Slachtoffers digitale criminaliteit fors toegenomen afgelopen jaar

Gepubliceerd op 19 juli 2022 om 15:19

Het aantal slachtoffers van digitale criminaliteit is de afgelopen jaren flink gestegen. Aankoop- en verkoopfraude zijn het populairst onder cybercriminelen. Verder zijn meer mensen de dupe geworden van cyberpesten. Identiteitsfraude nam juist af. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De slachtoffercijfers zijn terug te vinden in de Cybersecuritymonitor 2021.

Cybercrime in ruime zin

Alle vormen van criminaliteit waarbij het internet, e-mail of applicaties worden gebruikt, schaart het CBS onder cybercrime. Dan moet je denken aan onder meer aan- en verkoopfraude, identiteitsfraude, phishing en computervredebreuk of hacken. Ook incidenten in de persoonlijke of relationele sfeer die niet altijd strafbaar zijn, behoren tot het domein van cybercriminaliteit. Dan gaat het bijvoorbeeld om sexting, cyberstalking en cyberpesten.

Aankoopfraude

Onderzoekers van het CBS keken naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers van hackers en cybercriminelen tussen 2012 en 2021. In deze periode is het totaal aantal gedupeerden toegenomen met bijna een kwart (22,1 procent). De grootste stijger staat op naam van aankoopfraude. Iemand koopt dan via internet een product, betaalt daarvoor en krijgt vervolgens niets geleverd. Deze vorm van online criminaliteit steeg sinds 2012 met 118,6 procent.

Verkoopfraude

Verkoopfraude -waarbij de verkoper producten levert, maar niet betaald wordt- staat op de tweede plek. Het aandeel daarvan steeg met bijna twee derde (64,7 procent). Het aandeel cyberpesten groeide sinds 2012 met een kwart (25,6 procent). Het aantal slachtoffers van hacking en identiteitsfraude nam sindsdien af, respectievelijk met 5,4 procent en 58,3 procent. De laatste jaren zien de onderzoekers echter een lichte stijging van het aantal slachtoffers van identiteitsfraude.

Hacking

Computervredebreuk (hacking) werd in de meeste gevallen afgedaan met taakstraf, geldboete of schadevergoeding. Eén op de vijf zaken werd afgehandeld zonder dat de rechter eraan te pas kwam. Rechters deelden doorgaans een taakstraf uit aan verdachten van computervredebreuk. Bijna driekwart van de strafzaken werd opgelegd tussen 2015 en 2020. Het aantal gevangenisstraffen steeg in deze periode naar 29 procent (was 19,3 procent).

Jongeren vaker slachtoffer

Afgelopen jaar was 17 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder het doelwit van cybercriminaliteit. Jongeren waren doorgaans vaker het slachtoffer van cybercriminelen dan ouderen. In 2021 was gemiddeld één op de vijf jongeren van 15- tot 25-jarigen het slachtoffer van internetcriminelen. Onder 65-plussers was dit ongeveer één op de acht (12 procent). Ongeveer een vijfde van alle slachtoffers (19 procent) deed aangifte bij de politie.

OM

Het CBS is niet de enige die ziet dat het aantal slachtoffers van cybercrime toeneemt. Het Openbaar Ministerie (OM) schreef in mei in haar jaarverslag dat de politie vorig jaar 14.000 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Dat is een derde meer in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.

De toename van het aantal aangiften van cybercrime is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd steeg het aantal verdachten met 47 procent.

Investeren in digitale vaardigheden

De impact van cybercriminaliteit op de samenleving was enorm. Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, aldus het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.

Bron: cbs.nl, vpngids.nl

Bekijk alle vormen en begrippen

Meer actueel nieuws

E-sim maakt overnemen mobiel nummer door hackers eenvoudiger

Een e-sim is een elektronische simkaart die al in je telefoon of tablet zit. Het enige wat je hoeft te doen, is een abonnement op de e-sim zetten. Door een e-sim kun je meerdere abonnementen tegelijkertijd op één toestel gebruiken, bijvoorbeeld een zakelijk en privé-abonnement, maar ook een tijdelijke databundel voor gebruik in de VS. De smartphones die in Nederland verkrijgbaar zijn en e-sim ondersteunen, zijn de iPhone XS, XS Max en XR. Bij tablets gaat het om de iPad Pro en iPad Air. Het maakt voor de aanval niet uit welk apparaat het slachtoffer heeft: elke klant van T-Mobile kan een e-sim activeren. Het is niet duidelijk hoeveel Nederlanders gebruikmaken van een e-sim. Wanneer andere providers de e-sim gaan aanbieden en op welke manier, is ook nog niet bekend.

Lees meer »

Tor Project op zoek naar nieuwe servers om censuur te omzeilen

Het Tor Project is op zoek naar nieuwe servers om overheidscensuur te omzeilen, aangezien de huidige servers vroeg of laat op een 'blocklist' kunnen belanden. Dagelijks maken zo'n 2,5 miljoen mensen gebruik van het Tor-netwerk om hun privacy te beschermen, maar ook om websites te bezoeken die in het land van herkomst worden geblokkeerd.

Lees meer »

Malware ontvreemd pincodes voor Sim Swapping

Cybersecurity onderzoekers hebben een nieuwe variant van de 'TrickBot-malware' ontdekt die pincodes probeert te ontvreemden om zo het telefoonnummer van het slachtoffer over te nemen. Een aanval die ook wel 'sim-swapping' wordt genoemd. De malware heeft het vooralsnog alleen op Amerikaanse telecomklanten voorzien.

Lees meer »

Zes aanhoudingen na fraude via Tikkietruc (BetaalAppFraude)

Met de aanhouding van zes verdachten voor het plegen van misdrijven als fraude, computervredebreuk, oplichting en witwassen denkt de politie een groot aantal misdrijven te hebben opgelost. De verdachten, vier mannen van 18 tot 20 jaar uit Groningen, een 25-jarige man uit Diemen en een 19-jarige man zonder vaste woonplaats, worden ervan verdacht dat zij 375 mensen hebben opgelicht met de zogenoemde ‘Tikkietruc’ (BetaalAppFraude).

Lees meer »

Opleidingstraject 'Digitale Buurtambassadeurs' Gemeente Breda start 11 september

De Gemeente Breda & Partners starten dan met deze primeur in Nederland. Deze opleiding bestaat uit 4 momenten (4 x 90 min) en heeft als doel de kennis en weerbaarheid verhogen van deze eerste groep 'Digitale Buurtambassadeurs'. De lessen worden gegeven door experts van politie, gemeente en bedrijfsleven. Aan het eind van het opleidingstraject wordt de kennis getoetst en kan men het gewilde certificaat behalen en is men officieel ambassadeur.

Lees meer »