De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Hoe word je aan de haak geslagen, en hoe kun je het voorkomen?
Er wordt de laatste tijd een significante toename geregistreerd in het aantal Phishingaanvallen, maar wat zijn dat nu precies? In dit artikel besteden we aandacht aan de diverse technieken en geven we voorbeelden om niet aan de "haak geslagen te worden".
Ransomware weekoverzicht 51-2020
De supply chain-aanval van 'SolarWinds' heeft het cybersecurity-nieuws van afgelopen week gedomineerd, maar helaas ontbraken de ransomware aanvallen afgelopen week ook niet.
Cybercrime nieuwsbrief 137 (week 51-2020)
Meer gepersonaliseerde aanvallen in 2021, lagere straffen voor drugshandelaren en aanhoudingen na fraude met covid testen. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 137. Nog niet ingeschreven voor deze gratis nieuwsbrief over cybercrime en darkweb? Schrijf je dan hier in.
Datalek nieuws en overzicht week 51-2020
Een datalek kan ernstige gevolgen hebben, soms worden levens totaal verwoest door dat er identiteit fraude mee gepleegd wordt.
Digitale fraude, oplichting meldingen week 51-2020
Het melden van 'digitale oplichting' pogingen is belangrijk, door het melden kunnen we andere potentiële slachtoffers behoeden voor het te laat is. Heb je een phishing mail, smishing bericht of werd je gebeld en vertrouw je het niet? Laat het ons, of onze collega's van Opgelicht?!, Radar, Kassa, of Fraudehelpdesk dan weten, want Samen bestrijden we cybercrime / digitale fraude. Liever anoniem? Klik dan hier.
Rechtbank legt aanmerkelijk lagere straffen op dan het Openbaar Ministerie voor drugshandelaren op het Darkweb
De rechtbank in Rotterdam legt in een Boxtelse drugszaak aanmerkelijk lagere straffen op dan het Openbaar Ministerie had geëist. Hoofdverdachte Alex P. (33) krijgt 24 maanden cel, waarvan 14 maanden voorwaardelijk. Justitie had een straf van zeven jaar voor hem in petto.
Aanhoudingen na fraude met testen Covid-19
Een Gelders bedrijf in medische goederen is dit jaar slachtoffer geworden van internationale fraude.
Meer gepersonaliseerde aanvallen in 2021
Nu veel digitale initiatieven in een sneltreinvaart zijn gerealiseerd, zijn ook veel trends sneller dan verwacht ontwikkeld.
Maatregelen tegen 'Spoofing' en 'Smishing'
Staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken heeft maatregelen aangekondigd om telefoon spoofing en smishing tegen te gaan. Bij telefoon spoofing en smishing (sms-phishing) geven oplichters vaak een ander nummer door dan waarvandaan wordt gebeld of het bericht van afkomstig is. Slachtoffers kunnen daardoor denken dat het om een gesprek of bericht van de bank gaat.
Joe Biden geïnformeerd over de gevolgen van hack campagne die meerdere federale agentschappen heeft getroffen
Amerikaanse nationale veiligheidsfunctionarissen hebben het overgangsteam voor de verkozen president Joe Biden en Capitol Hill-assistenten geïnformeerd over de gevolgen van een vermoedelijke door de overheid gesteunde hack campagne die meerdere federale agentschappen heeft getroffen.
"De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een geraffineerde vorm van fraude"
De rechtbank Den Haag heeft twee mannen van 24 en 27 jaar wegens qr-code fraude veroordeeld tot gevangenisstraffen van respectievelijk vier en vijf maanden. De mannen maakten meerdere slachtoffers in Den Haag en Tilburg. Het duo vroeg slachtoffers om hulp, bijvoorbeeld om een klein bedrag voor te schieten, zoals het betalen van een treinkaartje.
“Als een producent software heeft aangeboden die vervolgens niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, is hij mogelijk aansprakelijk op grond van wanprestatie”
Gebruikers kunnen de software-ontwikkelaar aansprakelijk stellen voor de schade die een hacker heeft toegebracht als blijkt dat de cybersecurity niet op orde is. Als het product niet voldoet aan de digitale veiligheidseisen, kan de fabrikant of verkoper van de software aangeklaagd worden op grond van wanprestatie. Er zijn echter wel de nodige juridische en economische barrières die het verhalen van de schade complex maken.