Het aandeel cybercriminaliteit is afgelopen jaar fors toegenomen. In 2021 ontving de politie 14.000 meldingen van cybercrime. Dat is een derde meer in vergelijking met het jaar ervoor. Ook de impact van cybercriminaliteit steeg vorig jaar. Dat schrijft het Openbaar Ministerie (OM) in het jaarverslag.
Bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit
“Die trend past binnen een bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit”, zo zegt het OM. Naar eigen zeggen heeft de coronacrisis een impuls gegeven aan deze verschuiving. Afgelopen jaar registreerde de politie 14.000 gevallen van cybercrime. Dat is een stijging van een derde in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.
De toename van het aantal aangiften van cybercriminaliteit is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd is het aantal verdachten met 47 procent gestegen.
Aantal registraties van cybercrime (zoals hacks, ddos-aanvallen en ransomware) bij Nederlandse politie
Fraude tussen burgers onderling
Het aandeel van horizontale fraude -fraude tussen burgers onderling- nam afgelopen jaar eveneens toe. De politie arresteerde 29 procent meer internetcriminelen. Het aantal zaken tegen geldezels -mensen die hun bankrekening ter beschikking stellen in ruil voor een deel van de opbrengst- steeg in een jaar tijd van 365 naar 1.363. Het aantal verdachten van identiteitsfraude, waaronder WhatsApp-fraude, nam met 15 procent toe naar 732 zaken.
Het OM schrijft verder in het jaarverslag dat de impact van cybercrime vorig jaar steeg. Dat is te wijten aan de toename van het aantal cyberincidenten, onder meer door ransomware-aanvallen. Daarbij is het volgens het OM soms lastig om een onderscheid te maken tussen cybercriminelen en statelijke actoren. Desalniettemin vormen beide groepen een bedreiging voor de nationale veiligheid.
Cybercriminelen strafrechtelijk aanpakken
Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, schrijft het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.
Opsporing en vervolging zijn volgens het Openbaar Ministerie onvoldoende om cybercriminaliteit terug te dringen. Daarom zet het OM in op alternatieve interventies: preventie, verstoring en notificatie. “Die alternatieve interventies versterken de weerbaarheid van potentiële slachtoffers tegen deze criminaliteit met vaak een internationaal en grenzeloos karakter”, aldus het OM.
Cybercrime is aan opmars bezig
Gerrit van den Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal, maakt zich zorgen om de toenemende cybercriminaliteit. Dat is in zijn ogen “bezig aan een opmars”. Tegelijkertijd is hij optimistisch over het feit dat het kabinet extra geld uittrekt om verbeteringen aan te brengen in de strafrechtketen.
“Daarmee kan de werkdruk eindelijk wat worden aangepakt, en kan een extra impuls worden gegeven aan verbetering van onze ICT. Ik hoop dat we mensen kunnen aantrekken die in al hun diversiteit één ding gemeen hebben: de wil om, in het klein en in het groot, onze wereld rechtvaardiger te maken”, aldus Van den Burg.
Veiligheidsmonitor 2021
Volgens de Veiligheidsmonitor 2021 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kreeg 17 procent van de Nederlanders van 15 jaar of ouder te maken met cybercrime. We hebben het dan over 2,5 miljoen Nederlanders. Hoogstwaarschijnlijk is dat slechts het topje van de ijsberg: uit berekeningen van het CBS blijkt dat slechts één op de vijf slachtoffers aangifte doet bij de politie.
Een vorm van online criminaliteit die volgens het CBS afgelopen jaar veel voorkwam, was phishing. Oplichters halen dan van alles uit de kast om zo veel mogelijk persoonsgegevens van nietsvermoedende slachtoffers buit te maken. “Van alle Nederlanders van 15 jaar of ouder zeggen in 2021 meer dan twee op de drie (68 procent) dat ze in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer een telefoontje, e-mail- of ander bericht hebben ontvangen dat (waarschijnlijk) van een oplichter was”, aldus het statistiekbureau. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Bron: om.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer rapporten bekijken of downloaden
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Cybercrime nieuwsbrief 113 (week 27-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 27-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 27-2020
Wat is phishing »
Nederlandse dealers versturen maandelijks naar schatting 9000 pakketjes met coke, speed, xtc en crystal meth
Ecstasy, cocaïne, speed en amfetamine. Uit Nederland afkomstige post naar het buitenland bevat steeds vaker drugs. Per jaar zou het om zo’n honderdduizend zendingen gaan. Sommige landen overwegen al een verbod op postpakket vanuit Nederland. Politie en douane in Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Australië en diverse Aziatische landen hebben genoeg van de Nederlandse drugspakketten.
Gekraakt, "Het is alsof we bij de criminelen aan de vergadertafel zaten"
Meer dan 20 miljoen chatberichten van criminelen zijn sinds 1 april live meegelezen door de Nederlandse politie. ‘Het is alsof we bij de criminelen aan de vergadertafel zaten’, zegt Jannine van den Berg, politiechef van de Landelijke Eenheid.
Bij zeker 25 Nederlandse organisaties hebben hackers toegang
Het lek in Citrix, dat een half jaar geleden tot een crisis leidde bij de Rijksoverheid, wordt actief misbruikt. Terwijl de aandacht voor de kwetsbaarheid is weggeëbd, blijken criminele hackers en spionagegroepen bij zeker 25 Nederlandse organisaties toegang te hebben tot het interne netwerk.
Nieuwe Mac-ransomware 'EvilQuest' verspreidt zich via illegale software
Een Twitter-gebruiker die aan de slag ging @beatsballert stuurde gisteren een bericht naar Malwarebytes.com nadat hij hoorde van een ogenschijnlijk kwaadaardig Little Snitch-installatie programma.
Het Nederlands kenniscentrum watertechnologie en slachtoffer van Ransomware, heeft besloten niet te zeggen wat er betaald is aan cybercriminelen
Het Friese onderzoeksinstituut Wetsus heeft na overleg met de politie besloten om het bedrag dat aan een cybercrimineel werd betaald voor het ontsleutelen van bestanden niet bekend te maken. Begin februari raakte het netwerk van Wetsus via een "openstaande serverpoort" door niet nader genoemde ransomware besmet. Een dag na de infectie betaalde Wetsus het losgeld omdat dit goedkoper was dan het zelf herstellen van de systemen.
Klik en versleuteld is terug
In de afgelopen maand hebben onderzoekers van Proofpoint een toename van e-mail-gebaseerde ransomware-aanvallen waargenomen waarbij ransomware al in de eerste fase werd gebruikt. Dit is opmerkelijk omdat de afgelopen jaren aanvallers de voorkeur gaven aan downloaders (doxware) in de eerste fase van een aanval.
Betaal geen losgeld: "De kans is groot dat er bij de ontsleuteling tal van problemen opduiken"
Organisaties die door ransomware worden getroffen moeten het losgeld voor het ontsleutelen van hun bestanden niet betalen, zo adviseert het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het NCSC heeft vandaag een factsheet gepubliceerd waarin advies wordt gegeven om infecties door ransomware te voorkomen en wat organisaties in het geval van een besmetting kunnen doen.
Gevaarlijke nieuwe Lucifer malware in omloop
Onderzoekers van Unit 42 hebben een nieuwe variant van hybride cryptojacking-malware ontdekt.
Steeds meer cybercriminelen op Instagram
Cybersecurity experts wijzen erop dat er steeds meer oplichters actief zijn op Instagram. Doordat bij het sociale medium de nadrukt ligt op levendige beelden en kwaliteit content hebben cybercriminelen het gemakkelijk om zich voor te doen als echte, goedbedoelende mensen.