Zestien procent van de Nederlandse bevolking kwam in 2020 in aanraking met fraude. Dit blijkt uit een eerste, uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland, uitgevoerd onder leiding van prof. dr. Marianne Junger van de Universiteit Twente. ‘Op basis van de gemelde schade in het onderzoek schatten we de totale schade jaarlijks op € 2,75 miljard’, aldus Junger.
In 2020 maakte 42% van alle Nederlanders ouder dan zestien jaar een fraudepoging mee. Dit blijkt uit een onderzoek van Stichting Achmea Slachtoffer & Samenleving, International Card Services, de politie en de Nederlandse Vereniging van Banken. De resultaten zijn gisteren aangeboden in de Tweede Kamer aan Kamerlid Anne Kuik, lid van de Vaste commissie voor Justitie en Veiligheid.
Schatting totale fraudeschade € 2,75 miljard
Op basis van de resultaten in het onderzoek wordt de totale schade voor fraude door de onderzoekers geschat op € 2,75 miljard. Verliezen van slachtoffers zijn vaak klein, maar soms extreem groot. Hetzelfde geldt voor de psychologische impact op slachtoffers: een minderheid van de slachtoffers ervaart veel last.
Aankoopfraude is de meest voorkomende fraudevorm met 11% slachtofferschap. Van andere fraudevormen, zoals bijvoorbeeld vriend-in-noodfraude (waaronder Whatsapp-fraude), datingfraude en spoofing (het aannemen van een andere identiteit, waaronder helpdeskfraude) wordt grofweg 1% slachtoffer.
Contact met de politie gering
Opvallend is dat slachtoffers bij slechts 12% van de incidenten achteraf contact opnemen met de politie. Ook bij andere partijen, zoals banken, creditcardmaatschappijen en betaaldiensten, wordt fraude niet heel vaak gemeld. Dit verschilt echter per type fraude en hangt af van de gebruikte betaalmethode. Bij spoofing (waaronder bankhelpdeskfraude) neemt bijvoorbeeld ruim de helft van de slachtoffers contact op met hun bank.
Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Iedereen kan slachtoffer worden van fraude, blijkt uit het onderzoek. Socio-demografische variabelen als leeftijd en geslacht spelen maar een beperkte rol. Wel worden jongeren vaker slachtoffer dan ouderen, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (jongeren t/m 35 jaar oud: 21,5% slachtoffers; ouderen: 13,1% slachtoffers). Dit kan komen omdat jongeren meer online zijn.
Fraudepreventie
Impulsiviteit en kennis over fraude blijken belangrijke voorspellers van slachtofferschap. Impulsieve personen worden vaker slachtoffer, vermoedelijk doordat ze (te) snel beslissingen nemen (niet impulsief: 14,7% slachtoffers; impulsief: 28,6% slachtoffers). Personen met meer kennis over fraude kunnen fraudepogingen beter weerstaan, waardoor zij minder vaak slachtoffer worden. Respondenten die een fraudepoging meemaakten met weinig kennis: 53,3% slachtoffers; veel kennis: 32,2% slachtoffers). Junger: 'Uit onze studie blijkt dat het aantal slachtoffers kan dalen als mensen beter op de hoogte zijn van de werkwijze van fraudeurs. Ook het tegengaan van snelle beslissingen kan helpen bij het verminderen van slachtoffers. Denk bijvoorbeeld aan een simpele dubbele check voordat een betaling gedaan wordt. Ook aanpassingen in het ontwerp van handelsplatforms zouden hierbij kunnen helpen.'
Eerste uitgebreide slachtofferstudie in Nederland
Over de hele wereld lijkt fraude steeds meer slachtoffers te maken. Terwijl de meeste vormen van criminaliteit afnemen, is er in fraudestatistieken een stijging zichtbaar. Het zicht op fraude is echter beperkt, omdat slachtoffers niet altijd aangifte doen. Een slachtofferstudie kan een completer beeld van het fraudeprobleem leveren. Prof. dr. Marianne Junger, prof. dr. Bernard Veldkamp en promovendus Luka Koning (MSc) van de UT voerden dit eerste uitgebreide onderzoek naar slachtofferschap van fraude in Nederland uit. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Meer informatie
Slachtoffers van fraude wordt aangeraden om contact op te nemen met de Fraudehelpdesk en de partij waarbij de schade heeft plaatsgenomen.
Bron: utwente.nl, politie.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
‘Samen digitaal oké met het A B C’
Om de kans te verkleinen dat u slachtoffer wordt van digitale criminaliteit, is belangrijk om wanneer u digitaal gaat, de standaard regels van de ABC in acht neemt: De ABC methode staat voor:
A = alert blijven
- Te mooi om waar te zijn, is niet oké
- Blijf op de hoogte
- Klik nooit zomaar op een link
B = bescherm jezelf
- Blijf up-to-date met updates
- Gebruik sterke wachtwoorden
- Gebruik actuele anti-virus programma’s
- Maak offline back-up’s
C = check altijd
- Vertrouw je het niet, verbreek het contact
- Check de contactgegevens van de afzender
Meer info over ABC en downloads
Meer actueel nieuws
Phishing, nepshop en fraude meldingen week 05-2022
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Ben je slachtoffer geworden van oplichting doe dan 'altijd' aangifte bij de politie.
Man die wapen wilde kopen op het Darkweb hoort eis OM
Het Openbaar Ministerie eist tegen een 45-jarige Delfzijlster een half jaar celstraf, waarvan de helft voorwaardelijk. Na een tip van de Australische politie liep de verdachte tegen de lamp toen hij een illegaal wapen wilde kopen.
Spoofing: ‘Twee soorten slachtoffers, de mensen die gebeld worden, en de mensen die hun telefoonnummer misbruikt zien worden’
Hoe kunnen criminelen vanuit het echte nummer van jouw bank bellen? En, nog veel belangrijker, hoe zorg je ervoor dat je niet in hun val trapt? Dit moet je weten over spoofing, een veelvoorkomende vorm van telefonische oplichting.
"Waarschuwing Nederlandse bedrijven in de vitale sector"
De cyberaanval op de Duitse tak van Shell, moet een waarschuwing zijn voor Nederlandse bedrijven in de vitale sector. We mogen niet denken dat we in ons land alles voor elkaar hebben op het gebied van cybersecurity. Nederlandse bedrijven die actief zijn in de essentiële sector moeten weerbaarder worden gemaakt tegen digitale dreigingen.
Aantal cyberaanvallen op onderwijs en onderzoekssector gestegen met 75%
In 2021 kregen organisaties in totaal 50% meer wekelijkse cyberaanvallen te verduren dan in 2020. De onderwijs-/onderzoekssector was de meest aangevallen sector, met gemiddeld 1605 wekelijkse aanvallen, een stijging van 75%. Overheid/defensie zag een gemiddelde van 1.136 wekelijkse aanvallen (47% toename).
Zeventien jarig meisje aangehouden voor bankhelpdesk fraude - “De buit bedroeg zeker 44.000 euro”
Dank voor het delen, meisje van 17 is herkend
Insider threats met 34% gestegen in 2021
Een freelancer die per ongeluk een mailtje met gevoelige informatie naar de verkeerde persoon stuurt, een ontslagen werknemer die uit wraak belangrijke informatie doorspeelt aan een concurrent, of een cybercrimineel die toegang verkrijgt tot het e-mailaccount van iemand van de financiële afdeling. Dit zijn alle drie vormen van insider threats die grote schade kunnen betekenen voor de betrokken organisaties. Hoe groot die schade is, blijkt uit nieuw onderzoek van Proofpoint.
Ik ben opgelicht, ik wil mijn geld terug! Kan dat?
Sinds begin 2021 is er een procedure om de gegevens van een oplichter op te vragen bij je bank. Hoe werkt dat en hoe krijg je je geld terug?
Afgelopen jaar werd voor bijna 47 miljoen euro aan schade door fraude gemeld bij de Fraudehelpdesk
De Fraudehelpdesk kreeg afgelopen jaar aanzienlijk meer meldingen van cybercriminaliteit binnen. Oplichters veroorzaakten voor ruim 47 miljoen euro aan financiële schade. In totaal kreeg de instantie 530.000 meldingen binnen, een stijging van ruim 50 procent.
Overzicht cyberaanvallen week 04-2022
Ransomware cybercriminelen verhogen de inspanningen om insiders in te schakelen voor aanvallen, bijna vijfduizend mensen dupe van hack Nederlandse Rode Kruis en de geschiedenis van REvil. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 194 week 04-2022
Toename gebruik van versleutelde verbindingen voor het afleveren van zerodays en malware, De politie zoekt partners ter ondersteuning van de ABC campagne en oorlog in cyberspace in volle gang omtrent situatie Rusland-Oekraïne. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 194.
Datalek nieuws en overzicht week 04-2022
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.