Aankoopfraude
Onderzoekers van het CBS keken naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers van hackers en cybercriminelen tussen 2012 en 2021. In deze periode is het totaal aantal gedupeerden toegenomen met bijna een kwart (22,1 procent). De grootste stijger staat op naam van aankoopfraude. Iemand koopt dan via internet een product, betaalt daarvoor en krijgt vervolgens niets geleverd. Deze vorm van online criminaliteit steeg sinds 2012 met 118,6 procent.
Verkoopfraude
Verkoopfraude -waarbij de verkoper producten levert, maar niet betaald wordt- staat op de tweede plek. Het aandeel daarvan steeg met bijna twee derde (64,7 procent). Het aandeel cyberpesten groeide sinds 2012 met een kwart (25,6 procent). Het aantal slachtoffers van hacking en identiteitsfraude nam sindsdien af, respectievelijk met 5,4 procent en 58,3 procent. De laatste jaren zien de onderzoekers echter een lichte stijging van het aantal slachtoffers van identiteitsfraude.
Hacking
Computervredebreuk (hacking) werd in de meeste gevallen afgedaan met taakstraf, geldboete of schadevergoeding. Eén op de vijf zaken werd afgehandeld zonder dat de rechter eraan te pas kwam. Rechters deelden doorgaans een taakstraf uit aan verdachten van computervredebreuk. Bijna driekwart van de strafzaken werd opgelegd tussen 2015 en 2020. Het aantal gevangenisstraffen steeg in deze periode naar 29 procent (was 19,3 procent).
Jongeren vaker slachtoffer
Afgelopen jaar was 17 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder het doelwit van cybercriminaliteit. Jongeren waren doorgaans vaker het slachtoffer van cybercriminelen dan ouderen. In 2021 was gemiddeld één op de vijf jongeren van 15- tot 25-jarigen het slachtoffer van internetcriminelen. Onder 65-plussers was dit ongeveer één op de acht (12 procent). Ongeveer een vijfde van alle slachtoffers (19 procent) deed aangifte bij de politie.
OM
Het CBS is niet de enige die ziet dat het aantal slachtoffers van cybercrime toeneemt. Het Openbaar Ministerie (OM) schreef in mei in haar jaarverslag dat de politie vorig jaar 14.000 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Dat is een derde meer in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.
De toename van het aantal aangiften van cybercrime is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd steeg het aantal verdachten met 47 procent.
Investeren in digitale vaardigheden
De impact van cybercriminaliteit op de samenleving was enorm. Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, aldus het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.
Bron: cbs.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer actueel nieuws
Stijging internetoplichting
De politie heeft dit jaar 200 malafide webshops gesloten. Dat heeft Gijs van der Linden, teamleider van het Landelijk Meldpunt Internetoplichting (LMIO) van de politie bekendgemaakt in de uitzending van Radar. Daarnaast kon Van der Linden melden dat het aantal aangiftes over online oplichting met 7% is toegenomen tot een totaal van 47.000.
Aanvallers blijven gebruikmaken van meer sociale engineering en verfijning
Ondanks een afwezigheid van bijna vier maanden, was de terugkeer van 'Emotet' in de laatste twee weken van september goed voor bijna 12 procent van alle kwaadaardige e-mailvoorbeelden in het derde kwartaal, waardoor miljoenen berichten met kwaadaardige URL's of bijlagen werden afgeleverd, vond Proofpoint.
Nieuwsbrief 80 (week 46-2019) #CCINL | www.cybercrimeinfo.nl
#CCINL | "Samen voor veiligheid”
PSV-cybercrime Phishing Smishing Vishing overzicht week 46-2019
Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.
Datalek overzicht week 46-2019
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Apeldoornse it'er via phishing voor 28.000 euro opgelicht
Criminelen gaan online steeds sluwer te werk. Dat blijkt wel uit het schrijnende verhaal van fraudeslachtoffer Frans Hulleman uit Apeldoorn. Hij werd slachtoffer van phishing en spoofing. De 58-jarige IT'er is vorige maand via phishing voor 28.000 euro opgelicht. Op 11 oktober kreeg Hulleman, zogenoemd scrum master bij het Kadaster, een mailtje van zijn bank ABN Amro. Althans, dat dácht hij. ,,Het zag er heel echt uit’’, vertelt hij. Hulleman werd door het zogenaamde ‘cyber security team’ van zijn bank verzocht via een link in de mail in te loggen op zijn bankaccount om zo een overschrijving tegen te gaan. ,,Ik heb op een linkje in de mail geklikt. Achteraf gezien het stomste wat ik ooit heb gedaan.’’