Stijging van telefonische oplichting en misbruik bedrijfsgegevens in 2022

Gepubliceerd op 9 februari 2023 om 15:00

Click here or click 'CHOOSE YOUR LANGUAGE' and then choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑

De Fraudehelpdesk rapporteert een forse stijging van het aantal meldingen in hun jaarcijfers. In 2022 was de stijging van meldingen over telefonische oplichting het opvallendst met een toename van 18 procent ten opzichte van het jaar 2021. Ook de schade door misbruik van bedrijfsgegevens nam toe, met een totaal van 12,5 miljoen euro, een stijging van ongeveer 20 procent.

In het totaal ontving de Fraudehelpdesk ongeveer 500.000 meldingen via hun callcenter, online meldformulieren en geautomatiseerde valse-e-mailcheck in 2022. Daarvan werden in 7.661 gevallen financiële schade gerapporteerd, met een totaalbedrag van ruim 43 miljoen euro.

Oplichting via telefoon groeit

De stijging van telefonische oplichting was al zichtbaar in 2021, maar het afgelopen jaar ontving de Fraudehelpdesk toch ruim 18 procent meer meldingen dan het jaar ervoor. Dit betrof vooral meldingen over het Engelstalige bandje en telefoontjes namens de bank. Engelstaligen vielen vaak voor de verhalen van de oplichters en gaven in 136 gevallen gegevens of geld af, met een gemelde financiële schade van ruim 1 miljoen euro (1.176.735,-).

Oplichters benutten phishing en telefoontjes

Voorafgaand aan de telefoontjes ontvingen slachtoffers vaak een phishingmail. Wie daar op reageerde, kreeg vervolgens een belletje van een zogenaamde ‘bankmedewerker’. Die vroeg aan de slachtoffers om zo snel mogelijk hun spaargeld over te maken naar een ‘kluisrekening’ of ‘veilige rekening’. Deze vorm van oplichting noemen we ook wel helpdeskfraude.

Fraudeurs gebruikten ook andere trucs op nietsvermoedende mensen op te lichten. Soms vroegen ze om cadeaukaarten te kopen en de code op de achterkant van de kaarten door te geven. Oplichters kunnen dat geldbedrag uitgeven aan digitale aankopen en andere producten. Verder probeerden sommige criminelen mensen over te halen om software als AnyDesk of TeamViewer te installeren, zogenaamd om over de schouder mee te kijken of slachtoffers alles goed deden. De politie waarschuwt regelmatig dat banken nooit aan klanten zullen vragen om software te installeren.

Tot slot ontving de Fraudehelpdesk meldingen van gedupeerden waarbij ‘bankmedewerkers’ bij hen thuis langskwamen om de betaalpas en pincode op te halen. Vervolgens werden er grote geldbedragen van hun rekening geplunderd. Soms vroegen de oplichters om de laptop of smartphone. Deze waren zogenaamd besmet met een virus, die zij wel zouden verwijderen.

Cybercrime meldingen dalen, maar blijven hoog

Als je het bovenstaande verhaal leest, ben je geneigd te denken dat het aantal meldingen van cybercrime toenam. Niets is minder waar. De Fraudehelpdesk zegt dat ze vorig jaar 4.471 meldingen van cybercriminaliteit ontving. Ter vergelijking: in 2021 ging het om 9.933 meldingen. Dat is een halvering in een jaar tijd. Maar een daling van het aantal aangiften betekent niet een daling van digitale criminaliteit

Dat betekent niet dat er sprake is van een dalende trend. Uit onderzoek, gebaseerd op de meest recente politiecijfers, wijst uit dat het aantal aangiftes van digitale misdrijven als phishing, hacking en WhatsApp-fraude tussen mei en oktober 2022 onverminderd hoog was. De politie ontving in deze periode 7.396 meldingen van cybercrime. Dat komt neer op een stijging van 8,6 procent in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder.

De Fraudehelpdesk meldt tot slot dat het aantal meldingen van hacking het afgelopen jaar steeg van 602 in 2021 naar 827 in 2022.

Drie belangrijkste categorieën in de cijfers van 2022

Met betrekking tot de cijfers van 2022 kunnen de volgende drie grootste groepen worden onderscheiden: meldingen, slachtoffers met financiële schade en bedragen van de schade.

Meldingen

  1. Engelstalig bandje (9.997)
  2. Handelsplaats-/webwinkelfraude (5.241)
  3. Cybercrime (4.471)

Slachtoffers met financiële schade

  1. Handelsplaats-/webwinkelfraude (4.326)
  2. Oneerlijke verkoop particulieren (met name klusjesmannen) (627)
  3. Beleggingsfraude (624)

Schadebedragen

  1. Beleggingsfraude (€ 14.790.667,-)
  2. Misbruik bedrijfsgegevens (€ 12.495.729,-)
  3. Voorschotfraude (zoals datingfraude en nep-erfenissen) (€ 6.836.499,-)

Bron: Fraudehelpdesk.nl

Meer actueel nieuws

Celstraf van drie jaar geëist tegen 35-jarige cybercrimineel ‘Han Solo’

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft tegen een 35-jarige man uit Heerenveen een gevangenisstraf van 3 jaar geëist en het terugbetalen van het wederrechtelijk voordeel van €318.050,63. Hem wordt verweten dat hij door het handelen in digitale lijsten met persoonsgegevens, zogenaamde leads, een grote bijdrage heeft geleverd aan bankhelpdeskfraude met mogelijke vele gedupeerden wereldwijd.

Lees meer »

Overzicht cyberaanvallen week 19-2022

Ransomware treft ziekenhuizen in provincie Luxemburg te Belgie, digitale televisiegidsen van Russische tv-aanbieders werden maandagochtend gehackt en geen diplomatieke reactie na cyberaanval op Nederlandse olieterminals. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 209 week 19-2022

Is de ‘NewProfilePic-app’ Russische malware, hoe werkt de Apple, Google en Samsung Pay oplichtingstruc en Costa Rica, eerste land dat de noodtoestand afroept als gevolg van een cyberaanval. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 209.

Lees meer »

Digiweerbaar met de Cyber Sessies: Aflevering 5 'Digitaal ben je zo veilig als de zwakste schakel'

Zelf kun je je bedrijf nog zo goed tegen cybercriminelen hebben beveiligd, maar wat als een belangrijke toeleverancier wordt gehackt? In deze aflevering van Cyber Sessies draait het om hoe om te gaan met aanvallen in de leveranciersketen. Presentator Remy Gieling spreekt hierover met drie kopstukken uit de wereld van digitale veiligheid; Frank Groenewegen (partner Cyber Risk Deloitte), Erno Doorenspleet (vice president CTO KPN Security) en Daan Keuper (security researcher Computest). 

Lees meer »

Is de ‘NewProfilePic-app’ Russische malware?

De app 'New Profile Pic' staat zowel in de Apple App Store als in de Google Play Store op nummer één in de ranglijst van de populairste, meest gedownloade apps. Daarmee is de app momenteel dus populairder dan apps als Instagram, TikTok, Snapchat, YouTube en Messenger. Maar om deze app is momenteel het één en ander te doen: zo gaat het gerucht dat de app in werkelijkheid malware bevat van Russische makelij, dat gebruikers van de app slachtoffer worden van oplichting én dat de app data doorsluist naar het Kremlin. Hoe zit dat? In dit artikel leggen we het uit.

Lees meer »