De politie heeft in september en oktober 2021 meerdere verdachten aangehouden in een grote cyberzaak. De verdachten gaven zich aan de telefoon uit als medewerkers van een bank en kwamen aan de deur bij slachtoffers. Deze babbeltruc, ook wel bankhelpdesk fraude genoemd, is gebruikt bij minimaal 95 personen. De politie roept mensen dan ook op om alert te blijven bij verdachte telefoontjes of mailtjes en lanceert daarom de ABC-methode.
De cyberzaak is begonnen met twee aangiftes in Tilburg in januari 2021, waarbij het slachtoffer melding maakt van een persoon die namens de bank belt in verband met een fraudemelding. De persoon weet een hoop persoonlijke informatie van het slachtoffer. Een kwartier later staat er een man voor de deur. De verdachte is enkele minuten binnen en vertrekt daarna weer. Het slachtoffer wordt daarna gebeld door een echte medewerker van zijn bank, die hem vertelt dat zijn internetbankieren account gehackt lijkt te zijn. Het slachtoffer heeft dit niet zelf gedaan, vertrouwt het niet en blokkeert zijn rekening en doet aangifte. Bij een ander slachtoffer is het de verdachten wel gelukt om geld afhandig te maken.
Dankzij deze twee aangiftes zijn er een aantal verdachten in beeld gekomen. Later is duidelijk geworden dat de verdachten nog meer slachtoffers hebben gemaakt door het hele land en dankzij uitgebreid onderzoek is de zaak opgewerkt naar 95 aangiftes, met een schadebedrag van ruim 800.000 euro.
Aanhoudingen
Er zijn in totaal vijf verdachten aangehouden in Arnhem. Een 20-jarige man, een 18-jarige man, een 27-jarige man, een 19-jarige man en een 21-jarige man, allen afkomstig uit Arnhem. De 27-jarige man wordt gezien als hoofdverdachte, hij zou de overige verdachten aansturen. De politie heeft daarom tijdens doorzoekingen beslag gelegd op diverse goederen. Zo is er onder meer beslag gelegd op contact geld, cryptovaluta en op de woning van de verdachte. De hoofdverdachte zit nog vaste, de overige verdachten zijn in vrijheid gesteld. Zij zullen nog een keer gehoord worden, daarna wordt het einddossier opgemaakt en doorgestuurd naar het OM. Het Openbaar Ministerie zal zich verder over de straf buigen.
Verontrustende ontwikkeling
De politie in de eenheid Zeeland-West-Brabant ziet dat het aantal cybercrime zaken en registraties rondom gedigitaliseerde criminaliteit tussen 2020 (3.479) en 2021 (4.410) met 27 procent is toegenomen. Ook het totale schadebedrag steeg met 34 procent van ruim 10 miljoen euro naar ruim 13,5 miljoen euro. Zo wordt een slachtoffer gemiddeld genomen bijna voor 3.100 euro getroffen. De categorie met de meeste registraties is de fraude met bankgegevens en internetbankieren. Denk hierbij aan een koop op Marktplaats zonder producten op te sturen, phishing plegen waardoor toegang wordt verschaft tot een bankrekening van een slachtoffer of mensen een nep-rekening sturen om geld over te maken. Hiervan deden in 2021 van 1 januari tot eind december 2021 1.894 slachtoffers aangifte. De bijna 4.500 politieregistraties zijn echter nog maar het topje van de ijsberg.
De geschatte meldingsbereidheid ligt op 10%. Een hoop slachtoffers doen dus geen aangifte, uit schaamte of omdat zij niet weten dat aangifte doen mogelijk is. Ook in bovenstaand onderzoek heeft de politie actief slachtoffers benaderd om alsnog aangifte te doen om de daders aan te kunnen pakken.
Rollen
Bij de bankhelpdeskfraude is in veel gevallen is sprake van een dadergroep, waarbij meerdere rollen vervult worden, van de bellende ‘bankmedewerker’ tot de chauffeur, die de pinpas-ophaler naar het slachtoffer brengt. Of de ‘hacker’ van de bankrekening tot de casher van het gestolen geld. Op een enkele uitzondering na zijn de slachtoffers vaak 70 jaar of ouder. De verdeling van man en vrouw is ongeveer gelijk. Criminelen zoeken het in deze groep, omdat de slachtoffers meer vertrouwen hebben in een instituut als de bank en zij minder digitaal vaardig zijn. Tot slot bezitten deze mensen over meer geld dan jongeren. Uit verschillende politieonderzoeken komen lijsten naar voren waarin persoons- en bankgegevens staan. Deze zijn via internet of social media te koop en worden door criminelen gebruikt om hun slachtoffers uit te zoeken.
Alert zijn, Bescherm jezelf en Check altijd
Cybercriminelen gaan professioneel te werk. Ze gebruiken bijvoorbeeld technieken die callcenters ook gebruiken. Verder zijn ze bedreven in babbeltrucs en hebben ze soms veel gegevens over slachtoffers. Zo kan de cybercrimineel zich voordoen als de bank, een andere instantie, uw dochter of zoon of andere zogenaamde vertrouwde bekende. Het zijn vaak onverwachte, ongebruikelijke verzoeken en bijna altijd voorzien van enige spoed of urgentie. Uw bank zal u nooit onder druk zetten zo snel mogelijk te handelen. Een bank heeft namelijk zelf de mogelijkheid om een rekening te blokkeren als dat nodig is. Komt een leidinggevende aan de lijn? Let op, dat is ook een oplichter die in het complot zit. Ga hier niet in mee en verbreek meteen de verbinding, dat is helemaal niet onfatsoenlijk!
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Bron: politie.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel cybercrime nieuws
Phishers voegen maar liefst 12 banken toe om het echt te laten lijken
Wie zaken doet via Marktplaats, moet altijd op zijn hoede zijn als een (ver)koper vraagt om een rekeningnummer te verifiëren. In een nieuwe variant van deze oplichtingstruc hebben oplichters een levensechte website van betaaldienst Tikkie nagebouwd. Slechts aan de url kun je zien dat je met een nepsite te maken hebt. Let je even niet op? Dan is je rekening binnen de kortste keren geplunderd.
Waarom tweestapsverificatie instellen?
Het aantal cyberaanvallen is sinds de coronacrisis vervijfvoudigd. Alleen al in de Microsoft cloud zijn er 300 miljoen frauduleuze inlogpogingen per dag. Jouw bedrijf neemt waarschijnlijk allerlei maatregelen om de kans op een datalek te verkleinen. Het instellen van tweestapsverificatie voor medewerkers is hierbij enorm belangrijk. Want 80 procent van de hacking-gerelateerde aanvallen komen binnen via wachtwoorden.
Belgie: “Conclusies over de cyberaanval zijn voorbarig. Maar het is belangrijk om die gevoelige context te signaleren. Dat ontkennen is naïef”
Het Belgische Belnet ligt momenteel onder vuur. Het netwerk werd gisteren rond het middaguur getroffen door een DDoS-aanval. Meerdere overheidsdiensten kunnen daardoor geen gebruik maken van het internet. Het is onduidelijk wie er achter de aanval zit.
Brabantia in gelijk gesteld in phishing zaak Bol.com
Een phishingmail is Bol.com duur komen te staan. De online retailer dacht een bericht van Brabantia te hebben ontvangen met het verzoek om het bankrekeningnummer aan te passen. In werkelijkheid was de e-mail afkomstig van cybercriminelen. Door de oplichtingstruc schreef Bol.com ruim 750.000 euro bij op hun rekening. De rechter oordeelt dat de webwinkel alsnog het bedrag moet overmaken aan Brabantia. Bol.com overweegt om in hoger beroep te gaan.
Apple brengt dringende beveiligingspatches uit voor zero-day bugs bij actieve aanvallen
Apple heeft maandag beveiligingsupdates uitgebracht voor iOS , macOS en watchOS om drie zero-day-fouten aan te pakken en patches uit te breiden voor een vierde kwetsbaarheid waarvan het bedrijf zegt dat deze kwetsbaarheid reeds misbruikt wordt.
Ransomware weekoverzicht 17-2021
Amerikaanse politie bevestigt cyberaanval nadat ransomware bende gegevens heeft gelekt, spear ransomware aanvallen nemen flink toe en de ransomware criminelen van Babuk stappen over op Doxware. Hier het overzicht van de nieuwste ransomware vormen en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 156 (week 17-2021)
Spear ransomware aanvallen neemt flink toe, diverse landen misbruikten de Nederlandse ICT-infrastructuur voor het uitvoeren van cyberaanvallen en een verdubbeling in het eerste kwartaal van het aantal DDoS aanvallen. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 156.
Datalek nieuws en overzicht week 17-2021
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Digitale fraude, oplichting meldingen week 17-2021
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Aanhouding in grootschalige internationale handel harddrugs via het darkweb
Een 38-jarige man is eind maart aangehouden als hoofdverdachte in een onderzoek naar handel in harddrugs via het darkweb. Dat heeft de FIOD donderdag bekend gemaakt. De man leidde volgens de FIOD een luxe bestaan in de upper ten van Amsterdam.
Een verdubbeling in het eerste kwartaal van het aantal DDoS aanvallen
Gisteren is het DDoS rapport gepubliceerd van het afgelopen kwartaal (Q1-2021) door cyber resilience bedrijf Link11. In het eerste kwartaal van 2021 bleven cybercriminelen misbruik maken van de pandemie om bedrijven en hun IT-infrastructuren aan te vallen.
Documenten opgeslagen bij gemeenten gevoelig voor datalekken
Datalekken zijn helaas dagelijkse realiteit. Er belanden continu gegevens van duizenden, soms wel miljoenen mensen op straat. Dit betekent dat persoonsgegevens door hackers ingezien of gestolen kunnen worden. De consequenties kunnen soms enorm zijn, denk hierbij aan identiteitsfraude.