Stelling: Een online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters?!

Gepubliceerd op 1 december 2021 om 07:00

De Utrechtse burgemeester Sharon Dijksma besloot afgelopen vrijdag een 17-jarige jongen die ervan wordt verdacht dat hij op sociale media opriep tot rellen (digitaal opruiing) in Utrecht een online gebiedsverbod op te leggen, maar is dit juridisch wel houdbaar en wenselijk?

Offline gebiedsverbod

Het offline gebiedsverbod kennen we: dat betekent dat je van de overheid niet op een bepaalde locatie mag zijn. Doe je dit toch, dan hangen er geldboetes en andere straffen boven het hoofd. Hetzelfde geldt voor een online gebiedsverbod, al heeft dat niet zozeer te maken met een fysieke locatie, maar met de hele online omgeving.

Online gebiedsverbod

Een zeventienjarige die via WhatsApp berichten verspreidde waarin hij mensen opriep om rellen te starten in Utrecht, heeft zo’n online gebiedsverbod gekregen. Hij mag niet alleen in WhatsApp geen opruiende berichten meer sturen, hij mag het ook niet op de rest van het internet. Doet hij dat toch wel? Dan kost dat hem 2.500 euro. De gemeente Utrecht wil de bron van de wanorde graag gericht aanpakken en denkt dat dat zo lukt.

Het online gebiedsverbod is vrij nieuw en kan worden opgelegd door burgemeesters. Zij zijn namelijk verantwoordelijk voor het voorkomen van openbare-ordeverstoringen. In eerste instantie kozen burgemeesters er vaak voor om van tevoren bij de organisator aan te geven dat het niet oké was wat iemand van plan was en dreigde de gemeente met straffen. Dit bleek een succesvolle interventie, maar zeker in het licht van coronamaatregelen en de felle oproer die hieruit voorkomt, kiezen gemeenten er nu dus ook voor om een online gebiedsverbod op te leggen.

Het betekent in het geval van de Utrecht-rellen dat de jongeman nog wel WhatsApp mag gebruiken en de rest van het internet en apps, maar zodra hij dit inzet om mensen te beïnvloeden om te gaan rellen, krijgt hij die boete van 2.500 euro. Een logische keuze, zo’n algeheel online gebiedsverbod: kies je er immers voor om hem WhatsApp te verbieden, dan zou hij op Telegram verder kunnen gaan met zijn door de gemeente ongewenste gedrag.

Eerste keer

Het is de eerste keer dat burgemeester Dijksma een dergelijk online gebiedsverbod oplegt. "We zien steeds vaker online oproepen die leiden tot wanordelijkheden en rellen. Met deze gerichte interventie pakken we dit gedrag bij de bron aan", zo stelt ze.

Maar volgens advocaat Boumanjal is de maatregel 'creatief' maar juridisch niet houdbaar. "Burgemeester Dijksma gaat over de openbare orde binnen haar eigen stad", laat hij tegenover het AD weten. "Maar zo’n online verbod gaat heel ver en haar jurisdictie te buiten, als je het mij vraagt. Zeker als meetelt dat je verworven grondrechten en vrijheden aan banden gaat leggen, terwijl er nog geen rechterlijke uitspraak is en de uitlatingen via het reguliere strafrecht zijn aan te pakken."

Ook heeft de advocaat vragen over hoe de gemeente het online gebiedsverbod handhaaft. "Wordt zijn ip-adres in de gaten gehouden, of wordt er gekeken op welke websites deze jongen komt? Welke platformen hij gebruikt? Dat lijkt me al snel in strijd met de privacyregels die er zijn." De gemeente laat daarop weten dat het gedrag van de jongen binnen de kaders van de wet in de gaten wordt gehouden.

Schadeclaim tot gevolg

Het kan ook veel verder gaan, zo ondervonden de makers van de game Roblox. Hierin zat YouTuber Ruben Sim juist online enorm te rellen. Denk aan racistische uitspraken, online pesterij, foto’s van Hitler en seksuele intimidatie, allemaal binnen een gameplatform waarop veel kinderen actief zijn. Het evenement Roblox Developers Conference moest zelfs stilgelegd worden door de vele dreigementen die de man online stuurde.

De politie moest eraan te pas komen en uiteindelijk heeft het grote invloed gehad op het gevoel van veiligheid van de mensen die bijdroegen aan de conferentie. Roblox klaagt Ruben Sim nu aan voor een bedrag van 1,6 miljoen dollar, omdat deze man het het leven van veel Roblox-spelers en -makers zo zuur maakt. Er is nog geen uitspraak gedaan, maar het wil wel zeggen dat online uitspraken niet minder zwaar worden aangerekend als de dingen die je offline zegt.

Online voelt anders

Hoewel voor veel mensen de online wereld soms als een ander gebied voelt, is het toch echt deel van het echte leven en wordt wangedrag dus ook echt berecht. Aan de andere kant is juist dat online leven zo groot dat zo’n online gebiedsverbod moeilijk te controleren is. Op dit moment is het nog een in ontwikkeling zijnde manier voor de overheid om relschoppers in te perken, dus het kan er over een jaar zomaar anders uitzien. Hoe, dat zal waarschijnlijk samenhangen met hoe meetbaar iemands online gedrag nu werkelijk is.

Poll

Online gebiedsverbod moet vaker ingezet worden door burgemeesters

Bekijk resultaten

Bron: anoniem, twitter.com, ad.nl, security.nl, dutchcowboys.nl

Wat is digitale opruiing 》

 

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer nieuws

"Ze zij zijn hun gewicht in goud waard. Hierdoor konden we twee verdachten op heterdaad aanhouden”

Bank helpdesk fraude en babbeltrucs komen dagelijks voor en heeft een grote impact op de slachtoffers. Dinsdag 10 november was het helaas ook weer raak. Een 70-jarige vrouw uit Dordrecht is het slachtoffer geworden van Bank helpdesk fraude en een poging tot babbeltruc. Door adequaat optreden van de buren van het slachtoffer, konden de verdachten op heterdaad worden aangehouden. Ook in andere babbeltruc zaken in Dordrecht zijn aanhoudingen verricht. Mooie resultaten in impact volle zaken.

Lees meer »

De gevaren van IoT zichtbaar in Rotterdam

Tot dinsdagmiddag was het voor iedereen mogelijk om de kleuren van de Erasmusbrug aan te passen via zijn tablet, smartphone of laptop. Door een gat in de beveiliging was het mogelijk om zonder gebruikersnaam en wachtwoord in te loggen op het systeem dat de lichtkleuren regelt. De gemeente Rotterdam heeft het bedieningssysteem uitgeschakeld en contact opgenomen met de leverancier van het systeem om herhaling te voorkomen.

Lees meer »

Tweede Kamerverkiezingen 2021 met behulp van "niet" hackbaar OSV systeem?

De Kiesraad kiest eieren voor zijn geld. Bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen, die in maart 2021 plaatsvinden, gaat ze extra controles uitvoeren om de uitslagen vast te stellen. De 'Ondersteunende Software Verkiezingen' (OSV) is hiervoor ontwikkeld en veilig bevonden, maar de Stichting 'Tegen Hackbare Verkiezingen' waarschuwt voor fraude en manipulat

Lees meer »

"Binnen minuut alles kwijt"

Internetcriminelen maakten dit jaar miljoenen euro's buit via spoofing. Dit is een gewiekste vorm van oplichting, waarbij slachtoffers hun zuurverdiende centen zelf overhevelen naar zogenaamd veilige rekeningen. "Achteraf bleek alles fake."

Lees meer »

Criminelen gaan nu nog een stap verder na spoofing

De politie waarschuwt voor een vorm van bank helpdeskfraude, ook wel spoofing genoemd, waarbij een nep bankmedewerker naar de woning van het slachtoffer gaat. Er zijn inmiddels al een aantal gevallen bekend waarbij slachtoffers duizenden euro’s zijn kwijtgeraakt. Een “medewerker van hun bank” kwam naar het huis van de slachtoffers óf om geld over te maken op een zogenaamde 'veilige rekening', dit heet een “kluisrekening”, óf om de pinpas van het slachtoffer op te halen. Een 81-jarige en een 86-jarige Delftenaar werden hiervan onder andere het slachtoffer. De politie waarschuwt voor deze vorm van criminaliteit waar vooral ouderen het slachtoffer worden.

Lees meer »

Cybercrime nieuwsbrief 131 (week 45-2020)

Flinke toename Whatsapp hacking, nieuwe soorten malware en de kracht van een botnetwerk. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 131. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.

Lees meer »

Fraudehelpdesk en Opgelicht?! meldingen week 45-2020

Het melden van digitale oplichting pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?! of Fraudehelpdesk dan weten want Samen bestrijden we cybercrime. Liever anoniem? Klik dan hier.

Lees meer »