Cyberaanvallen afgelopen halfjaar geïntensiveerd en uitgegroeid tot wapen op staatsniveau

Gepubliceerd op 9 augustus 2022 om 15:00

Uit het ‘Cyber ​​Attack Trends: 2022 Mid-Year Report’ blijkt hoe cyberaanvallen het afgelopen halfjaar zijn geïntensiveerd en uitgegroeid tot wapen op staatsniveau. De onderzoekers van Check Point wijzen verder op de bloei van hacktivisme en de nieuwe ransomware-methode ‘Country Extortion’, waarbij ransomware-groepen actief opklimmen naar het niveau van nationale statelijke actoren, doelen op hoog niveau aanvallen en partij kiezen in wereldwijde conflicten.

Belangrijkste trends 

De oorlog in Oekraïne heeft een enorme impact op de cyberruimte, zowel qua omvang als schaal. Het rapport geeft een gedetailleerd overzicht van dit nieuwe cyberdreigingslandschap en beschrijft de trends op het gebied van cyberaanvallen die in de eerste helft van dit jaar zijn waargenomen. De onderzoekers zien dat cyberaanvallen zijn geëvolueerd tot wapen op staatsniveau als aanvulling op militaire conflicten, met een toename van ransomware die wordt gebruikt bij aanvallen op nationaal niveau voor financieel en sociaal gewin.

Een belangrijke trend is ‘Country Extortion’, waarbij ransomware-groepen actief nationale statelijke actoren opzoeken. De Conti-groep viel bijvoorbeeld hele landen zoals Costa Rica en Peru aan, en de nieuw opgerichte Lapsus$ begon zijn kwaadaardige activiteit met het aanvallen van overheidsinstanties. Niet lang daarna richtte het zich ook met succes op technologiereuzen Microsoft, NVIDIA en Samsung.

Cyberoorlogvoering en hacktivisme leidden ook tot een andere ontwikkeling: het vermogen van dreigingsactoren om het dagelijks leven van normale burgers te verstoren. Zo waren bijvoorbeeld tv-stations en livestreams doelwit, en in Nederland werden routers van particulieren en bedrijven gehackt door spionnen. Het theoretische potentieel van cyber voor grote ontwrichting van de maatschappij werd dit jaar realiteit.

Voorspellingen voor de tweede helft van 2022

  • Ransomware-groepen versplinteren 

Ransomware-groepen zijn professioneler geworden en opereren inmiddels als gewone bedrijven. De omvang en de macht van ransomware-groep Conti kreeg echter te veel aandacht, wat leidde tot zijn ondergang. In de toekomst zullen er waarschijnlijk veel kleine tot middelgrote groepen zijn in plaats van een paar grote, om zich effectiever te kunnen verbergen.

  • Aanvallen via e-mail

Het kwaadwillig gebruik van Office-macro’s en kwetsbaarheden is in de loop der jaren steeds populairder geworden. Van alle kwaadaardige bestanden die per e-mail werden ontvangen, is 49 procent een Excel-bestand. Deze trend komt overeen met de duidelijke neiging van de meeste actoren om e-mail (SMTP) te gebruiken in plaats van webgebaseerde sites als hun initiële aanvalsvector. Het blokkeren van Office-internetmacro’s elimineert maldoc-opties niet. Bedreigingsactoren blijven kwetsbaarheden uitbuiten en nieuwe manieren vinden om malware te leveren, maar de beleidsupdate van Microsoft zal zeker effect hebben op de huidige TTP’s. Zowel beveiligingsaanbieders als gebruikers dienen zich hierop voor te bereiden.

  • Hacktivisme evolueert

Hacktivistische groepen zullen hun aanvallen blijven afstemmen op de politieke agenda van hun doelwit, vooral omdat de oorlog tussen Rusland en Oekraïne nog steeds aan de gang is.

  • Eerste aanvallen in Metaverse

Met grote incidenten die betrekking hebben opblockchain-platforms, zoals een kwetsbaarheid op de Rarible-marktplaats of de ApeCoin Airdrop-kwetsbaarheid, is het de verwachting dat inspanningen van hackers om crypto-activa te doorbreken en te kapen blijven aanhouden. Ook zullen de eerste aanvallen in de Metaverse plaatsvinden waarbij misbruik gemaakt wordt van smart contract-kwetsbaarheden.

“Als de oorlog tussen Rusland en Oekraïne tot een einde komt, zullen we waarschijnlijk in een veel slechtere situatie verkeren dan nu als het gaat om cyber”, verwacht Zahier Madhar, security engineer expert bij Check Point Software. “Dit komt omdat door de staat gesponsorde APT-groepen, hacktivisten en andere cybercriminelen tijdens het conflict ‘hun vak hebben kunnen verfijnen’. Er zal meer expertise zijn, meer tooling en meer groepen die hun inspanningen hebben geconsolideerd. We voorspellen daarom een toename van de aanvallen op NAVO-landen. En niet alleen overheidsdiensten in die landen zouden zich zorgen moeten maken, ook bedrijven moeten zich echt voorbereiden op wat komen gaat.”

Cyber Attack Trends Report Mid Year 2022
PDF – 6,4 MB 147 downloads

Meer rapporten? Kijk dan hier »

Bron: checkpoint.com

Meer actueel nieuws

Bij zeker 25 Nederlandse organisaties hebben hackers toegang

Het lek in Citrix, dat een half jaar geleden tot een crisis leidde bij de Rijksoverheid, wordt actief misbruikt. Terwijl de aandacht voor de kwetsbaarheid is weggeëbd, blijken criminele hackers en spionagegroepen bij zeker 25 Nederlandse organisaties toegang te hebben tot het interne netwerk. 

Lees meer »

Het Nederlands kenniscentrum watertechnologie en slachtoffer van Ransomware, heeft besloten niet te zeggen wat er betaald is aan cybercriminelen

Het Friese onderzoeksinstituut Wetsus heeft na overleg met de politie besloten om het bedrag dat aan een cybercrimineel werd betaald voor het ontsleutelen van bestanden niet bekend te maken. Begin februari raakte het netwerk van Wetsus via een "openstaande serverpoort" door niet nader genoemde ransomware besmet. Een dag na de infectie betaalde Wetsus het losgeld omdat dit goedkoper was dan het zelf herstellen van de systemen.

Lees meer »

Klik en versleuteld is terug

In de afgelopen maand hebben onderzoekers van Proofpoint een toename van e-mail-gebaseerde ransomware-aanvallen waargenomen waarbij ransomware al in de eerste fase werd gebruikt. Dit is opmerkelijk omdat de afgelopen jaren aanvallers de voorkeur gaven aan downloaders (doxware) in de eerste fase van een aanval.

Lees meer »

Betaal geen losgeld: "De kans is groot dat er bij de ontsleuteling tal van problemen opduiken"

Organisaties die door ransomware worden getroffen moeten het losgeld voor het ontsleutelen van hun bestanden niet betalen, zo adviseert het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het NCSC heeft vandaag een factsheet gepubliceerd waarin advies wordt gegeven om infecties door ransomware te voorkomen en wat organisaties in het geval van een besmetting kunnen doen.

Lees meer »