Stijging van telefonische oplichting en misbruik bedrijfsgegevens in 2022

Gepubliceerd op 9 februari 2023 om 15:00

Click here or click 'CHOOSE YOUR LANGUAGE' and then choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑

De Fraudehelpdesk rapporteert een forse stijging van het aantal meldingen in hun jaarcijfers. In 2022 was de stijging van meldingen over telefonische oplichting het opvallendst met een toename van 18 procent ten opzichte van het jaar 2021. Ook de schade door misbruik van bedrijfsgegevens nam toe, met een totaal van 12,5 miljoen euro, een stijging van ongeveer 20 procent.

In het totaal ontving de Fraudehelpdesk ongeveer 500.000 meldingen via hun callcenter, online meldformulieren en geautomatiseerde valse-e-mailcheck in 2022. Daarvan werden in 7.661 gevallen financiële schade gerapporteerd, met een totaalbedrag van ruim 43 miljoen euro.

Oplichting via telefoon groeit

De stijging van telefonische oplichting was al zichtbaar in 2021, maar het afgelopen jaar ontving de Fraudehelpdesk toch ruim 18 procent meer meldingen dan het jaar ervoor. Dit betrof vooral meldingen over het Engelstalige bandje en telefoontjes namens de bank. Engelstaligen vielen vaak voor de verhalen van de oplichters en gaven in 136 gevallen gegevens of geld af, met een gemelde financiële schade van ruim 1 miljoen euro (1.176.735,-).

Oplichters benutten phishing en telefoontjes

Voorafgaand aan de telefoontjes ontvingen slachtoffers vaak een phishingmail. Wie daar op reageerde, kreeg vervolgens een belletje van een zogenaamde ‘bankmedewerker’. Die vroeg aan de slachtoffers om zo snel mogelijk hun spaargeld over te maken naar een ‘kluisrekening’ of ‘veilige rekening’. Deze vorm van oplichting noemen we ook wel helpdeskfraude.

Fraudeurs gebruikten ook andere trucs op nietsvermoedende mensen op te lichten. Soms vroegen ze om cadeaukaarten te kopen en de code op de achterkant van de kaarten door te geven. Oplichters kunnen dat geldbedrag uitgeven aan digitale aankopen en andere producten. Verder probeerden sommige criminelen mensen over te halen om software als AnyDesk of TeamViewer te installeren, zogenaamd om over de schouder mee te kijken of slachtoffers alles goed deden. De politie waarschuwt regelmatig dat banken nooit aan klanten zullen vragen om software te installeren.

Tot slot ontving de Fraudehelpdesk meldingen van gedupeerden waarbij ‘bankmedewerkers’ bij hen thuis langskwamen om de betaalpas en pincode op te halen. Vervolgens werden er grote geldbedragen van hun rekening geplunderd. Soms vroegen de oplichters om de laptop of smartphone. Deze waren zogenaamd besmet met een virus, die zij wel zouden verwijderen.

Cybercrime meldingen dalen, maar blijven hoog

Als je het bovenstaande verhaal leest, ben je geneigd te denken dat het aantal meldingen van cybercrime toenam. Niets is minder waar. De Fraudehelpdesk zegt dat ze vorig jaar 4.471 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Ter vergelijking: in 2021 ging het om 9.933 meldingen. Dat is een halvering in een jaar tijd. Maar een daling van het aantal aangiften betekent niet een daling van digitale criminaliteit

Dat betekent niet dat er sprake is van een dalende trend. Uit onderzoek, gebaseerd op de meest recente politiecijfers, wijst uit dat het aantal aangiftes van digitale misdrijven als phishing, hacking en WhatsApp-fraude tussen mei en oktober 2022 onverminderd hoog was. De politie ontving in deze periode 7.396 meldingen van cybercrime. Dat komt neer op een stijging van 8,6 procent in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder.

De Fraudehelpdesk meldt tot slot dat het aantal meldingen van hacking het afgelopen jaar steeg van 602 in 2021 naar 827 in 2022.

Drie belangrijkste categorieën in de cijfers van 2022

Met betrekking tot de cijfers van 2022 kunnen de volgende drie grootste groepen worden onderscheiden: meldingen, slachtoffers met financiële schade en bedragen van de schade.

Meldingen

  1. Engelstalig bandje (9.997)
  2. Handelsplaats-/webwinkelfraude (5.241)
  3. Cybercrime (4.471)

Slachtoffers met financiële schade

  1. Handelsplaats-/webwinkelfraude (4.326)
  2. Oneerlijke verkoop particulieren (met name klusjesmannen) (627)
  3. Beleggingsfraude (624)

Schadebedragen

  1. Beleggingsfraude (€ 14.790.667,-)
  2. Misbruik bedrijfsgegevens (€ 12.495.729,-)
  3. Voorschotfraude (zoals datingfraude en nep-erfenissen) (€ 6.836.499,-)

Bron: Fraudehelpdesk.nl

Meer actueel nieuws

203 verdachten aangehouden in internationaal onderzoek “Operation SKEIN”

Het Rotterdamse cybercrimeteam (CCT) speelde een sleutelrol in een groot internationaal fraude- en witwasonderzoek genaamd “Operation SKEIN”. Op 30 mei 2022 werden in Dublin een 27-jarige man en een 25-jarige vrouw aangehouden door de Ierse politie op verdenking van witwassen en deelname aan een criminele organisatie. Het totaal van de aanhoudingen komt hiermee op 203 verdachten.

Lees meer »

LinkedIn als start van social engineering en spear-phishing

Security incidenten die het nieuws halen, beginnen vrijwel altijd met phishing. Want een phishing mail is nog altijd de meest voorkomende methode, en met name kleine en middelgrote bedrijven zijn het slachtoffer. Dat is bovendien allang niet meer beperkt tot e-mailverkeer alleen. Daarom deze keer aandacht voor phishing en andere vormen van social engineering op LinkedIn, waar je moet oppassen voor connectieverzoeken.

Lees meer »

Nederlanders gevaarlijk zelfverzekerd over cyberveiligheid

Ruim de helft van de Nederlanders (56 procent) zegt direct door te hebben als cybercriminelen hen proberen op te lichten via e-mail, internet of telefoon. Vier op de tien ondervraagden (43 procent) zegt zonder twijfel dat oplichters geen schijn van kans maken om inlog- of persoonlijke gegevens buit te maken. Dit staat in schril contrast tot het aantal slachtoffers van cybercrime en online fraude.

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 21-2022

Nederland betaalt op een na hoogste losgeld voor ransomware, Deadbolt-ransomware infecteert honderden QNAP NAS-apparaten en Cisco waarschuwt voor actief aangevallen zerodaylek in IOS XR. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 211 week 21-2022

Cybercriminelen doen zich voor op datingapps als slachtoffer seksueel misbruik, bedrijven zijn aan de verliezende hand in de strijd tegen ransomware-aanvallers en Minister Yeşilgöz: “Als je nu kijkt zie je dat online en op het darkweb eenlingen een reële dreiging vormen”. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 211.

Lees meer »

Minister Yeşilgöz: “Als je nu kijkt zie je dat online en op het darkweb eenlingen een reële dreiging vormen”

De terrorismebestrijding in Nederland richt zich de komende jaren op extremisme uit extreemrechtse hoek. Dat staat in de Nationale Contraterrorisme Strategie die minister Dilan Yesilgöz (Justitie en Veiligheid) naar de Tweede Kamer stuurde. Ook komt er meer aandacht voor eenlingen met extremistische denkbeelden, "vaak in combinatie met extreme antioverheidssentimenten en complotdenkbeelden".

Lees meer »