Het aandeel cybercriminaliteit is afgelopen jaar fors toegenomen. In 2021 ontving de politie 14.000 meldingen van cybercrime. Dat is een derde meer in vergelijking met het jaar ervoor. Ook de impact van cybercriminaliteit steeg vorig jaar. Dat schrijft het Openbaar Ministerie (OM) in het jaarverslag.
Bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit
“Die trend past binnen een bredere verschuiving van traditionele naar digitale criminaliteit”, zo zegt het OM. Naar eigen zeggen heeft de coronacrisis een impuls gegeven aan deze verschuiving. Afgelopen jaar registreerde de politie 14.000 gevallen van cybercrime. Dat is een stijging van een derde in vergelijking met 2020, en een verdrievoudiging ten opzichte van het jaar daarvoor.
De toename van het aantal aangiften van cybercriminaliteit is terug te zien in de instroomcijfers van het OM. Het aantal verdachten van cyberdelicten nam in een jaar tijd toe van 481 naar 574, een stijging van 21 procent. In twee jaar tijd is het aantal verdachten met 47 procent gestegen.
Aantal registraties van cybercrime (zoals hacks, ddos-aanvallen en ransomware) bij Nederlandse politie
Fraude tussen burgers onderling
Het aandeel van horizontale fraude -fraude tussen burgers onderling- nam afgelopen jaar eveneens toe. De politie arresteerde 29 procent meer internetcriminelen. Het aantal zaken tegen geldezels -mensen die hun bankrekening ter beschikking stellen in ruil voor een deel van de opbrengst- steeg in een jaar tijd van 365 naar 1.363. Het aantal verdachten van identiteitsfraude, waaronder WhatsApp-fraude, nam met 15 procent toe naar 732 zaken.
Het OM schrijft verder in het jaarverslag dat de impact van cybercrime vorig jaar steeg. Dat is te wijten aan de toename van het aantal cyberincidenten, onder meer door ransomware-aanvallen. Daarbij is het volgens het OM soms lastig om een onderscheid te maken tussen cybercriminelen en statelijke actoren. Desalniettemin vormen beide groepen een bedreiging voor de nationale veiligheid.
Cybercriminelen strafrechtelijk aanpakken
Als cybercriminelen niet strafrechtelijk worden aangepakt, neemt het vertrouwen van burgers in de digitale infrastructuur en de democratische rechtstaat af. “Cybercrime is moeilijk op te sporen en vraagt om veel kennis en specialisten die zich voortdurend blijven ontwikkelen om hackers bij te blijven”, schrijft het OM. Daarom is het belangrijk dat het OM breed blijft investeren in digitale vaardigheden.
Opsporing en vervolging zijn volgens het Openbaar Ministerie onvoldoende om cybercriminaliteit terug te dringen. Daarom zet het OM in op alternatieve interventies: preventie, verstoring en notificatie. “Die alternatieve interventies versterken de weerbaarheid van potentiële slachtoffers tegen deze criminaliteit met vaak een internationaal en grenzeloos karakter”, aldus het OM.
Cybercrime is aan opmars bezig
Gerrit van den Burg, voorzitter van het College van procureurs-generaal, maakt zich zorgen om de toenemende cybercriminaliteit. Dat is in zijn ogen “bezig aan een opmars”. Tegelijkertijd is hij optimistisch over het feit dat het kabinet extra geld uittrekt om verbeteringen aan te brengen in de strafrechtketen.
“Daarmee kan de werkdruk eindelijk wat worden aangepakt, en kan een extra impuls worden gegeven aan verbetering van onze ICT. Ik hoop dat we mensen kunnen aantrekken die in al hun diversiteit één ding gemeen hebben: de wil om, in het klein en in het groot, onze wereld rechtvaardiger te maken”, aldus Van den Burg.
Veiligheidsmonitor 2021
Volgens de Veiligheidsmonitor 2021 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kreeg 17 procent van de Nederlanders van 15 jaar of ouder te maken met cybercrime. We hebben het dan over 2,5 miljoen Nederlanders. Hoogstwaarschijnlijk is dat slechts het topje van de ijsberg: uit berekeningen van het CBS blijkt dat slechts één op de vijf slachtoffers aangifte doet bij de politie.
Een vorm van online criminaliteit die volgens het CBS afgelopen jaar veel voorkwam, was phishing. Oplichters halen dan van alles uit de kast om zo veel mogelijk persoonsgegevens van nietsvermoedende slachtoffers buit te maken. “Van alle Nederlanders van 15 jaar of ouder zeggen in 2021 meer dan twee op de drie (68 procent) dat ze in de afgelopen 12 maanden ten minste één keer een telefoontje, e-mail- of ander bericht hebben ontvangen dat (waarschijnlijk) van een oplichter was”, aldus het statistiekbureau. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Bron: om.nl, vpngids.nl
Bekijk alle vormen en begrippen
Meer rapporten bekijken of downloaden
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Cybercrime nieuwsbrief 100 (week 14-2020)
Datalek nieuws en overzicht week 14-2020
Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.
Oplichting / Cybercrime overzicht week 14-2020
Wat is phishing »
Op fora op het darkweb moedigen criminele hackers elkaar aan
Het coronavirus biedt hackers en phishers een dankbare kapstok. Thuiswerken kent risico’s voor bedrijfssystemen en de honger naar informatie maakt mensen gevoelig voor phishingmails. In maart zou het aantal digitale aanvallen maar liefst 475 procent hoger zijn geweest dan in februari.
Cybercriminelen proberen je te lokken met valse Netflix-websites
Ethische hackers van Check Point, een Israëlisch bedrijf dat gespecialiseerd is in internetveiligheid, hebben ontdekt dat cybercriminelen de laatste week twee keer zoveel websites hebben gecreëerd met de naam "Netflix" erin.
Malware in tal van apps voor kinderen
Er zullen hoogstwaarschijnlijk een aantal gevaarlijke apps op je mobiele telefoon geïnstalleerd zijn die malware bevatten. Het gaat hierbij voornamelijk om apps voor kinderen.
Politie haalt tien malafide 'corona webshops' offline
Antibacteriële bankpassen, een COVID-tracker app en talloze webwinkels die mondkapjes aanbieden: allemaal nep.
Kinderen worden opgelicht via Instagram en Snapchat
Bij Opgelicht?! komen verhalen binnen van ouders met enorme telefoonrekeningen. De oorzaak: één van de kinderen dacht onschuldig wat geld te verdienen door een paar telefoontjes te plegen. Jongeren worden via social media zoals Snapchat en Instagram benaderd door een anoniem en vreemd account met de vraag of ze snel en makkelijk geld willen verdienen. Goed verdienen, toch?
Filmpje: Tips voor thuis – veilig werken in tijden van corona
Vanwege de corona pandemie werkt Nederland massaal thuis en daarmee worden veel mensen genoodzaakt om hun werk digitaal te doen. Zoals we eerder al schreven, spelen cybercriminelen hier heel bewust op in. Aandacht voor veilig thuiswerken wordt daarom steeds belangrijker.In onderstaand filmpje verteld Jonathan (tevens schrijver op deze website) een aantal praktische tips met uitleg over hoe je thuis veilig kunt werken. De belangrijkste worden in de video behandeld, maar de rest van de tips en uitleg vind je hier.
FBI "Groot aantal ziekenhuizen wereldwijd besmet met malware"
Een groot aantal ziekenhuizen wereldwijd is met malware besmet geraakt, zo stelt de FBI.
De Ryuk-ransomware is afgelopen maand gebruikt voor aanvallen op 10 gezondheidsorganisaties
De Ryuk-ransomware blijft zich richten op ziekenhuizen tijdens de coronacrisis.
Tips voor alle thuiswerkers
Cybercriminelen weten ook dat jij thuis werkt. Informatie over videoconferences, phishing mailtjes vanuit het RIVM of de WHO, mailtjes met malware erin, allerlei fake websites met zogenaamd informatie over vaccins.