Cybercriminelen spelen in op emotie oorlog Oekraïne

Gepubliceerd op 15 maart 2022 om 15:00

De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.

Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.

Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne

Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.

Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens. 

De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.

Waar moet je opletten

'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'

Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie. 

Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'

Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne

Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne

Cyber Threat Advisory
PDF – 4,9 MB 168 downloads

Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl

Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.

Meer actueel nieuws

Oplichting / Cybercrime (Phishing Smishing Vishing) overzicht week 07-2020

Phishing, Smishing is het vissen (hengelen) naar inloggegevens en persoonsgegevens van gebruikers. Dit gebeurt via (massaal verzonden) e-mails of SMS'jes, online handelsplaatsen of berichten op social media. Daarin wordt gevraagd in te loggen op een website die sprekend lijkt op die van bijvoorbeeld een bank of een nepsite. Als u inlogt, worden uw inloggegevens meteen doorgestuurd naar de fraudeur.

Lees meer »

Datalek nieuws en overzicht week 07-2020

Bij een 'datalek' gaat het om ongeoorloofde of onbedoelde toegang tot persoonsgegevens bij een organisatie. Of om vernietiging, verlies, wijziging of vrijkomen van persoonsgegevens. Onder een datalek valt dus niet alleen het vrijkomen (lekken) van gegevens, maar ook onrechtmatige verwerking van gegevens en verlies van (toegang tot) persoonsgegevens.

Lees meer »

Het Darkweb Dream Team

Cybercrime is een extreem lucratieve business. Conservatieve schattingen spreken over anderhalf trillion dollar omzet in het jaar 2018 alleen. Dit is vergelijkbaar met het Bruto Binnenlands Product van Rusland. De georganiseerde digitale misdaad kent ook vele verschijningsvormen. Onder de meest bekende natuurlijk het hacken, phishing mails ,ransomware, darkweb marktplaatsen, diefstal van intellectueel eigendom en bedrijfsgeheimen, afpersing, etc., etc. Via dit artikel geef ik een klein inkijkje in de complexiteit en het businessmodel van een goed georkestreerde hack organisatie.

Lees meer »

Politie is onderzoek gestart naar spoofing

Bij de Electronic Crimes Task Force (ECTF), een samenwerkingsverband tussen de politie en de grootbanken komen meldingen binnen van 'spoofing' via de telefoon. Hierbij wordt de Beller-ID, de naam en het nummer die je in je scherm ziet staan als iemand belt, vervalst en lijkt het alsof je bank belt.

Lees meer »

Ben je nu wel echt veiliger met een IP-camera?

Vandaag de dag heeft technologie een prominentere rol gekregen in onze maatschappij en kunnen wij ons haast geen maatschappij meer voorstellen zonder deze technologie. Wij zien ook steeds meer alledaagse dingen die verbonden zijn met het internet, waaronder ook beveiligingscamera's en babyfoons. Middels deze camera's kunnen wij op afstand onze "eigen haard" in de gaten houden en beschermen wij datgene wat ons dierbaar is. Maar is dat wel zo? Zorgen deze camera's er nu echt voor dat wij veiliger zijn in onze eigen woningen? Voorkom ik met deze camera's een inbraak in mijn bedrijf? Ik nam de proef op de som..

Lees meer »

Belgie: Nu ook bedrijf in Tielt getroffen door ransomware

Opnieuw is een bedrijf getroffen door zogenoemde gijzelsoftware. Computers van Mitsubishi Chemical Advanced Materials in Tielt werden vorige week geïnfecteerd met ransomware. Volgens de directie komt de productie echter niet in het gedrang. Zo’n 15 à 20 werknemers van de administratieve dienst zijn momenteel wel technisch werkloos. 

Lees meer »

Verborgen is niet altijd verborgen, denk dus na wat je op internet plaatst

Instagram toont bij berichten sinds enige tijd niet meer het specifiek tijdstip of de specifieke datum wanneer een bericht is geplaatst. Ook in bij Instagram Stories staat er doorgaans iets van aantal uren of dagen sinds het bericht online is gezet. Tijdens OSINT-trainingen geven cursisten regelmatig aan dat er toch wel behoefte is om een specifieke datum en tijdstip te achterhalen. Meer dus dan standaard wordt getoond:

Lees meer »

Belgie: 1.700 computers Atlas College Genk geblokkeerd

Het Atlas College in Genk is vanochtend het slachtoffer geworden van computerhackers die opereren vanuit Zwitserland. “De 1.700 computers in het netwerk van onze school zijn onbruikbaar gemaakt, versleuteld. De hackers hebben in een mail om losgeld gevraagd. De Federal Computer Crime Unit en het parket onderzoeken de zaak”, zegt algemeen directeur Christel Schepers van het Atlas College.

Lees meer »