De oorlog in Oekraïne houdt de wereld al even in zijn greep. Er zijn een hoop hulpacties opgezet om de slachtoffers te hulp te schieten, al blijkt niet elk initiatief even betrouwbaar te zijn.
Oplichters springen graag in op de actualiteit en ook in deze situatie zijn er criminelen die misbruik proberen te maken van goede intenties. Met name online, bijvoorbeeld op social media, moet je even opletten voordat je geld overmaakt. We leggen je uit waar je op moet letten.
Meer malafide domeinen gerelateerd aan Oekraïne
Na de Russische aanval schoten de domeinnamen gerelateerd aan Oekraïne als paddestoelen uit de grond, blijkt uit een analyse van beveiligingsbedrijf Infoblox. Het aantal domeinen blijkt namelijk te zijn verdubbeld. Deze nieuwe websites zijn natuurlijk niet allemaal malafide, maar Infoblox stelt een hoop frauduleuze initiatieven te hebben gevonden.
Zo zijn er malafide websites gevonden die doen alsof ze geld inzamelen, zogenaamd om slachtoffers te voorzien van bijvoorbeeld eerste levensbehoeften als voedsel en medische zorg. De websites bieden mensen de mogelijkheid om te betalen via cryptocurrency, al is de kans nihil dat dit geld daadwerkelijk bij de slachtoffers terecht komt. Ook zouden oplichters de situatie in Oekraïne misbruiken om malware te verspreiden, bijvoorbeeld door via mails te vissen naar betaalgegevens.
De websites en mails zijn overtuigend in elkaar gezet en blijken voor de gemiddelde consument moeilijk te onderscheiden van betrouwbare goede doelen. Infoblox geeft op zijn website een aantal voorbeelden van onbetrouwbare websites. Ook vind je hier een lijst van alle geanalyseerde websites, waar je zowel de malafide als bonafide domeinen kunt vinden. De volledige analyse van het onderzoek kunt u hier onder bekijken of downloaden.
Waar moet je opletten
'Geven blijft een kwestie van vertrouwen, maar het is goed om even wat onderzoek te doen voor je op sociale media ingaat op een geefverzoek', zegt Map van der Wilden van het CBF, de toezichthouder op goede doelen. 'Is het een bekende, dan weet je aan wie je geeft. Is het een onbekende, die zijn of haar eigen rekeningnummer gebruikt, dan is daar verder geen controle op.'
Het CBF keurt goede doelen, dus je weet dat je goed zit als je aan een CBF-Erkende organisatie doneert (deze organisaties dragen het logo van het CBF). 'Maar er zijn natuurlijk ook niet-erkende goede doelen of kerkgemeenschappen die al jarenlang contacten onderhouden met gemeenschappen in Oekraïne. Ook deze mensen hebben ervaring, en banden op lokaal niveau, zowel in Nederland als in Oekraïne.' Het is dus handig om voordat je doneert even (online) te zoeken wat je kunt vinden over desbetreffende organisatie.
Als je iemand aan de deur krijgt, is het goed om even om legitimatie of een vergunning te vragen. 'In de meeste Nederlandse gemeenten is een collectevergunning nodig en die wordt niet afgegeven aan particulieren.'
Hier kun je veilig doneren aan Oekraïne
Oplichting door valse goede doelen voor Oekraïne lijkt volgens Van der Wilden op dit moment geen grootschalige vormen aan te nemen, al is het natuurlijk wel goed om even op te letten als iemand je om geld vraagt. Wil jij wat schenken? Op de website van het CBF vind je een lijst van Erkende Goede Doelen die geld inzamelen voor Oekraïne.
Bron: cbf.nl, infoblox.com, opgelicht.avrotros.nl
Heeft u tips of verdachte activiteiten gezien online? Neem dan contact op met de politie. Telefonisch via het nummer 0900-8844 of online via het meld formulier. Uiteraard kunt u daarnaast ook tips melden bij Cybercrimeinfo.
Meer actueel nieuws
Onderzoek 'Parkland' naar online kindermisbruik door Nederlandse verdachte via darkweb
Zestien jaar lang wist hij volgens justitie zeker zestien minderjarigen te misleiden door zich in chatrooms voor te doen als jonge vrouw en de jongeren over te halen om seksuele handelingen te verrichten voor de webcam. Volgens het OM maakte de 46-jarige E.D. uit Waddinxveen waarschijnlijk veel meer jonge slachtoffers.
Tip van de week: Veilig wachtwoord deel 2
Click here or click 'CHOOSE YOUR LANGUAGE' and then choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Aanhoudingen in helpdeskfraude / tech support scam zaak
Afgelopen dinsdag heeft de politie twee verdachten aangehouden op verdenking van bankhelpdesk fraude / tech support scam. Ze deden zich voor als bankmedewerkers en vroegen hun slachtoffers om AnyDesk te installeren. Op deze manier wisten ze ongeveer 150.000 euro buit te maken.
Een daling van het aantal aangiften betekent niet een daling van digitale criminaliteit
Het aantal aangiften van online criminaliteit daalde in 2022 met 28 procent. In totaal registreerde de politie het afgelopen jaar 13.949 gevallen van cybercrime. De cijfers vertellen echter niet het hele verhaal: de schade en impact zijn nog altijd onverminderd groot. Daarom blijft de politie vol inzetten op preventie, verstoring en opsporing.
Overzicht van slachtoffers cyberaanvallen week 03-2023
Nieuw: Nu met nog meer dreigingsinformatie in cyberspace
Cybercrime nieuwsbrief 245 week 03-2023
Cybercrime verdrievoudigd sinds 2019 blijkt uit de misdaadcijfers van 2022, tweede kamer bezorgd over kunstmatige intelligentie en ChatGPT en hoe Rusland Oekraïne aanvalt via het Darkweb. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 245.
Hoe Rusland Oekraïne aanvalt via het Darkweb
Jullie hebben allemaal verhalen gehoord over het Darkweb: echte huurmoordenaars, Red Rooms waar mensen vermoord worden voor een live publiek, online markten waar je granaten kunt kopen en chemische wapens. Veel van dit soort verhalen zijn een legende, maar wat je vandaag hoort is wel waar. Russische en Oekraïense hackers vechten nu in het donkerste deel van het internet. Voordat we deze ondergrondse oorlog bespreken, laten we eerst een paar dingen uitleggen.
Tip van de week: Veilig wachtwoord deel 1
Click here or click 'CHOOSE YOUR LANGUAGE' and then choose your language using Google's translation bar at the top of this page ↑
Tweede kamer bezorgd over kunstmatige intelligentie en ChatGPT
De Tweede Kamer is bezorgd over de huidige ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie en de manier waarop ChatGPT wordt ingezet. Er bestaat angst dat deze technologische hulpmiddelen de kwaliteit van het onderwijs negatief beïnvloeden. Bovendien wordt er getwijfeld over de ethische implicaties van het gebruik van deze technologie.
Cybercrime verdrievoudigd sinds 2019 blijkt uit de misdaadcijfers van 2022
Klassieke vormen van misdaad stegen in 2022 met zo’n 7 procent in vergelijking met het jaar ervoor. Het aandeel cybercriminaliteit steeg nog harder: in vergelijking met 2019 lag het aantal meldingen van online oplichting en fraude drie keer zo hoog. Dat laat zien dat de stijging blijvend is. Dat blijkt uit de misdaadcijfers van afgelopen jaar.
Overzicht van slachtoffers cyberaanvallen week 02-2023
NortonLifeLock waarschuwt klanten voor hack wachtwoordmanager, Royal Mail slachtoffer van Lockbit ransomware, geen internationale post verstuurd en de rechter heeft besloten dat Nederland de verdachte cybercrimineel mag uitleveren aan de Verenigde Staten. Hier het overzicht van afgelopen week en het nieuws van dag tot dag.
Cybercrime nieuwsbrief 244 week 02-2023
Cybercriminelen beginnen ChatGPT te gebruiken, Criminelen op het darkweb beschouwen het "Internet of Things" als hun volgende grote hackdoelwit en nieuw in de nieuwsbrief de "Tip van de Week". Met elke week een tip om veiliger, bewuster en beter voorbereid te zijn als het misgaat bij het gebruik van digitale hulpmiddelen en internet. De vraag is niet of het ooit mis zal gaan, maar wanneer. Bereid u dus zo goed mogelijk voor. Met deze week 'WhatsApp beveiligen: zo houd je je berichten veilig en beschermd’. Dit en meer lees je in nieuwsbrief 244.